Nghiên cứu nhân nhanh in vitro loài lan kim tuyến (anoectochilus setaceus blume) nhằm bảo tồn nguồn dược liệu quý

Chi lan Kim tuyến Anoectochilus ở Việt Nam hiện thống kê được 12 loài, trong đó có loài lan Kim tuyến Anoectochilus setaceus Blume, tên khác Anoectochilus roxburghii Wall. ex Lindl. phân bố rộng ở hầu hết các tỉnh trong cả nước, được biết đến nhiều không những bởi giá trị làm cảnh, mà bởi giá trị làm thuốc của nó. Do bị thu hái nhiều để bán làm thuốc từ rất lâu, nên loài lan Kim tuyến đang bị đe dọa nghiêm trọng, rất có thể sẽ bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên nếu chúng ta không có biện pháp bảo tồn hữu hiệu. Hiện nay, lan Kim tuyến được cấp báo trong Nghị định 32/2006/NĐ-CP thuộc nhóm IA, nghiêm cấm khai thác sử dụng vì mục đích thương mại và nhóm thực vật rừng đang nguy cấp EN A1a,c,d, trong sách đỏ Việt Nam 2007. Vì vậy, nghiên cứu kỹ thuật nhân giống loài lan Kim tuyến - Anoectochilus setaceus Blume được triển khai sẽ cung cấp những cơ sở khoa học và thực tiễn để tạo ra hàng loạt những cây con ổn định về mặt di truyền nhằm bảo tồn và phát triển loài dược liệu nguy cấp, quí hiếm này.

Xuất phát từ những cơ sở đó, chúng tôi đã lựa chọn và thực hiện nghiên cứu đề tài:“Nghiên cứu nhân nhanh in vitro loài lan Kim tuyến (Anoectochilus setaceus Blume) nhằm bảo tồn nguồn dược liệu quý”.

NỘI DUNG:

1.1. Đặt vấn đề ................................................................................................... 7

CHƯƠNG I ........................................................................................................ 8

TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................................... 8

1.1. Giới thiệu chung về cây Lan Kim tuyến ...................................................... 8

1.1.1. Đặc điểm hình thái ................................................................................... 9

1.1.2. Đặc điểm phân bố................................................................................... 11

1.2. Nhân giống cây Lan Kim tuyến (Anoectochilus setaceus) ......................... 13

1.2.1. Nhân giống bằng hạt .............................................................................. 13

1.2.2. Nhân giống bằng cây con ....................................................................... 13

1.2.3. Phương pháp giâm cây ........................................................................... 14

1.2.4. Nhân giống in vitro ................................................................................. 14

1.2.4.1. Cơ sở khoa học của nhân giống in vitro .............................................. 14

1.2.4.2. Ý nghĩa của nhân giống in vitro ........................................................... 15

1.2.4.3. Các phương thức nhân giống vô tính ................................................... 18

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến nuôi cấy ............................................................. 18

1.3.1. Ảnh hưởng của điều kiện khử trùng mẫu cấy .......................................... 18

1.3. 2. Ảnh hưởng của các thành phần hóa học ................................................ 19

1.3. 3. Ảnh hưởng của các yếu tố vật lý ............................................................ 23

1.3.4. Ảnh hưởng của điều kiện ra cây ............................................................. 24

1.4. Quy trình sản xuất cây cấy mô ................................................................... 25

1.5. Tình hình nghiên cứu trên cây Lan Kim tuyến ........................................... 26

1.5.1.Tình hình nghiên cứu trên thế giới ........................................................... 26

1.5.2. Tình hình nghiên cứu trong nước ............................................................ 27

CHƯƠNG II: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................... 28

2.1. Đối tượng, vật liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................... 28

2.2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................. 28

2.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ................................................................... 29

2.4. Nội dung nghiên cứu ................................................................................. 29

2.5. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 29

2.5.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm ............................................................... 30

2.5.2. Phương pháp đánh giá kết quả và xử lý số liệu ....................................... 35

CHƯƠNG III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ............................................... 39

3.1. Nghiên cứu phương pháp khử trùng mẫu sạch và xác định cơ quan vào

mẫu phù hợp cho việc nhân nhanh in vitro ................................................... 39

3.1.1. Xác định chất khử trùng thích hợp ..................................................... 39

3.1.2. Xác định cơ quan vào mẫu thích hợp để tạo mẫu sạch và tăng hệ số

nhân chồi in vitro ............................................................................................ 42

3.1.2.1. Ảnh hưởng của loại vật liệu đến tỷ lệ tạo mẫu sạch ............................. 42

3.1.2.2. Ảnh hưởng của cơ quan vào mẫu đến hệ số nhân chồi in vitro ........... 44

3.2. Nghiên cứu môi trường khởi động và nhân nhanh thích hợp ............... 45

3.2.1. Xác định môi trường nền thích hợp cho nuôi cấy mô Lan Kim tuyến (A.

setaceus) .......................................................................................................... 45

3.2.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của nhóm chất điều hòa sinh trưởng riêng rẽ và

phối hợp đến sự phát sinh hình thái và hệ số nhân ............................................ 47

3.2.2.1. Ảnh hưởng của nhóm chất Cytokinin đến sự phát sinh hình thái và hệ số

nhân ................................................................................................................. 47

3.2.2.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của IBA và αNAA đến sự phát sinh hình thái và

hệ số nhân Lan Kim tuyến (A. setaceus) ........................................................... 50

3.2.2.3.Ảnh hưởng của sự phối hợp 2 nhóm chất là auxin và cytokinin đến sự

phát sinh hình thái và hệ số nhân ..................................................................... 53

3.3. Nghiên cứu ra rễ tạo cây hoàn chỉnh .......................................................... 56

3.3.1. Ảnh hưởng của môi trường nền (môi trường không có chất điều tiết sinh

trưởng) đến sự ra rễ ......................................................................................... 56

3.3.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của than hoạt tính đến sự ra rễ .......................... 58

CHƯƠNG IV. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ................................................... 67

4.1. Kết luận .................................................................................................... 67

4.2. Đề nghị ..................................................................................................... 68

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 69

PHỤ LỤC

LINK DOWNLOAD

NỘI DUNG: