GIÁO TRÌNH - QUẢN LÝ VÀ KHAI THÁC CẢNG (TS. Nguyễn Văn Khoảng) | Cộng đồng Kỹ thuật cơ điện Việt Nam EBOOKBKMT

Giáo trình "Quản lý và khai thác cảng" cung cấp kiến thức cơ bản về tổ chức khai thác và quản lý đối với một cảng biển - Nơi được coi là đầu mối quan trọng của hệ thống vận tải. Đây là tài liệu phục vụhọc tập, nghiên cứu của học viên và sinh viên ngành kinh tếvận tải tại Trường Đại học Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh. Đồng thời, đây còn là tài liệu tham khảo cho giảng viên và những người làm công tác chuyên môn, quản lý tại các cơ quan, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vận tải biển, cảng biển.

NỘI DUNG:

Chƣơng 1. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA CẢNG

1.1. Khái quát chung vềcảng biển .....................................................................1

1.1.1. Khái niệm vềcảng biển .................................................................1

1.1.2. Vai trò và chức năng của cảng biển ..............................................2

1.1.3. Hoạt động của cảng biển ...............................................................2

1.1.4. Cơ sởvật chất kỹthuật của cảng biển ...........................................3

1.1.5. Phân loại cảng biển ........................................................................5

1.2. Đặc điểm hoạt động của cảng ......................................................................5

1.3. Đối tượng phục vụcủa cảng ........................................................................7

1.3.1. Tàu biển .........................................................................................7

1.3.2. Hàng hóa vận tải ............................................................................

1.3.3. Phương tiện vận tải nội địa ............................................................

1.4. Các cấu trúc cơ bản của bến cảng ................................................................8

1.4.1. Cầu cảng ........................................................................................8

1.4.2. Kho hàng .......................................................................................10

1.5. Cảng cạn ......................................................................................................12

1.5.1. Định nghĩa vềcảng cạn .................................................................12

1.5.2. Vai trò của ICD trong hệ thống vận tải container .........................14

1.5.3. Hoạt động của ICD .......................................................................16

1.5.4. Cấu trúc của ICD ..........................................................................16

1.5.5. Cơ sởvật chất kỹthuật của ICD ...................................................17

1.6. Các chỉ tiêu thống kê hoạt động cảng .........................................................17

1.6.1. Sản lượng thông qua .....................................................................17

1.6.2. Sản lượng xếp dỡ..........................................................................18

1.6.3. Sản lượng thao tác ........................................................................20

1.6.4. Các chỉ tiêu năng suất ...................................................................21

1.6.5. Hệsốlàm việc của cầu tàu ............................................................21

1.7. Sơ đồcông nghệxếp dỡhàng hóa ...............................................................23

1.7.1. Khái niệm và kết cấu của sơ đồcông nghệxếp dỡ.......................23

1.7.2. Các phương án tác nghiệp của sơ đồcông nghệxếp dỡ...............24

1.7.3. Nội dung thực hành .......................................................................26

1.8. Nhân tố ảnh hưởng đến việc chọn sơ đồcông nghệxếp dỡ........................26

1.9. Lựa chọn thiết bịxếp dỡ ởcảng ..................................................................27

1.9.1. Yêu cầu chung ...............................................................................27

1.9.2. Thiết bịxếp dỡtrên cầu tàu ...........................................................27

1.9.3. Nâng trọng của cần trục .................................................................28

1.9.4. Tầm với của cần trục .....................................................................29

Nội dung ôn tập chương 1.................................................................................30

Downloaded by EBOOKBKMT VMTC (nguyenphihung1009@gmail.com)

lOMoARcPSD|2935381

Chƣơng 2. TÍNH TOÁN KINH TẾ- KỸTHUẬT CÔNG TÁC XẾP DỠ

2.1. Năng suất của thiết bịxếp dỡ.................................................................... 31

2.1.1. Năng suất giờ.............................................................................. 31

2.1.2. Năng suất ca ................................................................................ 33

2.1.3. Năng suất ngày ............................................................................ 33

2.2. Tính toán năng lực của tuyến tiền phương ................................................33

2.2.1. Các tham số cơ bản ..................................................................... 33

2.2.2. Khả năng thông qua của một thiết bị tiền phương.......................34

2.2.3. Sốthiết bị tiền phương trên 1 cầu tàu ......................................... 34

2.2.4. Khả năng thông qua của 1 cầu tàu .............................................. 35

2.2.5. Sốcầu tàu cần thiết .....................................................................35

2.2.6. Khả năng thông qua của tuyến tiền phương ................................35

2.2.7. Kiểm tra thời gian làm việc thực tếcủa 1 thiết bị tiền phương...35

2.2.8. Nội dung thực hành ..................................................................... 36

2.3. Tính toán năng lực của tuyến hậu phương ................................................36

2.3.1. Các tham sốcơ bản ..................................................................... 36

2.3.2. Khả năng thông qua của 1 thiết bịhậu phương ..........................37

2.3.3. Sốthiết bịhậu phương cần thiết .................................................37

2.3.4. Khả năng thông qua của tuyến hậu phương ................................37

2.3.5. Kiểm tra thời gian làm việc thực tếcủa 1 thiết bịhậu phương....37

2.3.6. Nội dung thực hành ..................................................................... 38

2.4. Tính diện tích và các chỉtiêu khai thác kho .............................................. 38

2.4.1. Tính diện tích kho chứa hàng bao kiện ....................................... 38

2.4.2. Tính diện tích bãi chứa container ................................................ 40

2.4.3. Tính diện tích kho hàng CFS ...................................................... 40

2.4.4. Các chỉtiêu khai thác kho ........................................................... 41

2.4.5. Nội dung thực hành ..................................................................... 42

2.5. Tín toán năng lực tuyến xếp dỡcho toa xe ................................................ 43

2..5.1. Kết cấu tuyến xếp dỡcho toa xe ................................................. 43

2.5.2. Các tham số cơ bản ...................................................................... 44

2.5.3. Sốchuyến toa xe được xếp dỡtrong ngày ................................... 45

2.5.4. Khả năng thông của của tuyến xếp dỡcho toa xe ....................... 46

2.5.5. Nội dung thực hành ..................................................................... 46

2.6. Tính toán các chỉ tiêu lao động chủyếu .................................................... 47

2.6.1. Bốtrí 1 dây chuyền xếp dỡthủcông ........................................... 47

2.6.2. Bốtrí nhân lực trong 1 máng xếp dỡ........................................... 48

2.6.3. Mức sản lượng của công nhân xếp dỡ......................................... 50

2.6.4. Yêu cầu nhân lực cho công tác xếp dỡ........................................ 51

2.6.5. Năng suất lao động ...................................................................... 51

2.6.6. Nội dung thực hành ..................................................................... 52

2.7. Chi phí đầu tư xây dựng cảng .................................................................... 52

2.7.1. Chi phí xây dựng .......................................................................... 52

Downloaded by EBOOKBKMT VMTC (nguyenphihung1009@gmail.com)

lOMoARcPSD|2935381

2.7.2. Chi phí thiết bị............................................................................ 53

2.7.3. Chi phí quản lý dự án ................................................................. 53

2.7.4. Chi phí tư vấn đầu tư xây dựng .................................................. 53

2.7.5. Chi phí khác ............................................................................... 53

2.8. Chi phí hoạt động của cảng ...................................................................... 53

2.8.1. Chi phí khấu hao cơ bản và sửa chữa lớn thiết bị...................... 53

2.8.2. Chi phí khấu hao cơ bản và sửa chữa lớn công trình ................. 54

2.8.3. Chi phí tiền lương cho công tác xếp dỡ..................................... 54

2.8.4. Chi phí điện năng, nhiên liệu, vật liệu ....................................... 54

2.8.5. Tổng chi phí cho công tác xếp dỡ.............................................. 55

2.8.6. Chi phí đơn vị............................................................................ 55

2.9. Doanh thu của cảng ................................................................................. 56

2.9.1. Doanh thu từcác dịch vụ........................................................... 56

2.9.2. Cảng phí ..................................................................................... 58

2.9.3. Tài sản cho thuê ......................................................................... 59

Nội dung ôn tập chương 2............................................................................. 59

Chƣơng 3.TỔ CHỨC CÔNG TÁC XẾP DỠ

3.1. Các nguyên tắc tổ chức xếp dỡ................................................................ 60

3.1.1 Các định nghĩa ............................................................................60

3.1.2. Nguyên tắc tập trung thiết bị..................................................... 61

3.1.3. Nguyên tắc ưu tiên trọng tải ...................................................... 62

3.1.4. Nguyên tắc sắp hàng .................................................................. 62

3.2. Quy trình công nghệxếp dỡhàng hóa ..................................................... 65

3.2.1. Khái niệm .................................................................................. 65

3.2.2. Nội dung quy trình công nghệxếp dỡ....................................... 65

3.3. Xếp dỡ hàng trên phương tiện vận tải ..................................................... 68

3.3.1. Xếp dỡhàng trong hầm tàu ....................................................... 68

3.3.2. Xếp dỡhàng cho toa xe và ô tô ................................................. 69

3.4. Quy định vềchuẩn bị nơi làm việc ......................................................... 69

3.4.1. Chuẩn bị nơi làm việc ởtàu ...................................................... 69

3.4.2. Chuẩn bị nơi làm việc tại kho, bãi ............................................ 70

3.4.3. Chuẩn bị nơi làm việc tại cầu tàu ............................................. 71

3.4.4. Chuẩn bị cơ giới hóa hầm tàu ................................................... 71

3.5. Quy định về an toàn lao động ................................................................. 71

3.5.1. Đối với công nhân xếdỡ, đánh tín hiệu .................................... 71

3.5.2. Đối với công nhân điều khiển máy xếp dỡ............................... 72

3.5.3. Đối với công nhân lái ô tô ........................................................ 72

3.5.4. Đối với máy móc, thiết bị......................................................... 72

3.5.5. Yêu cầu đối với mã hàng .......................................................... 73

3.6. Kếhoạch tác nghiệp phục vụtàu ............................................................ 73

3.6.1. Khái niệm và ý nghĩa của kếhoạch tác nghiệp phục vụtàu .... 73

3.6.2. Nội dung kếhoạch tác nghiệp phục vụtàu .............................. 74

Downloaded by EBOOKBKMT VMTC (nguyenphihung1009@gmail.com)

lOMoARcPSD|2935381

3.7. Kếhoạch xếp dỡhàng cho tàu ............................................................. 75

3.7.1. Căn cứvà yêu cầu khi lập kếhoạch xếp dỡhàng cho tàu ..... 75

3.7.2. Lập kếhoạch xếp dỡhàng cho tàu ........................................ 75

3.7.3. Nội dung kếhoạch xếp dỡhàng cho tàu ............................... 76

3.7.4. Nội dung thực hành ............................................................... 78

3.8. Kếhoạch làm hàng tại kho, bãi ...........................................................79

3.8.1. Thông tin cần thiết cho việc lập kếhoạch

làm hàng tại kho, bãi.............................................................79

3.8.2. Lập kếhoạch làm hàng tại kho, bãi ...................................... 79

3.8.3. Phối hợp các hoạt động làm hàng tại kho, bãi ...................... 80

Nội dung ôn tập chương 3..........................................................................81

Chƣơng 4. TỔ CHỨC KHAI THÁC CẢNG CONTAINER

4.1. Tổng quan vềcảng container ............................................................... 82

4.1.1. Khái niêm và phân loại cảng container .................................. 82

4.1.2. Tiêu chuẩn và mục tiêu chủyếu của cảng container .............. 85

4.2. Cấu trúc khu bến bốc dỡcontainer ....................................................... 86

4.2.1. Cầu cảng ................................................................................ 86

4.2.2. Bãi chứa container .................................................................. 87

4.2.3. Trạm container làm hàng lẻ.................................................... 87

4.2.4. Trung tâm kiểm soát ............................................................... 87

4.2.5. Cổng cảng ............................................................................... 88

4.2.6. Xưởng sửa chữa ...................................................................... 88

4.3. Hệ thống thiết bịbốc dỡcontainer ........................................................ 89

4.3.1. Hệ thống bốc dỡ container trên giá xe ....................................90

4.3.2. Hệ thống bốc dỡ container bằng xe nâng bên trong ............... 90

4.3.3. Hệ thống bốc dỡ container bằng cẩu di động ......................... 91

4.3.4. Hệ thống hỗn hợp ................................................................... 91

4.4. Hoạt động của cảng và sựluân chuyển container ................................ 93

4.4.1. Hoạt động của cảng ................................................................ 93

4.4.2. Luân chuyển container tại cảng .............................................. 96

4.5. Quy hoạch bãi container ....................................................................... 97

4.5.1. Nguyên tắc chung chất xếp container ..................................... 97

4.5.2. Bốtrí bãi cho hệ thống bốc dỡbằng giá xe ............................ 98

4.5.3. Bốtrí bãi khi sửdụng Reach Stacker ..................................... 98

4.5.4. Bốtrí bãi khi sửdụng xe nâng bên trong ............................... 99

4.5.5. Bốtrí bãi khi sửdụng RTG .................................................... 99

4.5.6. Bốtrí bãi khi sửdụng RMG ................................................... 100

4.5.7. Hệ thống địa chỉbãi ................................................................ 100

4.6. Chất xếp container trên tàu ................................................................... 102

4.6.1. Nguyên tắc chung khi chất xếp container trên tàu .................. 102

4.6.2. Đánh sốvịtrí chất xếp trên tàu container ............................... 104

4.7. Kếhoạch cầu bến .................................................................................. 106

Downloaded by EBOOKBKMT VMTC (nguyenphihung1009@gmail.com)

lOMoARcPSD|2935381

4.8. Tổ chức xếp dỡcho tàu container ................................................... 108

4.8.1. Một số điểm cần lưu ý khi lập kếhoạch xếp dỡcho tàu ... 108

4.8.2. Chứng từchính trong công tác xếp dỡcho tàu .................. 109

4.8.3. Kế hoạch xếp dỡ................................................................ 111

4.8.4. Kế hoạch thiết bị................................................................ 112

4.9. Một số chỉtiêu khai thác cảng container ......................................... 113

4.9.1. Thời gian lưu bãi bình quân ............................................... 113

4.9.2. Hệsốdiện tích bãi ............................................................. 113

4.9.3. Sốô nền trên 1 đơn vịdiện tích bãi ................................... 113

4.9.4. Năng suất thông qua trên 1 đơn vịdiện tích cảng ............. 114

4.10. Trạm container làm hàng lẻ........................................................... 115

4.10.1. Đặt vấn đề........................................................................ 115

4.10.2. Nhiệm vụcủa CFS ........................................................... 116

4.10.3. Nguyên tắc chất xếp hàng tại CFS ................................... 116

Nội dung ôn tập chương 4..................................................................... 118

Chƣơng 5. TỔ CHỨC QUẢN LÝ CẢNG

5.1. Chức năng của quản lý cảng ............................................................ 119

5.2. Các mô hình quản lý cảng ................................................................ 120

5.2.1. Cảng dịchvụ...................................................................... 121

5.2.2. Cảng công cụ..................................................................... 121

5.2.3. Cảng chủnhà ..................................................................... 122

5.2.4. Cảng dịch vụ tư nhân .........................................................122

5.2.5. Điểm mạnh và điểm yếu của các mô hình quản lý cảng ... 123

5.3. Chính quyền cảng và bộmáy tổ chức quản lý cảng ......................... 124

5.3.1. Chính quyền cảng ............................................................... 124

5.3.2. Bộmáy tổ chức quản lý cảng ............................................. 125

5.4. Thông tin quản lý cảng ..................................................................... 130

5.4.1. Đặt vấn đề.......................................................................... 130

5.4.2. Thông tin quản lý ............................................................... 131

5.4.3. Số liệu thống kê .................................................................. 131

Nội dung ôn tập chương5 ..................................................................... 131

Chƣơng 6. QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀCẢNG BIỂN TẠI VIỆT NAM

6.1. Nội dung quản lý Nhà nước vềcảng biển và luồng hàng hải .......... 133

6.2. Quản lý và khai thác cảng biển ........................................................ 133

6.2.1. Nguyên tắc quản lý, khai thác cảng biển ........................... 133

6.2.2. Đầu tư xây dựng kết cấu hạtầng cảng biển tạm thời ........134

6.2.3. Quản lý khai thác kết cấu hạtầng cảng biển, cầu cảng

được đầu tư bằng vốn Nhà nước .................................................134

6.3. Đảm bảo an toàn, an ninh hàng hải và trật tự, vệ sinh

tại cảng biển............................................................................................. 139

6.3.1. Treo cờ đối với tàu thuyền ................................................. 139

6.3.2. Cầu thang lên, xuống tàu ................................................... 139

Downloaded by EBOOKBKMT VMTC (nguyenphihung1009@gmail.com)

lOMoARcPSD|2935381

6.3.3. An toàn, an ninh hàng hải và trật tự, vệsinh trên tàu thuyền.... 139

6.3.4. Đổrác, xả nước thải và nước dằn tàu ........................................ 140

6.3.5. Vận chuyển hành khách, hàng hóa và khai thác khoáng sản,

hoạt động nghề cá trong vùng nước cảng biển .................................... 141

6.3.6. Trách nhiệm của thuyền trưởng khi bốc dỡhàng hóa, sửa

chữa và vệsinh tàu thuyền trong vùng nước cảng biển ...................... 141

6.3.7. Bảo đảm trật tự, an toàn trong vùng đất cảng ........................... 141

6.4. Phòng, chống cháy, nổvà phòng ngừa, ứng phó sựcố môi trường........ 142

6.4.1. Trách nhiệm của doanh nghiệp cảng, và tàu, thuyền về

phòng chống cháy, nổ......................................................................... 142

6.4.2. Phối hợp tổ chức phòng, chống cháy, nổtại cảng biển ............. 143

6.4.3. Yêu cầu đối với tàu, thuyền và tàu chởhàng nguy hiểm .......... 143

6.4.4. Yêu cầu vềphòng ngừa, ứng phó sựcố môi trường ................. 143

6.4.5. Báo cáo sựcốô nhiễm môi trường tại cảng biển ...................... 144

6.5. Phối hợp hoạt động giữa các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành

tại cảng biển .................................................................................................... 144

6.5.1. Nguyên tắc phối hợp hoạt động quản lý .................................... 144

6.5.2. Trách nhiệm phối hợp hoạt động quản lý .................................. 145

6.5.3. Thanh tra, kiểm tra, giám sát, giám hộchuyên ngành

tại cảng biển ......................................................................................... 146

6.5.4. Trách nhiệm của các bộ, ngành và địa phương đối với hoạt

động của các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại cảng biển . 146

Nội dung ôn tập chương 6............................................................................ 146

TÀI LIỆU THAM KHẢO

LINK 1 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 2 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK DOWNLOAD