Đánh giá vai trò của xuất khẩu thủy sản đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam thông qua mô hình hiệu chỉnh sai số (Lê Hằng Mỹ Hạnh)



Mục tiêu chung: Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý thuyết và tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới, tác giả xác định các kênh truyền dẫn trong mối quan hệ giữa xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế,  đồng thời  lựa chọn mô hình nghiên cứu thực nghiệm và áp dụng mô hình FMOLS và mô hình VECM để đánh giá mối quan hệ giữa xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế. Từ đó, tác giả đánh giá vai trò của xuất khẩu thủy sản đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam.



NỘI DUNG:


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ  LÝ THUYẾT VỀ  MỐI QUAN HỆ  GIỮA XUẤT KHẨU 

VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ............................................................................  10

1.1. Tăng trưởng kinh tế  ......................................................................................  10

1.1.1. Khái niệm  ...............................................................................................  10

1.1.2. Các chỉ tiêu đánh giá tăng trưởng kinh tế  ...........................................  11

1.1.3. Đo lường tăng trưởng kinh tế bằng cách tiếp cận phổ biến ...............  12

1.1.4. Đo lường tăng trưởng bằng cách tiếp cận hàm sản xuất  ....................  13

1.2. Xuất khẩu và xuất khẩu thủy sản  ...............................................................  18

1.2.1. Khái niệm xuất khẩu và xuất khẩu thủy sản  .......................................  18

1.2.2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế  .............  19

1.3. Các lý thuyết về tác động của xuất khẩu đến tăng trưởng kinh tế  ..........  27

1.3.1. Lý thuyết cổ điển  ....................................................................................  27

1.3.2. Lý thuyết trọng cầu  ................................................................................  29

1.3.3. Lý thuyêt tăng trưởng nội sinh  .............................................................  30

1.3.4. Lý thuyết hiệu  ứng co giãn xuất nhập khẩu và điều kiện Marshall  –

Lerner  ...............................................................................................................  32

1.3.5. Lý thuyết tác động của tỷ giá đến xuất nhập khẩu  ..............................  33

1.3.6. Lý thuyết về độ co giãn, hiệu ứng tuyến J  ............................................  35

Tóm tắt chương 1  ....................................................................................................  41

CHƯƠNG  2:  TỔNG  QUAN  CÁC  CÔNG  TRÌNH  NGHIÊN  CỨU  VÀ  XÂY 

DỰNG KHUNG LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU  ...................................................  42

2.1. Các nghiên cứu ở các quốc gia riêng biệt  ...................................................  42 

iv

2.2. Các nghiên cứu sử dụng dữ liệu đa quốc gia  ..............................................  48

2.3. Đánh giá các công trình nghiên cứu trước và hướng nghiên cứu  ............  52

2.4. Mô hình nghiên cứu của luận án  .................................................................  56

Tóm tắt chương 2  ....................................................................................................  59

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ  VÀ XUẤT KHẨU 

THỦY SẢN VIỆT NĂM TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY  ...........................................  60

3.1. Thực trạng tăng trưởng kinh tế  ở  Việt Nam trong những năm từ  năm 

2000 đến nay  .........................................................................................................  60

3.2.  Thực  trạng  sản  lượng  và  kim  ngạch  xuất  khẩu  thủy  sản  Việt  Nam  từ

năm 2000 đến nay  ................................................................................................  64

3.2.1. Thực trạng sản xuất thủy sản từ 2000 đến nay  ...................................  64

3.2.1. Thực trạng kim ngạch xuất khẩu thủy sản từ 2000 đến nay.  .............  67

3.2.3. Cơ cấu các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam  .......  70

3.2.3.1. Mặt hàng tôm mặn lợ  ......................................................................  72

3.2.3.2. Mặt hàng cá tra  ...............................................................................  76

3.2.3.3. Mặt hàng cá ngừ  .............................................................................  78

3.2.4. Thị trường xuất khẩu thủy sản của Việt Nam  .....................................  80

3.2.5. Những kết  quả  đạt được và  hạn chế  trong xuất khẩu thủy sản Việt 

Nam  ..................................................................................................................  82

3.2.5.1. Những kết quả đạt được  ..................................................................  82

3.2.5.2. Những hạn chế  ................................................................................  84

Tóm tắt chương 3  ....................................................................................................  87

CHƯƠNG  4:  ĐÁNH  GIÁ  VAI  TRÒ  CỦA  XUẤT  KHẨU  THỦY  SẢN  ĐỐI 

VỚI TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở VIỆT NAM  ................................................  89

4.1. Phương trình nghiên cứu  .............................................................................  89

4.2. Mô tả dữ liệu .................................................................................................  93

4.3. Kiểm định tính dừng của dữ liệu  .................................................................  94

4.4. Phân tích tác động của xuất khẩu thủy sản tới tăng trưởng kinh tế ngành 

thủy sản Việt Nam bằng mô hình VECM  ..........................................................  96

4.4.1. Kiểm định độ trễ phù hợp......................................................................  96

4.4.2. Kiểm định đồng liên kết ........................................................................  97 

v

4.4.3. Kết quả kiểm định tính ổn định của mô hình  ......................................  98

4.4.4. Kết quả mô hình VECM  ........................................................................  99

4.4.5. Phân tích cú sốc (Hàm phản ứng xung)  ............................................  100

4.4.6. Phân tích phân rã phương sai  ............................................................  102

4.5. Phân tích tác động của xuất khẩu thủy sản đối với tăng trưởng kinh tế

Việt Nam bằng mô hình mô hình FMOLS và mô hình VECM  .....................  104

4.5.1. Kết quả nghiên cứu bằng mô hình FMOLS  ......................................  104

4.5.1.1. Kiểm định Đồng liên kết ...............................................................  104

4.5.1.2. Kết quả mô hình hồi quy FMOLS  .................................................  105

4.5.2.1. Kiểm định độ trễ tối ưu  .................................................................  109

4.5.2.2. Kiểm định đồng liên kết  ................................................................  110

4.5.2.3. Kết quả nghiên cứu bằng mô hình VECM  ....................................  111

4.5.2.4. Kiểm định sự ổn định của mô hình  ...............................................  114

4.5.2.5. Phân tích hàm phản ứng xung  ......................................................  114

4.6.  Đánh  giá  chung  về  vai  trò  của  xuất  khẩu  thủy  sản  tác  động  đến  tăng 

trưởng kinh tế Việt Nam  ...................................................................................  118

Tóm tắt chương 4  ..................................................................................................  122

CHƯƠNG  5:  GIẢI  PHÁP  ĐỂ  THÚC  ĐẨY  TĂNG  TRƯỞNG  KINH  TẾ

THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU THỦY SẢN Ở VIỆT NAM  ......  123

5.1. Dự báo triển vọng xuất khẩu thủy sản Việt Nam  ....................................  123

5.1.1. Định hướng phát triển nuôi trồng các đối tượng thủy sản chủ  lực đến 

năm 2030  ........................................................................................................  123

5.1.2. Định hướng phát triển chế biến, xuất khẩu thủy sản........................  124

5.1.3. Nhu cầu tiêu thụ thủy sản thế giới  .....................................................  125

5.1.3.1. Nhu cầu thủy sản thế giới .............................................................  125

5.1.3.2.  Khả  năng  cạnh  tranh  của  thủy  sản  Việt  Nam  trên  thị  trường  thế

giới  .............................................................................................................  126

5.1.4. Dự báo công nghệ chế biến thủy sản  .................................................  127

5.1.5. Hội nhập kinh tế thông qua các hiệp định thương mại  ....................  128 

vi

5.1.5.1. Hội nhập ngày toàn diện của Việt Nam vào nền kinh tế  thế  giới tạo 

các cơ hội cho các doanh nghiệp chế  biến thủy sản Việt Nam tăng cường 

xuất khẩu.  ...................................................................................................  128

5.1.5.2. Xu hướng dịch chuyển xuất khẩu về  Châu Á là cơ hội cho ngành 

xuất khẩu thủy sản ở Việt Nam  ..................................................................  129

5.2. Giải pháp tăng cường xuất khẩu thủy sản Việt Nam  ..............................  130

5.2.1. Các giải pháp nhằm hỗ trợ phát triển thủy sản  .................................  130

5.2.1.1. Các giải pháp về cơ chế chính sách  ..............................................  130

5.2.1.2. Phát triển  sản xuất nuôi trồng thủy  sản, khai thác, chế  biến xuất 

khẩu thủy sản theo chuỗi giá trị, thủy sản thâm canh.  ..............................  134

5.2.1.3. Quản lý sản xuất  ...........................................................................  135

5.2.2. Các giải pháp hỗ trợ hoạt động xuất  khẩu  .........................................  136

5.2.2.1. Các giải pháp về cơ chế, chính sách hỗ trợ xuất khẩu thủy sản  ...  136

5.2.2.2. Giải pháp về thị trường và xúc tiến thương mại  ...........................  139

5.2.3. Chính sách về tỷ giá hối đoái  ..............................................................  140

5.2.4. Giải pháp về tín dụng  ..........................................................................  141

5.2.5. Giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài hỗ trợ xuất khẩu thủy sản  .....  143

5.2.6. Các giải pháp khác  ..............................................................................  145

5.2.6.1. Giải pháp về nguồn nhân lực  ........................................................  145

5.2.6.2. Giải pháp về khoa học kỹ thuật  .....................................................  146

5.2.6.3. Giải pháp phía doanh nghiệp .......................................................  147

KẾT LUẬN  ............................................................................................................  149

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ  ...............  151

TÀI LIỆU THAM KHẢO  ....................................................................................  152

PHỤ LỤC  .....







LINK DOWNLOAD



Mục tiêu chung: Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý thuyết và tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới, tác giả xác định các kênh truyền dẫn trong mối quan hệ giữa xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế,  đồng thời  lựa chọn mô hình nghiên cứu thực nghiệm và áp dụng mô hình FMOLS và mô hình VECM để đánh giá mối quan hệ giữa xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế. Từ đó, tác giả đánh giá vai trò của xuất khẩu thủy sản đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam.



NỘI DUNG:


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ  LÝ THUYẾT VỀ  MỐI QUAN HỆ  GIỮA XUẤT KHẨU 

VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ............................................................................  10

1.1. Tăng trưởng kinh tế  ......................................................................................  10

1.1.1. Khái niệm  ...............................................................................................  10

1.1.2. Các chỉ tiêu đánh giá tăng trưởng kinh tế  ...........................................  11

1.1.3. Đo lường tăng trưởng kinh tế bằng cách tiếp cận phổ biến ...............  12

1.1.4. Đo lường tăng trưởng bằng cách tiếp cận hàm sản xuất  ....................  13

1.2. Xuất khẩu và xuất khẩu thủy sản  ...............................................................  18

1.2.1. Khái niệm xuất khẩu và xuất khẩu thủy sản  .......................................  18

1.2.2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế  .............  19

1.3. Các lý thuyết về tác động của xuất khẩu đến tăng trưởng kinh tế  ..........  27

1.3.1. Lý thuyết cổ điển  ....................................................................................  27

1.3.2. Lý thuyết trọng cầu  ................................................................................  29

1.3.3. Lý thuyêt tăng trưởng nội sinh  .............................................................  30

1.3.4. Lý thuyết hiệu  ứng co giãn xuất nhập khẩu và điều kiện Marshall  –

Lerner  ...............................................................................................................  32

1.3.5. Lý thuyết tác động của tỷ giá đến xuất nhập khẩu  ..............................  33

1.3.6. Lý thuyết về độ co giãn, hiệu ứng tuyến J  ............................................  35

Tóm tắt chương 1  ....................................................................................................  41

CHƯƠNG  2:  TỔNG  QUAN  CÁC  CÔNG  TRÌNH  NGHIÊN  CỨU  VÀ  XÂY 

DỰNG KHUNG LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU  ...................................................  42

2.1. Các nghiên cứu ở các quốc gia riêng biệt  ...................................................  42 

iv

2.2. Các nghiên cứu sử dụng dữ liệu đa quốc gia  ..............................................  48

2.3. Đánh giá các công trình nghiên cứu trước và hướng nghiên cứu  ............  52

2.4. Mô hình nghiên cứu của luận án  .................................................................  56

Tóm tắt chương 2  ....................................................................................................  59

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ  VÀ XUẤT KHẨU 

THỦY SẢN VIỆT NĂM TỪ NĂM 2000 ĐẾN NAY  ...........................................  60

3.1. Thực trạng tăng trưởng kinh tế  ở  Việt Nam trong những năm từ  năm 

2000 đến nay  .........................................................................................................  60

3.2.  Thực  trạng  sản  lượng  và  kim  ngạch  xuất  khẩu  thủy  sản  Việt  Nam  từ

năm 2000 đến nay  ................................................................................................  64

3.2.1. Thực trạng sản xuất thủy sản từ 2000 đến nay  ...................................  64

3.2.1. Thực trạng kim ngạch xuất khẩu thủy sản từ 2000 đến nay.  .............  67

3.2.3. Cơ cấu các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam  .......  70

3.2.3.1. Mặt hàng tôm mặn lợ  ......................................................................  72

3.2.3.2. Mặt hàng cá tra  ...............................................................................  76

3.2.3.3. Mặt hàng cá ngừ  .............................................................................  78

3.2.4. Thị trường xuất khẩu thủy sản của Việt Nam  .....................................  80

3.2.5. Những kết  quả  đạt được và  hạn chế  trong xuất khẩu thủy sản Việt 

Nam  ..................................................................................................................  82

3.2.5.1. Những kết quả đạt được  ..................................................................  82

3.2.5.2. Những hạn chế  ................................................................................  84

Tóm tắt chương 3  ....................................................................................................  87

CHƯƠNG  4:  ĐÁNH  GIÁ  VAI  TRÒ  CỦA  XUẤT  KHẨU  THỦY  SẢN  ĐỐI 

VỚI TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở VIỆT NAM  ................................................  89

4.1. Phương trình nghiên cứu  .............................................................................  89

4.2. Mô tả dữ liệu .................................................................................................  93

4.3. Kiểm định tính dừng của dữ liệu  .................................................................  94

4.4. Phân tích tác động của xuất khẩu thủy sản tới tăng trưởng kinh tế ngành 

thủy sản Việt Nam bằng mô hình VECM  ..........................................................  96

4.4.1. Kiểm định độ trễ phù hợp......................................................................  96

4.4.2. Kiểm định đồng liên kết ........................................................................  97 

v

4.4.3. Kết quả kiểm định tính ổn định của mô hình  ......................................  98

4.4.4. Kết quả mô hình VECM  ........................................................................  99

4.4.5. Phân tích cú sốc (Hàm phản ứng xung)  ............................................  100

4.4.6. Phân tích phân rã phương sai  ............................................................  102

4.5. Phân tích tác động của xuất khẩu thủy sản đối với tăng trưởng kinh tế

Việt Nam bằng mô hình mô hình FMOLS và mô hình VECM  .....................  104

4.5.1. Kết quả nghiên cứu bằng mô hình FMOLS  ......................................  104

4.5.1.1. Kiểm định Đồng liên kết ...............................................................  104

4.5.1.2. Kết quả mô hình hồi quy FMOLS  .................................................  105

4.5.2.1. Kiểm định độ trễ tối ưu  .................................................................  109

4.5.2.2. Kiểm định đồng liên kết  ................................................................  110

4.5.2.3. Kết quả nghiên cứu bằng mô hình VECM  ....................................  111

4.5.2.4. Kiểm định sự ổn định của mô hình  ...............................................  114

4.5.2.5. Phân tích hàm phản ứng xung  ......................................................  114

4.6.  Đánh  giá  chung  về  vai  trò  của  xuất  khẩu  thủy  sản  tác  động  đến  tăng 

trưởng kinh tế Việt Nam  ...................................................................................  118

Tóm tắt chương 4  ..................................................................................................  122

CHƯƠNG  5:  GIẢI  PHÁP  ĐỂ  THÚC  ĐẨY  TĂNG  TRƯỞNG  KINH  TẾ

THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU THỦY SẢN Ở VIỆT NAM  ......  123

5.1. Dự báo triển vọng xuất khẩu thủy sản Việt Nam  ....................................  123

5.1.1. Định hướng phát triển nuôi trồng các đối tượng thủy sản chủ  lực đến 

năm 2030  ........................................................................................................  123

5.1.2. Định hướng phát triển chế biến, xuất khẩu thủy sản........................  124

5.1.3. Nhu cầu tiêu thụ thủy sản thế giới  .....................................................  125

5.1.3.1. Nhu cầu thủy sản thế giới .............................................................  125

5.1.3.2.  Khả  năng  cạnh  tranh  của  thủy  sản  Việt  Nam  trên  thị  trường  thế

giới  .............................................................................................................  126

5.1.4. Dự báo công nghệ chế biến thủy sản  .................................................  127

5.1.5. Hội nhập kinh tế thông qua các hiệp định thương mại  ....................  128 

vi

5.1.5.1. Hội nhập ngày toàn diện của Việt Nam vào nền kinh tế  thế  giới tạo 

các cơ hội cho các doanh nghiệp chế  biến thủy sản Việt Nam tăng cường 

xuất khẩu.  ...................................................................................................  128

5.1.5.2. Xu hướng dịch chuyển xuất khẩu về  Châu Á là cơ hội cho ngành 

xuất khẩu thủy sản ở Việt Nam  ..................................................................  129

5.2. Giải pháp tăng cường xuất khẩu thủy sản Việt Nam  ..............................  130

5.2.1. Các giải pháp nhằm hỗ trợ phát triển thủy sản  .................................  130

5.2.1.1. Các giải pháp về cơ chế chính sách  ..............................................  130

5.2.1.2. Phát triển  sản xuất nuôi trồng thủy  sản, khai thác, chế  biến xuất 

khẩu thủy sản theo chuỗi giá trị, thủy sản thâm canh.  ..............................  134

5.2.1.3. Quản lý sản xuất  ...........................................................................  135

5.2.2. Các giải pháp hỗ trợ hoạt động xuất  khẩu  .........................................  136

5.2.2.1. Các giải pháp về cơ chế, chính sách hỗ trợ xuất khẩu thủy sản  ...  136

5.2.2.2. Giải pháp về thị trường và xúc tiến thương mại  ...........................  139

5.2.3. Chính sách về tỷ giá hối đoái  ..............................................................  140

5.2.4. Giải pháp về tín dụng  ..........................................................................  141

5.2.5. Giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài hỗ trợ xuất khẩu thủy sản  .....  143

5.2.6. Các giải pháp khác  ..............................................................................  145

5.2.6.1. Giải pháp về nguồn nhân lực  ........................................................  145

5.2.6.2. Giải pháp về khoa học kỹ thuật  .....................................................  146

5.2.6.3. Giải pháp phía doanh nghiệp .......................................................  147

KẾT LUẬN  ............................................................................................................  149

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ  ...............  151

TÀI LIỆU THAM KHẢO  ....................................................................................  152

PHỤ LỤC  .....







LINK DOWNLOAD

M_tả
M_tả

Chuyên mục:

Không có nhận xét nào: