GIÁO TRÌNH - HÓA PHÂN TÍCH (Dùng cho sinh viên hệ không chuyên hóa) (Hồ Thị Yêu Ly & Phan Thị Anh Đào) | Cộng đồng Kỹ thuật cơ điện Việt Nam EBOOKBKMT

Nội dung của giáo trình Hóa phân tích này gồm 9 chương. Các chương 1, 2 trình bày về các vấn đề cơ bản của hóa phân tích, các cách biểu thị và tính toán về nồng độ dung dịch. Các chương 4 đến 8 trình bày các phương pháp định lượng hóa học như phương pháp phân tích trọng lượng, các phương pháp phân tích thể tích bao gồm phương pháp chuẩn độ acid-base, tạo phức, kết tủa và oxy hóa khử. Chương 9 trình bày các loại sai số, xử lý thống kê dữ liệu thực nghiệm và cách trình bày kết quả phân tích. Cuối mỗi chương có phần bài tập. Phần lớn các bài tập có độ khó ở mức độ trung bình để giúp sinh viên làm sáng tỏ lý thuyết, suy luận và kết nối kiến thức.

NỘI DUNG:

CHƯƠNG I: ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA PHÂN TÍCH .......................... 13

1.1. ĐỐI TƯỢNG CỦA HÓA PHÂN TÍCH ........................................... 13

1.2. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐỊNH

LƯỢNG .......................................................................................... 13

1.2.1. Phân loại theo bản chất của phương pháp ............................ 14

1.2.2. Phân loại theo lượng mẫu phân tích hay kỹ thuật

phân tích ................................................................................ 15

1.3. CÁC BƯỚC THỰC HIỆN CỦA MỘT QUY TRÌNH

PHÂN TÍCH ................................................................................... 16

1.3.1. Xác định đối tượng – Mẫu thử ............................................. 16

1.3.2. Lựa chọn phương pháp ......................................................... 16

1.3.3. Lấy mẫu thử và bảo quản mẫu ............................................. 16

1.3.4. Xử lý mẫu thử – Tiến hành đo các chất phân tích ................ 17

1.3.5. Tính toán – xử lý kết quả phân tích ...................................... 17

1.4. CHỮ SỐ CÓ NGHĨA VÀ LÀM TRÒN SỐ .................................... 17

1.4.1. Chữ số có nghĩa trong số đo trực tiếp .................................. 18

1.4.2. Chữ số có nghĩa trong số đo gián tiếp .................................. 20

1.4.3. Cách làm tròn số ................................................................... 22

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ........................................................................ 23

CHƯƠNG II: NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH ............................................. 24

2.1. ĐỊNH NGHĨA DUNG DỊCH ........................................................... 24

2.2. CÁC CÁCH BIỂU DIỄN NỒNG ĐỘ .............................................. 24

2.2.1. Nồng độ mol ......................................................................... 25

2.2.2. Nồng độ phần trăm ............................................................... 26

2.2.3. Nồng độ phần triệu và nồng độ phần tỷ ............................... 26

2.2.4. Nồng độ đương lượng .......................................................... 26

2.2.5. Độ chuẩn (titre) .................................................................... 31

2.3. TÍNH TOÁN VỀ NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH .................................... 33

2.3.1. Bài toán về pha dung dịch .................................................... 33

2.3.2. Bài toán về chuyển đổi nồng độ ........................................... 34

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ........................................................................ 37

CHƯƠNG III: PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH KHỐI LƯỢNG ........... 40

3.1. NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA PHƯƠNG PHÁP ........................... 40

3.2. PHÂN LOẠI ..................................................................................... 41

3.2.1. Phương pháp tách ................................................................. 41

3.2.2. Phương pháp chưng cất ........................................................ 41

3.2.3. Phương pháp kết tủa ............................................................. 42

3.3. TÍNH TOÁN TRONG PHÂN TÍCH KHỐI LƯỢNG ..................... 43

3.4. CÁC THAO TÁC CƠ BẢN CỦA PHƯƠNG PHÁP PHÂN

TÍCH KHỐI LƯỢNG KẾT TỦA .................................................. 45

3.3.1. Hòa tan mẫu phân tích .......................................................... 45

3.3.2. Kết tủa .................................................................................. 46

3.3.3. Lọc kết tủa và rửa kết tủa ..................................................... 49

3.3.4. Sấy và nung kết tủa .............................................................. 50

3.3.5. Cân ....................................................................................... 51

3.5. PHẠM VI ỨNG DỤNG CỦA PHÂN TÍCH KHỐI LƯỢNG ............... 51

CHƯƠNG IV: PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỂ TÍCH ............. 54

4.1. NGUYÊN TẮC VÀ MỘT SỐ KHÁI NIỆM ................................... 54

4.1.1. Nguyên tắc ............................................................................ 54

4.1.2. Các khái niệm ....................................................................... 55

4.2. YÊU CẦU CỦA PHẢN ỨNG HÓA HỌC DÙNG TRONG

CHUẨN ĐỘ ................................................................................... 57

4.3. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỂ

TÍCH ............................................................................................... 58

4.3.1. Phương pháp acid base ......................................................... 58

4.3.2. Phương pháp oxy hóa khử .................................................... 58

4.3.3. Phương pháp chuẩn độ tạo phức .......................................... 58

4.3.4. Phương pháp chuẩn độ kết tủa ............................................. 58

4.4. TÍNH KẾT QUẢ TRONG PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ............ 58

4.5. CÁCH PHA CHẾ DUNG DỊCH CHUẨN ....................................... 60

4.6. HỆ SỐ HIỆU CHỈNH ....................................................................... 61

4.7. KỸ THUẬT CHUẨN ĐỘ ................................................................ 63

4.7.1. Kỹ thuật chuẩn độ trực tiếp .................................................. 63

4.7.2. Kỹ thuật chuẩn độ ngược hay chuẩn độ thừa trừ ................. 63

4.7.3. Kỹ thuật chuẩn độ thế ........................................................... 64

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ........................................................................ 66

CHƯƠNG V: PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ACID - BASE ........... 68

5.1. NGUUYÊN TẮC CỦA PHƯƠNG PHÁP TRUNG HÒA ............... 68

5.2. CHỈ THỊ TRONG PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ACID

BASE .............................................................................................. 69

5.2.1. Khái niệm ............................................................................. 69

5.2.2. Khoảng pH chuyển màu của chỉ thị acid – base. ................. 69

5.2.3. Chỉ số chuẩn độ pT của chất chỉ thị ..................................... 71

5.2.4. Nguyên tắc chọn chỉ thị ........................................................ 72

5.3. CÁCH XÁC ĐỊNH ĐIỂM TƯƠNG ĐƯƠNG ................................. 73

5.4. NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG ĐƯỜNG ĐỊNH PHÂN

ACID- BASE .................................................................................. 73

5.5. CÁC TRƯỜNG HỢP ĐỊNH PHÂN ................................................ 74

5.5.1. Định phân dung dịch acid mạnh bằng base mạnh

hay ngược lại ......................................................................... 74

5.5.2. Sai số chuẩn độ ..................................................................... 82

5.5.3. Định phân acid yếu bằng base mạnh hay ngược lại ............. 83

5.5.4. Định phân base yếu bằng acid mạnh hay ngược lại ............. 90

5.5.5. Định lượng một acid yếu bằng một base yếu hay

ngược lại ............................................................................... 94

5.5.6. Điều kiện định phân riêng biệt một acid (hay base)

trong hỗn hợp hai acid (hay base) ......................................... 94

5.5.7. Định phân một đa acid ......................................................... 95

5.5.8. Định lượng một đa base ....................................................... 99

5.5.9. Chuẩn độ hỗn hợp các đơn acid và đơn base ..................... 102

5.6. DUNG DỊCH ĐỆM ........................................................................ 103

5.6.1. Thành phần của dung dịch đệm .......................................... 104

5.6.2. Tính pH của dung dịch đệm – phương trình

Henderson – Hasselbalch ................................................... 104

5.6.3. Đệm năng ........................................................................... 106

5.6.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới giá trị pH của dung dịch đệm ........ 107

5.6.5. Pha chế dung dịch đệm ....................................................... 107

5.7. ỨNG DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ACID

BASE ............................................................................................ 108

5.7.1. Điều chế dung dịch tiêu chuẩn các acid base ..................... 108

5.7.2. Xác định một số nguyên tố ................................................. 109

5.7.3. Định lượng các hợp chất vô cơ .......................................... 110

5.7.4. Định lượng các nhóm chức hữu cơ .................................... 111

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ...................................................................... 114

CHƯƠNG VI: PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ TẠO PHỨC ........... 118

6.1. ĐẠI CƯƠNG VỀ PHỨC CHẤT .................................................... 118

6.1.1. Định nghĩa .......................................................................... 118

6.1.2. Hằng số cân bằng tạo phức ................................................ 119

6.2. PHỨC CHẤT CỦA KIM LOẠI VỚI COMPLEXON ................... 121

6.2.1. Định nghĩa và cấu tạo của complexon ............................... 121

6.2.2. Phản ứng tạo phức của ion kim loại với EDTA ................. 122

6.2.3. Độ bền vững của các complexonat – Hằng số tạo

thành ........................................................................................... 122

6.2.4. Ảnh hưởng của pH đến cân bằng tạo phức. Hằng số

cân bằng biểu kiến .............................................................. 123

6.2.5. Sự cạnh tranh của EDTA với phối tử tạo phức khác.......... 128

6.3. ĐƯỜNG BIỂU DIỄN CHUẨN ĐỘ BẰNG EDTA ....................... 129

6.3.1. Dựng đường cong chuẩn độ ............................................... 130

6.3.2. Đường cong chuẩn độ trong sự có mặt của ammonia ........ 134

6.3.3. Chất chỉ thị cho chuẩn độ EDTA ....................................... 136

6.4. CÁC KỸ THUẬT CHUẨN ĐỘ BẰNG DUNG DỊCH

EDTA ........................................................................................... 139

6.4.1. Phương pháp chuẩn độ trực tiếp ......................................... 139

6.4.2. Chuẩn độ ngược ................................................................. 140

6.4.3. Chuẩn độ thế ....................................................................... 140

6.4.4. Chuẩn độ gián tiếp .............................................................. 141

6.5. CÁC CÁCH CHUẨN ĐỘ KHÁC .................................................. 141

6.5.1. Chuẩn độ với chỉ thị acid – base ........................................ 141

6.5.2. Chuẩn độ chỉ thị oxy hóa khử ............................................ 141

6.6. ỨNG DỤNG CỦA CHUẨN ĐỘ COMPLEXON.......................... 141

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ...................................................................... 143

CHƯƠNG VII: PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ KẾT TỦA ............ 145

7.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ

KẾT TỦA ..................................................................................... 145

7.2. ĐƯỜNG CHUẨN ĐỘ .................................................................... 147

7.2.1. Khảo sát sự biến đổi nồng độ Ag

và Cl

trong quá

trình định lượng. ................................................................. 147

7.2.2. Nhận xét ............................................................................. 149

7.3. CHUẨN ĐỘ HỖN HỢP ................................................................. 151

7.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH ĐIỂM TƯƠNG

ĐƯƠNG ....................................................................................... 152

7.4.1. Phương pháp Mohr ............................................................. 152

7.4.2. Phương pháp Volhard ........................................................ 154

7.4.3. Phương pháp Fajans ........................................................... 156

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ...................................................................... 159

CHƯƠNG VIII: CHUẨN ĐỘ OXY HÓA – KHỬ ........................... 161

8.1. KHÁI QUÁT VỀ PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ ...................... 161

8.1.1. Khái niệm phản ứng oxy hóa – khử ................................... 161

8.1.2. Ảnh hưởng của nồng độ – phương trình Nernst ................. 162

8.1.3. Ảnh hưởng của pH đến thế oxy hóa – khử ......................... 164

8.2. CHUẨN ĐỘ OXY HÓA – KHỬ ................................................... 166

8.2.1. Nguyên tắc .......................................................................... 166

8.2.2. Xác định thế tại điểm tương đương .................................... 168

8.3. ĐƯỜNG CHUẨN ĐỘ CỦA PHƯƠNG PHÁP OXY HÓA

– KHỬ .......................................................................................... 170

8.3.1. Trường hợp khi số electron trao đổi trong các bán

phản ứng oxy hóa và khử là bằng nhau .............................. 171

8.3.2. Trường hợp số electron trao đổi trong các bán phản

ứng oxy hóa và khử là khác nhau ....................................... 175

8.4. CHỈ THỊ SỬ DỤNG TRONG PHẢN ỨNG OXY HÓA –

KHỬ ............................................................................................. 179

8.5. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ OXY

HÓA – KHỬ ................................................................................ 182

8.5.1. Phương pháp pemanganate................................................. 182

8.5.2. Phương pháp iod ................................................................ 185

8.5.3. Phương pháp dicromate ...................................................... 188

CHƯƠNG IX: XỬ LÝ SỐ LIỆU THỰC NGHIỆM TRONG

PHÂN TÍCH ......................................................................................... 194

9.1. MỘT SỐ ĐỊNH NGHĨA ................................................................ 194

9.1.1. Trung bình và trung vị ........................................................ 194

9.1.2. Độ chính xác (precision) .................................................... 195

9.1.3. Độ đúng (acuracy) .............................................................. 196

9.1.4. Phân biệt độ chính xác và độ đúng ..................................... 197

9.2. CÁC LOẠI SAI SỐ ........................................................................ 197

9.2.1. Sai số hệ thống ................................................................... 198

9.2.2. Sai số thô ............................................................................ 200

9.2.3. Sai số ngẫu nhiên ................................................................ 200

9.3. ĐỊNH LUẬT PHÂN BỐ GAUSSIAN ........................................... 201

9.3.1. Hàm phân bố Gaussian ....................................................... 201

9.3.2. Diện tích của đường Gaussian- xác suất tin cậy p.............. 203

9.4. CÁC ĐẠI LƯỢNG THỐNG KÊ ĐẶC TRƯNG CHO ĐỘ

PHÂN TÁN .................................................................................. 204

9.5. QUY LUẬT LAN TRUYỀN SAI SỐ NGẪU NHIÊN .................. 207

9.6. XỬ LÝ THỐNG KÊ CÁC DỮ LIỆU THỰC NGHIỆM ............... 209

9.6.1. Loại bỏ dữ liệu ngoại lai..................................................... 210

9.6.2. Giới hạn tin cậy .................................................................. 211

9.6.3. Xác định sai số hệ thống của phương pháp ........................ 214

9.6.4. So sánh độ chính xác của hai kết quả thực nghiệm -Chuẩn F ............................................................................... 215

9.6.5. So sánh hai giá trị trung bình ............................................. 217

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP ...................................................................... 221

ĐÁP SỐ BÀI TẬP ................................................................................ 223

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................... 233

PHỤ LỤC

LINK ĐẶT MUA SÁCH ONLINE

LINK ĐẶT MUA SÁCH ONLINE 1

ĐẶT MUA SÁCH HÓA HỌC PHÂN TÍCH NGAY TẠI ĐÂY > > >

LINK 1 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 2 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK DOWNLOAD (TÀI LIỆU VIP MEMBER)