SÁCH - Hướng dẫn ôn thi sĩ quan máy tàu (Trần Hữu Nghị) Full
Để từng bước nâng cao chất lượng thuyền viên phù hợp với trình độ theo tinh thần của Công ước đào tạo và cấp bằng cho thuyền viên Quốc tế, Liên hiệp Hàng hải Việt nam được sự đồng ý của Bộ GTVT và Bưu điện đã ban hành tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật sỹ quan hàng hải và nội dung chương trình ôn thi lấy giấy chứng nhận sỹ quan máy tàu biển các hạng khác nhau. Đồng thời Liên hiệp Hàng hải Việt nam có thảo bộ câu hỏi ôn thi sỹ quan trường ca buồng máy.
Chương trình và bộ câu hỏi thi trưởng ca buồng máy gồm 7 phần: Điện, đặc tính của động cơ, bộ điều tốc, nồi hơi và khai thác nồi hơi, dầu- nhiên liệu- nước, khai thác hệ thống động lực, phụ tùng dự trữ và thử nghiệm. Phụ lục là tóm tắt các công ước SOLAS 74,và MARPOL 73
Đểtừng bước nâng cao chất lượng thuyền viên phù hợp với trình độtheo tinh thần của Công ước đào tạo và cấp bằng cho thuyền viên Quốc tế, Liên hiệp Hàng hải Việt nam được sự đồng ý của BộGTVT và Bưu điện đã ban hành tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật sỹquan hàng hải và nội dung chương trình ôn thi lấy giấy chứng nhận sỹquan máy tàu biển các hạng khác nhau. Đồng thời Liên hiệp Hàng hải Việt nam có thảo bộcâu hỏi ôn thi sỹquan trường ca buồng máy.
Sau khi những văn bản nêu trên ra đời chúng tôi nhận được nhiêu thưcủa bạn đọc chuyên ngành máy, đềnghịhướng dẫn tài liệu đếôn thi và trảlời những câu hỏi trong bộ đềthi sỹquan trưởng ca buồng máy với những lý do sau.
Bộ đềthi sỹquan trưởng ca buồng máy cũng nhưchương trình ôn thi có khối lượng kiến thức khá lớn, vừa rộng lại vừa sâu, vừa mang tính chất lý thuyết kết hợp với thực tế, trong khi đó tài liệu, sách bằng tiếng Việt lại rất ít, khan hiếm và khó tim.
Để đáp ứng được đòi hói chính đáng của bạn đọc, sách "HƯỚNG DẪN ÔN THI SI QUAN MÁY TÀU' ra đời nhằm hường dẫn những tài liệu càn thiết, những sách cần tham khảo đểôn tập cho phù hợp với nội dung chương trình thi sỹquan các hạng khác nhau. Với mục đích làm cho bạn đọc nắm được chương trình ôn thi một cách có hệthống, chúng tôi cho in lại toàn bộnội dung chương trình và bộcâu hói thi trường ca buồng máy.
Đểgiảm bớt nỗi nhọc nhằn của bạn đọc khi đi tìm một sốtài liệu tham khảo nhưcác Công ước quốc tê vềan loàn sinh mạng con người trên biến (SOLAS 1974) và Công ước quốc tê vềngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra (MARPOL 73) chúng tôi cho in chúng ởdạng tóm tắt trong phụlục.
Sách "Hướng dẫn ôn thi" còn hướng dẫn trảlời một sốcâu hỏi trong bộcâu hỏi thi trường ca buồng máy. Chúng tôi không có khảnăng hướng dẫn tất cảcác câu hói vì khuôn khổquyển sách không cho phép, mặt khắc tạo điều kiện cho các bạn phát huy tính chú động trong ôn tập của. mình. Những câu hói vềthực tế, phần sứa chữa, phần luật chức trách thuyên viên ... chúng tôi giành cho các bạn tựnghiên chung lời.
Điều đáng lưu ý là những câu hói chúng tôi hướng dẫn trà lời cũng mới mang tính chất định hướng, mang tính gợi ý côn trong thực tếdựthi, thí sinh tùy từng yêu cau cụthểcủa tiếu ban chấm thi mà trình bày cho phù hợp.
Phần lớn những câu hói chúng tôi trảlời là theo yêu cầu của độc giả. Chủyếu các câu hỏi ấy nằm trong 7 phần sau đây :
1. Phần điên.
2. Đặc tính của động cơ.
3. Bộ điều tốc.
4. Nồi hơi và khai thác nó.
5. Dầu, nhiên liệu, nước.
6. Khai thác hệthống động lực.
7. Phụtùng dựtrữvà thứnghiệm.
Sách HƯỚNC DẪN ÔN THI SỸQUAN MÁY' nhằm phục vụtrước hết cho sốcán bộtrung, cao, đại học đang chuẩn bịthi sỹquan, phục vụcho lực lượng xuất khẩu thuyền viên chuyên ngành máy.
Sách sẽgiúp ích cho cán bộkỹthuật trong các Công ty vận tải biển Trung ương và địa phương. Ngoài ra sách còn có thểlàm tài liệu tham khảo cho sinh viên ngành máy của các trường đại học (Hàng hải, Thủy sản. Hải quân), các học viên của các trường trung cấp Hăi sản, Công nhân kỹthuật đường biển.
NỘI DUNG:
* Tiêu chân cấp bậc kỹthuật sỹquan máy tàu 29
I. Những quy định chung 29
1. Vềlý thuyết 30
2. Vềthực hành 34
II. Những quy định cụthểcho từng chức danh
của mỗi hạng tàu. 35
* Nội dung chương trình ôn thi cho Máy trưởng
và tiêu chuẩn sỹquan Máy nhất hạng 5. 54
* Bộcâu hỏi thi sỹquan trưởng ca buồng máy.
A. Phần máy 65
B. Phần luật, chức trách, quy trình, quy phạm 89
C. Phần Điện 95
PHẦN THỨHAI
Hướng dẫn ôn thi máy tàu
* Những tài liệu cần thiết tham khảo để
ôn thi sỹquan máy tàu. 103
* Hướng dẫn trảlời câu hỏi 108
8
PHẦN ĐIỆN TÀU THỦY. 109
• Các hệthống điện trên tàu thuộc loại gì ?
Sựkhác nhau của chúng? 109
• Các thông số đặc trưng của hệthống điện
xoay chiều ? 109
• Các thông số đặc trưng của hệthống điện
một chiều ? 110
• Các loại máy phát điện xoay chiều dùng trên
tàu thủy? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động ? 110
• Trình bày cấu tạo, nguyên lý hoạt động của
động cơdịbộlồng xóc 3 pha. Phương pháp
thay đổi tốc độquay của động cơnày? 113
• Nêu cấu tạo, nguyên lý hoạt động của động cơ
rôto dây quấn? 114
• Các phương pháp thay đổi tốc độ động cơ
dịbộ3 pha ? 115
• Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy điện
một chiều. Biến trởkích từcó nhiệm vụgì
máy phát điện một chiều ? 116
• Các loại động cơ điện một chiều.
Phạm vi ứng dụng? 117
• Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của động cơkích
từsong song, nối tiếp, hỗn hợp? 119
• Hiện tượng cảm ứng điện từlà gì ? 121
9
• Cấu tạo và quá trình phóng nạp của ắc quy chì ? 122
• Cấu tạo và quá trình phóng nạp của ác quy kiểm? 124
• Các loại đồng hồdiện dùng trên bảng điện
xoay chiều. Nêu tác dụng của chúng ? l25
• Các lại đồng hồ điện đùng trên bảng điện dòng
một chiều công dụng của chúng ? 126
• Cấu tạo của cau chì và tác dụng của nó ? 126
• Nội dung an toàn điện đối với con người ? 127
• Nội dung an toàn điện đói với thiết bị? 128
• Các trang thiết bị điện hàng hải thường
dùng trên tàu ? 128
• Nguồn điện sựcốtrên tàu. Các phụtải được
cấp điện khi có sựcốtrên tàu ? 128
• Các thiết bị điện đặt trên bảng điện chính.
công dụng của chúng ? 129
• Khi thấy một động cơhóng bằng một động cơ
điện khác cần lưu ý gì ? 130
• Hiện tượng dao động công suất (thông qua đồng
hồdo công suất) khi hai máy phát điện làm việc
song song phản ánh hiện tượng gì về điện, vỏmáy ? 131
• Sửa chữa ác quy chì bịsunfat hóa ? 131
• Đểbảo vệcác máy phát điện ta dùng các thiết bịgì?
Phương pháp biến đổi dòng điện xoay chiều, điện áp
10
cao xuống điện áp thấp, nạp ác quy ? 132
• Điều kiện hòa đồng bộ2 máy phát đông bộ? 132
• Điều kiện làm việc song song của 2 máy phát
điện một chiều ? 133
• Vì sao sửdụng 4 bình ác quy đấu hỗn hợp
trong đó có một hình yếu thì không khởi động
được động cơdiesel, còn chọn 2 bình tốt đấu
nối tiếp thì khối động được? 134
• Khi còn thay đổi một máy phát cho máy đèn
cần lưu ý gì ? 134
• Các phương pháp hoà đồng bộ2 máy phát điện
xoay chiều 3 pha ta thường dùng trên tàu là gì ? 135
• Nội dung bảo dưỡng một máy phát điện ? 135
• Vẽ đặc tính ngoài của máy phát điện đồng bộ3 pha 136
• Đặc tính ngoài của máy phát điện một chiều ? 137
• Máy phát điện mất từ đó dẫn tới hiện tượng gì ? 139
• Việc điều chỉnh công suất của máy điện ? 139
• Yêu cầu của động cơtời neo ? 139
• Yêu cầu kỹthuật với động cơcần cẩu ? 140
• Quá trình vận hành động cơlai bơm ? 140
• Động cơdịbộ đểlâu điện trởcách điện
giảm quá mức bình thường giới hạn cho
phép thì làm thê nào ? 140
11
• Động cơ điện đang làm việc nhưng bịnóng
quá mức bình thường. Nêu một vài nguyên
nhân và cách xửlý ? 141
• Quy trình đưa một động cơ điện xoay chiều
hoạt động bằng phương pháp gián tiếp (dùng biên
áp tựngẫu hoặc cuộn kháng) ? 142
• Quy trình đưa một động cơ1 chiều vào hoạt
động bằng dùng điện trởkhởi động. Vì sao
không dùng điện trởkhởi động làm điện trở
điều chỉnh tốc độ? 142
• Muốn đảo chiều quay của động cơ điện một
chiều ta làm thẽnào ? 143
• Phương pháp thay đổi tốc độquay của động
cơmột chiều ? 144
• Khi lĩnh bóng đèn của vật tưlà 6V-25W đấu
nhưthếnào khi mắc vào acquy Z4 V và công suất
tổng là bao nhiêu? 144
• Khi lĩnh vật tưphần điện cần ghi thông sốgì
đối với acquy, bóng đèn, cầu dao, công tắc ? 145
• Các thông sốcơbản của ác quy ? 145
• Sau khi sửa chữa máy phát điện xoay chiều 3
pha bị đấu nhầm pha từABC sang ACB thì xảy ra
hiện tượng gì khi đóng điện ? 145
• Cách đấu ác quy để:
- điện thếkhông đổi, dung tích tăng.
- điện thếtăng, đung tích không đổi.
12
- điện thếtăng, dung tích tăng. 145
PHẦN ĐẶC TÍNH TÀU THỦY 146
• Hiểu thếnào về đặc tính ngoài của động cơ?
Trong khai thác người ta sửdụng nó nhưthếnào ? 147
• Thếnào là các đường đặc tính phụtải và nó được
sửdụng ở đâu 150
• Thếnào là đặc tính chân vịt ? Thếhiện nó
qua trục Ne - ns ? 152
• Ảnh hưởng của chân vịt đến sựlàm việc của động
cơchính nhưthếnào ? (hãy dùng đặc
tính ngoài hạn chế đếgiải thích). 156
• Hiểu thềnào về đặc tính chân vịt ?
Tại sao khi động cơlàm việc theo đặc tính chân vịt
“nặng tải" với chân vịt có bước cố định thì động cơ
không có khảnăng phát huy sốvòng quay cũng như
công suất nên giá trị định mức của chúng ? 158
• Tốc độvà chế độlàm việc của động cơ ở
điều kiện này nên xác lập nhưthếnào ? 158
• Hoạt động của động cơdiesel chính ởchê độbuộc
tàu, chế độlai kéo tàu chạy vào luồng lạch hẹp và
nông được lựa chọn nhưthếnào ? 162
• Chế độlàm việc của máy chính khi tàu chạy ballast
có những đặc điểm gì ?Cách lựa chọn các chê độ
vận tốc hành trình của tàu ởcác lần chuyển sang chạy
chế độballast đuvc căn cứvào các yếu tốnào ?
13
Cần phải lưu ý gì đối với vịtrí tay ga trong các
trường hợp tàu phát hành trình với ballast ? 166
• Cho biết đặc điềm khi động cơlàm việc ở
chế độlai kéo ? 168
• Trong điều kiện vỏtàu và chân vịt bịrêu, hầu hà
bám việc xác định chế độlàm việc của động
cơ được xác định nhưthếnào ?
• Giải thích trên đồthịPe - n và Ne - n ? 170
• Vùng phụtải cho phép sứdụng của diesel nên
hiểu nhưthếnào ? 172
• Những đường đặc tính hạn chếtheo momcn quay
M = const theo hệsốkhông khí thừa a =const được
đặt ra nhưthếnào ? Cho biết các dạng đi của chúng?
Khi làm việc với các đường đặc tính này, công suất
của động cơdiesel dối với mỗi tần sốquay sẽthay
đổi nhưthếnào ? Tại sao ? 173
• Thếnào gọi là động cơbịquá tải vềnhiệt và quá
tải vềcơ? giải thích? Ở động cơdiesel 4 kỳkhông
tăng áp hiện tượng này diễn biến nhưthếnào ? 175
• Sựthay đổi công suất và momen quay của động
cơdiesel trong các điều kiện khai thác tàu khác nhau
và diễn ra nhưthếnào ? Cho biết cách lựa chợn các
chế độlàm việc của động cơchính trong
mỗi trường hợp ? 178
• Trong điều kiện có sóng gió, tổn thất vềtốc độ
tàu và sựthay đổi lực đẩy chân vịt điều biên như
thếnào? Cách lực chợn các chế độlàm việc
của động cơdiesel ? 181
• Tại sao chân vịt có bước cố định thì mọi chế độ
14
khai thác (trừchế độ định mức) tiềm năng công suất
của động cơchính xác định cho mỗi tần sốquay
bởi điểm nằm trên đường đặc tính ngoài công suất
định mức không thếsứdụng đếchạy tàu ? Vì sao
cần thiết phải sửdụng chân vịt biến bước trên tàu
thủy và nó được sửdụng trên loại tải nào ? Vì sao ? 184
• Khi sức cần của tàu tăng lên hay giảm xuống, công
suất của hành trình toàn tải được giới hạn và khống
chếbởi thông sốnào ? Thuộc đặc tính nào ?
Nêu vịtrí thanh răng không đổi, khi tàu chuyển động
với sức cản tăng thì điều gì sẽxảy ra đối với động
cơdiesel ? Giải thích ? 185
• Trình bày mục đích và nội dung thửnghiệm tàu
tại bên và tách bến ? 186
• Xuất phát từ điều kiện đi biến người ta chợn chế độlàm việc
của máy chính nhưthé nào ? 189
PHẦN BỘ ĐIỀU TỐC
• Thếnào gọi là bộ điều tốc một chế độ, hai chế độ,
nhiều chế độvà bộ điều tốc giới hạn ? Phạm vi ứng
dụng của chúng trên tàu thủy ? 192
• Hãy vẽsơ đồcấu tạo bộ điều tốc một chế độ,
bộ điều tốc nhiều chế độvà cho biết mối liên hệgiữa
tay ga - bộ điều tốc - bơm cao áp của động cơdiesel?
Mối liên hệ ởtrên có gì giống nhau và khác nhau
được thểhiện qua hai loại bộ điều tốc ? 200
• Vẽsơ đồnguyên lý một bộ điều tốc có mối liên
hệngược cứng đặt trên động cơdiesel lai máy phát
điện và trình bày sựlàm việc của nó ? Cho biết
15
ưu nhược điểm và những hỏng hóc thường gặp
trong quá trình khai thác bộ điều tốc kiểu này và
nêu những biện pháp khắc phục ? 206
• Hãy vẽsơ đồnguyên lý một bộ điều tốc tác dụng
gián tiếp có mối liên hệngược mềm và cho biết
nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm ? Những
sựcốthường gặp đối với bộ điều tốc này ? 214
• Những đặc tính điểu chỉnh được thểhiện
nhưthếnào? 215
• Tại sao đối với tất cả động cơhoạt động cho chân
vịt tàu thấy qua các khớp nối, bất kểkhớp nối kiểu
gì và có bộ điều chinh mọi chế độ đều phải được
trang bịthêm bộthiết bịbảo vệquá tốc ? 219
• Những sựcốnào liên quan với việc hỏng bộ điều
chỉnh sốvòng quay cửa động cơdiesel ? 221
• Động cơdiesel 4 kỳ, hệthống dầu nhờn bôi trơn bộ
điều tốc dùng chung với dầu tuần hoàn, khi đểtay ga
ởvịtrí khởi động (tốc độthấp) động cơtại tăng vòng
quay đến vòng quay định mức. Tìm nguyên
nhân khắc phục? 222
• Những nguyên nhân nào làm cho bộ điều tốc không
cho động cơphát trên sỗvòng quay định mức? Bộ
điều tốc sẽlàm việc nhưthếnào khi ngắt phụtải ?
Vì sao bộ điều tốc giữ được sô vông quay ồn định
tối thiếu tương đối khó khăn ? 224
• Vẽsơ đồbộ điều tốc "quân bằng" có mối liên hệ
ngược mềm, trình bày nguyên lý làm việc? Cho biết
những ưu nhược điểm của loại điều tốc này, các hư
hỏng thường gặp trong quá trình sửdụng và biện
pháp sửa chữa ? 228
16
• Hãy cho biết các phương pháp vềtự động điều chỉnh
nhiệt độ được tiền hành trong hệthống làm mát và bệ
thống dầu nhờn của diesel? ưu và khuyết của mỗi
phương pháp và phạm vi ứng đụng trên tàu thuỷ? 224
PHẦN NỒI HƠI TÀU THỦY 248
• Vì sao phải đặt vấn đềsởlý nước nồi hơi ? Hãy cho
biết các chi tiêu chất lượng cơbản của nước dùng cho
nồi hơi tàu thuỷ? 249
• Trình bày tiêu chuẩn thửáp lực nồi hơi ? 253
• Hãy cho biết những hóng hóc xảy ra do đểcạn hoặc
đềmất nước nồi hơi ? Biện pháp xứlý cần thiết? 257
• Cho biết khoảng thời hạn kiếm tra nôi hơi? Nội dung
cụthểcủa kiểm tra nồi hơi? 259
• Hãy cho biết chú tàu phải thực hiện những công việc
kiểm tra nào của nồi hơi ? 262
• Lấy những chi tiêu nào để đánh giá trạng thái kỹthuật
của nồi hơi ? 263
• Những điều gì càn quan lâm khi đốt lò nồi hơi và lập
quy trình đốt lò ? 265
• Nhưng thiết bịtự động nào được đặt trên nồi hơi,
nhằm mục đích gì ? 267
• Những công việc gì phải làm khi nôi hơi làm việc ? 269
17
• Nguyên nhân dẫn đến ngọn lửa trong buồng đốt của
nồi hơi có hình sao, có màu trắng, màu vàng, màu da
cam, màu đen nàu phớt hồng? Biện pháp loại trừ? 271
• Trình bày các công việc bảo dưỡng nồi hơi trong quá
trình khai thác ? 273
• Nêu những nguyên nhân làm giảm sản lượng hơi
nước của nồi hơi kinh tề? Cho biết mối quan hệsản
lượng nôi hơi với công suất của máy chính ? 276
PHẦN DẦU MỠ, NƯỚC, NHIÊN LIỆU 279
• Cho biết chức năng, nhiệm vụvà các yêu cầu đối với
hệthống cung cấp nhiên liệu ? Nêu đặc điểm của hệ
thống phun nhiên liệu trực tiếp ? Phân tích mối quan
hệgiữa bơm cao áp – vòi phun nhiên liệu ảnh hướng
đến quá trình phun nhiên liệu vào buồng máy ? 280
• Cho biết sự ảnh hưởng các đường ống cao áp không
giống nhau vềchiêu đài trên một động cơnhiều xy
lanh đến quá trình cấp nhiên liệu, phun nhiên liệu vào
các xy lanh của động cơnhưthếnào ? 283
• Trình bày 3 phương pháp điều chỉnh việc cấp nhiên
liệu vào xy lanh công tác của động cơdiesel ? 284
• Đặc điểm công tác diesel tàu thủy khi làm việc với
các loại nhiên liệu nặng nhưthê nào ? 286
• Có những chất phụgia nào sửdụng cho dầu đốt?
Trong trường hợp nào cần sửdụng chất phụgia? Khi
dùng chất phụgia can lưu ý điều gì ? 288
18
• Người ta chuẩn bị đưa hệthống nhiên liệu của động
cơdiesel vào hoạt động nhưthếnào ? 289
• Làm thếnào đểchuyển diesel từhoạt động bằng
nhiên liệu diesel “DO sang dầu nặng FO ? 291
• Những việc cần phải làm và những thông sốnào của
hệthống nhiên liệu phải chịu sựkiểm tra trong thời
gian hoạt động của động cơdiesel ? 293
• Những chi tiêu nào xác định sựcần thiết phải thay thế
dầu bôi trơn, và kiểm tra hệthống dầu nhờn sau khi
thay thếdầu ? 296
• Những thông sốnào của hệthống dầu nhờn phải chịu
sựkiểm tra định kỳtrong quá trình khai thác thiết bị
diesel tàu thuỷ? 298
• Nêu những đặc tình lý hóa quan trọng của dầu bôi
trơn ? Cơsởchọn dầu bôi trơn sơmi xylanh trong
quan hệvới dầu đốt và yêu cầu của máy nhưthếnào? 300
• Chế độnhiệt của hệthông dầu nhờn điesel ảnh hưởng
đến điều kiện bôi trơn nhưthê nào. 304
• Những nguyên nhân nào dẫn đến việc nổhơi dầu
trong cacte của động cơdiesel ? 305
• Những công việc nào can phải làm trong quá trình
thay thếdầu nhờn tuần hoàn ? 307
• Trình bày các công việc phải làm khi tiếp nhận dầu
đốt, dầu bôi trơn? Mức dầu trong kết chứa nên nhận
bao nhiêu phần trăm dung tích của két? 308
19
• Người ta chọn chế độlàm việc của máy phân ly như
thềnào ? 311
• Ảnh hưởng của chất lượng nước đến sựtìm việc của
thiết bịnồi hơi nhưthếnào? cho biết các phương
pháp điều chếvà làm mềm nước cấp cho thiết bịnồi
hơi ? 312
• Chỉtiêu nào đặc trưng cho chất lượng nước sửdụng
trong hệthống làm mát máy diesel ? 314
• Những hiện pháp nào được thực hiện khi nhiệt độ
nước làm mát ra khỏi xylanh động cơquá lớn ? 315
• Những thông sốnào của hệthống làm mát bắt buộc
phải kiểm tra theo dõi và những công việc cần phải
làm trong thời gian làm việc của máy diesel? 317
• Những công việc nào trong hệthống làm mát máy
phải được thực hiện sau khi dừng động cơ? 320
• Những biện pháp nào được thực hiện khi áp lực nước
làm mát giảm xuống một cách đột ngột ? 321
• Chu kỳvà thời gần làm việc của máy phân ly phụ
thuộc vào cái gì? 321
• Hãy cho biết các biện pháp nâng cao chất lượng của
nước làm mát máy diesel? 323
• Hãy cho biết phương pháp xác định độcứng chung
của nước? 325
• Làm thếnào đểtìm được độnhớt của dầu theo nhiệt
độ? Tì sản lượng lọc theo nhiệt độvà lim biệt độcần
20
thiết khi biết sản lượng và độnhớt ban đầu đối với
các máy lọc ly tâm? 325
• Làm thếnào và tại sao phải do lượng tiêu thụnhiên
liệu ởmáy diesel? Cho biết các phương pháp đó mà
trên tàu anh thường dùng? 328
• Hệthống bôi trơn với cacte khô được sử đụng ở
những loại động cơnào ? Chúng có những ưu và
nhược điểm gì trong quá trình khai thác động cơ
diesel? 330
• Đối với loại động cơnào thì người ta dùng hệthống
dầu nhờn với cacte ướt? Ưu và nhược điểm của hệ
thống này khi khai thác diesel nhu thếnào ? 331
• Vẽsơ đồcấu tạo và trình bày nguyên lý làm việc của
hệthống xoa trơn cacte ướt. So sánh ưu và nhược
điểm của hệthống xoa trơn này với hệthống xoa trơn
cácte khô ? 332
PHẦN KHAI THÁC MÁY TÀU 336
• Trình bày quy tắc chung trước khi khởi
động động cơ? 337
• Hãy cho biết trình tựkhởi động động cơdiesel ? 338
• Hãy trình bày công việc chân bịkhởi động động cơ
sau thời gian ngắn dừng tại bến ? 342
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian điều
động tàu ? 351
21
• Hãy cho biết nguyên tắc khi khởi động và nguyên tắc
khi tắt dừng máy của hệthống vận hành và tắt máy
của động cơ điesel khối động bằng không khí nén 355
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian
động cơlàm việc ởchế độbuộc phải dừng một
hoặc vài xy lanh? 360
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độquá tải ? 362
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độnon tải ? 363
• Trình bày sựlàm việc của động cơ điesel ởchế độ
vòng quay tối thiểu ổn định, chế độquá tải và khi đảo
chiều động cơ? 364
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độbão tố, nước cạn, băng già ? 368
• Trình bày những công việc phải làm sau khi tắt động
cơ? 369
• Trình bày nguyên tắc chung đối với công tác bảo
quản động cơtrong thời gian làm việc? 372
• Hãy cho biết những cống việc cần làm đểbão dưỡng
động cơkhi động cơkhông làm việc ? 375
• Trình bây các công việc chuẩn bịkhởi động sau khi
tháo đỡ động cơsửa chữa lức dừng lâu tại bến? 376
22
• Máy chính của tàu đang khai thác không chạy được ở
tốc độchậm. Cho biết nguyên nhân và biện pháp khắc
phục? 379
• Khi khởi động riêng cơ điesel bằng khí nén động cơ
phải đủsốvòng quay, nhưng khi chuyển sang làm
việc với nhiên liệu, động cơhoạt động yếu sau đó lịm
dần, tìm nguyên nhân và biện pháp khắc phục ? 380
• Những thông sốnào xác định sựlàm việc bình
thường của diesel có tăng áp ? 384
• Ảnh hưởng của yếu tốvà điều kiện khai thác đến chế
độlàm việc của động cơdiesel nhưthếnào ? 385
• Trình bày các tổn thất năng lượng nhiệt trong động cơ
diesel lúc làm việc ? Cách hạn chếcác tổn thất ấy của
người khai thác ? 387
• Máy chính của tàu hiện tại không dừng được máy vẫn
chạy sau khi tay ga đã được đưa vềvịtrí cấp nhiên
liệu bằng 0 "STOP". Cho biết nguyên nhân và biện
pháp khắc phục ? 389
• Hãy giải thích tại sao việc điều chỉnh cuối cùng các
chỉsốcông tác nhưPi, Pz và nhiệt độkhí xảTkx đối
với diesel tàu thủy chỉ được tiến hành khi động cơ
làm việc ởchế độ định mức? Sựkhông đồng đều của
các giá trị đó ởcác xy lanh so với giá trịtrung bình
của tất cảcác xy lanh nằm trong giới han nào? 390
• Hãy cho biết chu kỳkiểm tra các trịsốPi, Pz, Pe và
áp suất theo thời gian Pt, nhiệt độkhí xã trung bình
23
Tkx? Sựchênh lệch cho phép (so với giá trịtrung
bình), ra các thông sốnày trong quá trình điều chỉnh
nằm trong giới hạn nào ? 391
• Phân tích hiện tượng tăng nhiệt độkhí xả, tăng nhiệt
độ được làm mát khi đang vận hành động cơ?
Nguyên nhân và biện pháp xửlý nhưthếnào? 393
• Chứng minh môi quan hệgiữa nhiệt độ được làm mát
với nhiệt độ, áp lực dầu bôi trơn và chất lượng nước
làm mát, chất lượng đầu bôi trơn với tuổi thọcủa
động cơ? 396
• Tại sao khi điều chỉnh động cơdiesel thì việc lấy
đồthịcông chi thịlại có một ý nghĩa lớn?
Trình tựthao tác cho đến khi kết thúc điều chỉnh
diesel nhưthếnào? 399
• Tại sao hiện nay vắn đềnâng cao chất lượng làm
mang được quy định trên tàu có ý nghĩa rất lớn ? 400
• Chế độlàm việc của máy chính diễn ra nhưthếnào
trong các quá trình làm mang tàu ? Với quan điểm
khai thác đồng chí có kiến nghịgì với thuyền trưởng
trong các lần manơtàu? 401
• Sốvòng quay tới hạn của hệtrục được hiểu nhưthế
nào ? Việc tính toán xác định và loại trừchúng trong
quá trình sửdụng được thực hiện ra sao ? 403
• Những đặc điểm làm việc nào của vòi phun máy
điesel nên xét đến khi kiểm tra và điều chinh chúng ? 404
24
• Ảnh hường của sựmài mòn các chi tiết của thiết bị
nhiên liệu đến sựlàm việc của động cơdiesel nhưthế
nào ? 406
• Vẽsơ đồnguyên lý làm việc của hệthống khởi động
bằng khí nén do cam khống chế đường gió phụ? Cho
biết những hưhỏng thường gặp trong quá trình khai
thác, nguyên nhân và biện pháp khắc phục? 408
• Động cơdiesel gồm những thông sốcơbản nào ? Hãy
cho biết đặc trưng của các thông số đó ? 412
• Động cơdiesel 4 kỳ6 xylanh tăng áp bằng tua bin khí
xảcó thứtựnổ1 - 3 - 5 - 6 - 4 - Z.
a) Hãy phân tích va cho biết cách bốtrí tốt nhất các
nhảnh ống xã của động cơ đểgiảm bớt tính chất mạch
động trong ống xảkhi động cơlàm việc?
b) Qua 2 vòng quay của trục khuỷu hãy thiết lập bảng
góc độcác supap của động cơ, biết rằng supap hút mở
sớm một góc D1 = 20
0
và đóng muộn một góc D2=48
0
.
Supap xảmởsớm một góc D1 = 45
0
và đóng muộn một
góc D2 = 20
0
? 414
• Động cơ4 kỳ6 xy lanh bốtrí kiểu 2 hàng chữV có
thứtựnổ1 - 6 - 5 : 1
ph
-6
tr
-5
ph
-2
tr
-3
ph
-4
tr
-6
ph
-1
tr
-2
ph
-5tr
-4
ph
- 3
tr
• a) Hãy biểu diễn sơ đồgóc xê dịch giữa các khuỷu
trục của động cơ?
• b) Tìm góc nổgối giữa các xy lanh với nhau? 416
25
• Thếnào là công suất có ích, công suất chỉtrịcủa động
cơ điesel? Trong điều kiện hoạt động của con tàu các
công suất đó thay đổi nhưthếnào ? 418
• Lập bảng sinh công của động cơdiesel 4 kỳ6 xylanh,
2 hàng chữV có thú tựnổlà : 1-5-4-2-6-3-7-8 và giải
thích tại sao động cơcàng nhiều xy lanh thì làm việc
càng êm ? 421
PHẦN PHỤTÙNG DỰTRỮ 425
• Phụtùng dựtrữcủa các máy phụnhư: bơm piston,
bơm ly tâm, bom ROT (bơm vít, bơm bánh răng, bơm
vấu), quạt gió, máy nén khí vv... theo quy phạm của
Đăng kiểm được quy định nhưthếnào đối với tàu có
vùng hoạt động không hạn chếvà tàu có vùng hoạt
động hạn chếI hay hạn chếII ? 426
• Phụtùng dựtrữcủa thiết bịhệtrục và thiết bị
đẩy tàu theo quy phạm của VIRES được quy định
nhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt động hạn chếI
và hạn chếII? 428
• Quy phạm của Đăng kiểm Việt nam VIRES yêu cầu
phụtùng dựtrữcho động cơdiesel chính lắp cho các
tàu hoạt động ởnhững vùng khác nhau nhưthếnào? 431
• Đối với những tàu hoạt động ởnhững vùng hoạt
động khác nhau thì phụtùng dựtrữcho diesel lai máy
phát sẽnhưthếnào? 435
26
• Sốlượng phụtùng dựtrữcủa hệthống tua bin hơi
chính và phụ đối với các tàu cốvùng hoạt động khác
nhau nhưthê nào ? 437
• Đối với tàu có vùng hoạt động không hạn chế, hạn
chếI và hạn chếII thì sốlượng phụtùng dựtrữcủa
bộtruyền động và khớp nối là bao nhiêu? 439
• Cho biết sốlượng phụtùng dựtrữcủa thiết bịtàu và
các máy móc trên boong theo yêu cầu của VIRES như
thếnào đối với các loại tàu có vùng hoạt động khác
nhau? 441
• Đối với nồi hơi chính và phụcần lượng phụtùng dự
trữnhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt động khác
nhau ? 442
• Sốlượng phụtùng dựtrữcho bình áp lực và thiết bị
trao đổi nhiệt nhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt
động khác nhau ? 445
• Trình bày mục đích công việc được tiến hành của
từng dạng kiểm tra tàu ? 446
• Hãy trình bày nội dung cơbản của loại kiểm tra định
kỳvềphần máy? 448
• Trong những trường hợp nào cơquan Đăng kiểm có
thểhoãn kiểm tra định kỳvà kiểm tra hàng năm? 450
• Hãy phát biểu 3 định nghĩa về:
- Độco bóp;
- Độco bóp khi đó trong mặt phẳng đứng;
27
- Độco bóp khi đó trong mặt phẳng nằm ngang;
Khi nào cần đủ độco bóp trục cơ? 452
PHẦN THỨBA : PHỤLỤC 454
• Tóm tắt Công ước Quốc tếvềngăn ngừa ô nhiễm
biển do tàu gây ra (International Convention for the
Privention of Pollution from Ships - 1973 ) 455
• Tóm tắt Công ước quốc tếvềan toàn sinh mạng con
người trên biển (International Convention for the
Safety of Life at Sea - 1974 ) 506
• Điều lệ, chức trách thuyền viên trên tàu biển Việt nam
ĐẶT MUA SÁCH MÁY TÀU THỦY NGAY TẠI ĐÂY > > >
LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
Để từng bước nâng cao chất lượng thuyền viên phù hợp với trình độ theo tinh thần của Công ước đào tạo và cấp bằng cho thuyền viên Quốc tế, Liên hiệp Hàng hải Việt nam được sự đồng ý của Bộ GTVT và Bưu điện đã ban hành tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật sỹ quan hàng hải và nội dung chương trình ôn thi lấy giấy chứng nhận sỹ quan máy tàu biển các hạng khác nhau. Đồng thời Liên hiệp Hàng hải Việt nam có thảo bộ câu hỏi ôn thi sỹ quan trường ca buồng máy.
Chương trình và bộ câu hỏi thi trưởng ca buồng máy gồm 7 phần: Điện, đặc tính của động cơ, bộ điều tốc, nồi hơi và khai thác nồi hơi, dầu- nhiên liệu- nước, khai thác hệ thống động lực, phụ tùng dự trữ và thử nghiệm. Phụ lục là tóm tắt các công ước SOLAS 74,và MARPOL 73
Đểtừng bước nâng cao chất lượng thuyền viên phù hợp với trình độtheo tinh thần của Công ước đào tạo và cấp bằng cho thuyền viên Quốc tế, Liên hiệp Hàng hải Việt nam được sự đồng ý của BộGTVT và Bưu điện đã ban hành tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật sỹquan hàng hải và nội dung chương trình ôn thi lấy giấy chứng nhận sỹquan máy tàu biển các hạng khác nhau. Đồng thời Liên hiệp Hàng hải Việt nam có thảo bộcâu hỏi ôn thi sỹquan trường ca buồng máy.
Sau khi những văn bản nêu trên ra đời chúng tôi nhận được nhiêu thưcủa bạn đọc chuyên ngành máy, đềnghịhướng dẫn tài liệu đếôn thi và trảlời những câu hỏi trong bộ đềthi sỹquan trưởng ca buồng máy với những lý do sau.
Bộ đềthi sỹquan trưởng ca buồng máy cũng nhưchương trình ôn thi có khối lượng kiến thức khá lớn, vừa rộng lại vừa sâu, vừa mang tính chất lý thuyết kết hợp với thực tế, trong khi đó tài liệu, sách bằng tiếng Việt lại rất ít, khan hiếm và khó tim.
Để đáp ứng được đòi hói chính đáng của bạn đọc, sách "HƯỚNG DẪN ÔN THI SI QUAN MÁY TÀU' ra đời nhằm hường dẫn những tài liệu càn thiết, những sách cần tham khảo đểôn tập cho phù hợp với nội dung chương trình thi sỹquan các hạng khác nhau. Với mục đích làm cho bạn đọc nắm được chương trình ôn thi một cách có hệthống, chúng tôi cho in lại toàn bộnội dung chương trình và bộcâu hói thi trường ca buồng máy.
Đểgiảm bớt nỗi nhọc nhằn của bạn đọc khi đi tìm một sốtài liệu tham khảo nhưcác Công ước quốc tê vềan loàn sinh mạng con người trên biến (SOLAS 1974) và Công ước quốc tê vềngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra (MARPOL 73) chúng tôi cho in chúng ởdạng tóm tắt trong phụlục.
Sách "Hướng dẫn ôn thi" còn hướng dẫn trảlời một sốcâu hỏi trong bộcâu hỏi thi trường ca buồng máy. Chúng tôi không có khảnăng hướng dẫn tất cảcác câu hói vì khuôn khổquyển sách không cho phép, mặt khắc tạo điều kiện cho các bạn phát huy tính chú động trong ôn tập của. mình. Những câu hói vềthực tế, phần sứa chữa, phần luật chức trách thuyên viên ... chúng tôi giành cho các bạn tựnghiên chung lời.
Điều đáng lưu ý là những câu hói chúng tôi hướng dẫn trà lời cũng mới mang tính chất định hướng, mang tính gợi ý côn trong thực tếdựthi, thí sinh tùy từng yêu cau cụthểcủa tiếu ban chấm thi mà trình bày cho phù hợp.
Phần lớn những câu hói chúng tôi trảlời là theo yêu cầu của độc giả. Chủyếu các câu hỏi ấy nằm trong 7 phần sau đây :
1. Phần điên.
2. Đặc tính của động cơ.
3. Bộ điều tốc.
4. Nồi hơi và khai thác nó.
5. Dầu, nhiên liệu, nước.
6. Khai thác hệthống động lực.
7. Phụtùng dựtrữvà thứnghiệm.
Sách HƯỚNC DẪN ÔN THI SỸQUAN MÁY' nhằm phục vụtrước hết cho sốcán bộtrung, cao, đại học đang chuẩn bịthi sỹquan, phục vụcho lực lượng xuất khẩu thuyền viên chuyên ngành máy.
Sách sẽgiúp ích cho cán bộkỹthuật trong các Công ty vận tải biển Trung ương và địa phương. Ngoài ra sách còn có thểlàm tài liệu tham khảo cho sinh viên ngành máy của các trường đại học (Hàng hải, Thủy sản. Hải quân), các học viên của các trường trung cấp Hăi sản, Công nhân kỹthuật đường biển.
NỘI DUNG:
* Tiêu chân cấp bậc kỹthuật sỹquan máy tàu 29
I. Những quy định chung 29
1. Vềlý thuyết 30
2. Vềthực hành 34
II. Những quy định cụthểcho từng chức danh
của mỗi hạng tàu. 35
* Nội dung chương trình ôn thi cho Máy trưởng
và tiêu chuẩn sỹquan Máy nhất hạng 5. 54
* Bộcâu hỏi thi sỹquan trưởng ca buồng máy.
A. Phần máy 65
B. Phần luật, chức trách, quy trình, quy phạm 89
C. Phần Điện 95
PHẦN THỨHAI
Hướng dẫn ôn thi máy tàu
* Những tài liệu cần thiết tham khảo để
ôn thi sỹquan máy tàu. 103
* Hướng dẫn trảlời câu hỏi 108
8
PHẦN ĐIỆN TÀU THỦY. 109
• Các hệthống điện trên tàu thuộc loại gì ?
Sựkhác nhau của chúng? 109
• Các thông số đặc trưng của hệthống điện
xoay chiều ? 109
• Các thông số đặc trưng của hệthống điện
một chiều ? 110
• Các loại máy phát điện xoay chiều dùng trên
tàu thủy? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động ? 110
• Trình bày cấu tạo, nguyên lý hoạt động của
động cơdịbộlồng xóc 3 pha. Phương pháp
thay đổi tốc độquay của động cơnày? 113
• Nêu cấu tạo, nguyên lý hoạt động của động cơ
rôto dây quấn? 114
• Các phương pháp thay đổi tốc độ động cơ
dịbộ3 pha ? 115
• Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy điện
một chiều. Biến trởkích từcó nhiệm vụgì
máy phát điện một chiều ? 116
• Các loại động cơ điện một chiều.
Phạm vi ứng dụng? 117
• Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của động cơkích
từsong song, nối tiếp, hỗn hợp? 119
• Hiện tượng cảm ứng điện từlà gì ? 121
9
• Cấu tạo và quá trình phóng nạp của ắc quy chì ? 122
• Cấu tạo và quá trình phóng nạp của ác quy kiểm? 124
• Các loại đồng hồdiện dùng trên bảng điện
xoay chiều. Nêu tác dụng của chúng ? l25
• Các lại đồng hồ điện đùng trên bảng điện dòng
một chiều công dụng của chúng ? 126
• Cấu tạo của cau chì và tác dụng của nó ? 126
• Nội dung an toàn điện đối với con người ? 127
• Nội dung an toàn điện đói với thiết bị? 128
• Các trang thiết bị điện hàng hải thường
dùng trên tàu ? 128
• Nguồn điện sựcốtrên tàu. Các phụtải được
cấp điện khi có sựcốtrên tàu ? 128
• Các thiết bị điện đặt trên bảng điện chính.
công dụng của chúng ? 129
• Khi thấy một động cơhóng bằng một động cơ
điện khác cần lưu ý gì ? 130
• Hiện tượng dao động công suất (thông qua đồng
hồdo công suất) khi hai máy phát điện làm việc
song song phản ánh hiện tượng gì về điện, vỏmáy ? 131
• Sửa chữa ác quy chì bịsunfat hóa ? 131
• Đểbảo vệcác máy phát điện ta dùng các thiết bịgì?
Phương pháp biến đổi dòng điện xoay chiều, điện áp
10
cao xuống điện áp thấp, nạp ác quy ? 132
• Điều kiện hòa đồng bộ2 máy phát đông bộ? 132
• Điều kiện làm việc song song của 2 máy phát
điện một chiều ? 133
• Vì sao sửdụng 4 bình ác quy đấu hỗn hợp
trong đó có một hình yếu thì không khởi động
được động cơdiesel, còn chọn 2 bình tốt đấu
nối tiếp thì khối động được? 134
• Khi còn thay đổi một máy phát cho máy đèn
cần lưu ý gì ? 134
• Các phương pháp hoà đồng bộ2 máy phát điện
xoay chiều 3 pha ta thường dùng trên tàu là gì ? 135
• Nội dung bảo dưỡng một máy phát điện ? 135
• Vẽ đặc tính ngoài của máy phát điện đồng bộ3 pha 136
• Đặc tính ngoài của máy phát điện một chiều ? 137
• Máy phát điện mất từ đó dẫn tới hiện tượng gì ? 139
• Việc điều chỉnh công suất của máy điện ? 139
• Yêu cầu của động cơtời neo ? 139
• Yêu cầu kỹthuật với động cơcần cẩu ? 140
• Quá trình vận hành động cơlai bơm ? 140
• Động cơdịbộ đểlâu điện trởcách điện
giảm quá mức bình thường giới hạn cho
phép thì làm thê nào ? 140
11
• Động cơ điện đang làm việc nhưng bịnóng
quá mức bình thường. Nêu một vài nguyên
nhân và cách xửlý ? 141
• Quy trình đưa một động cơ điện xoay chiều
hoạt động bằng phương pháp gián tiếp (dùng biên
áp tựngẫu hoặc cuộn kháng) ? 142
• Quy trình đưa một động cơ1 chiều vào hoạt
động bằng dùng điện trởkhởi động. Vì sao
không dùng điện trởkhởi động làm điện trở
điều chỉnh tốc độ? 142
• Muốn đảo chiều quay của động cơ điện một
chiều ta làm thẽnào ? 143
• Phương pháp thay đổi tốc độquay của động
cơmột chiều ? 144
• Khi lĩnh bóng đèn của vật tưlà 6V-25W đấu
nhưthếnào khi mắc vào acquy Z4 V và công suất
tổng là bao nhiêu? 144
• Khi lĩnh vật tưphần điện cần ghi thông sốgì
đối với acquy, bóng đèn, cầu dao, công tắc ? 145
• Các thông sốcơbản của ác quy ? 145
• Sau khi sửa chữa máy phát điện xoay chiều 3
pha bị đấu nhầm pha từABC sang ACB thì xảy ra
hiện tượng gì khi đóng điện ? 145
• Cách đấu ác quy để:
- điện thếkhông đổi, dung tích tăng.
- điện thếtăng, đung tích không đổi.
12
- điện thếtăng, dung tích tăng. 145
PHẦN ĐẶC TÍNH TÀU THỦY 146
• Hiểu thếnào về đặc tính ngoài của động cơ?
Trong khai thác người ta sửdụng nó nhưthếnào ? 147
• Thếnào là các đường đặc tính phụtải và nó được
sửdụng ở đâu 150
• Thếnào là đặc tính chân vịt ? Thếhiện nó
qua trục Ne - ns ? 152
• Ảnh hưởng của chân vịt đến sựlàm việc của động
cơchính nhưthếnào ? (hãy dùng đặc
tính ngoài hạn chế đếgiải thích). 156
• Hiểu thềnào về đặc tính chân vịt ?
Tại sao khi động cơlàm việc theo đặc tính chân vịt
“nặng tải" với chân vịt có bước cố định thì động cơ
không có khảnăng phát huy sốvòng quay cũng như
công suất nên giá trị định mức của chúng ? 158
• Tốc độvà chế độlàm việc của động cơ ở
điều kiện này nên xác lập nhưthếnào ? 158
• Hoạt động của động cơdiesel chính ởchê độbuộc
tàu, chế độlai kéo tàu chạy vào luồng lạch hẹp và
nông được lựa chọn nhưthếnào ? 162
• Chế độlàm việc của máy chính khi tàu chạy ballast
có những đặc điểm gì ?Cách lựa chọn các chê độ
vận tốc hành trình của tàu ởcác lần chuyển sang chạy
chế độballast đuvc căn cứvào các yếu tốnào ?
13
Cần phải lưu ý gì đối với vịtrí tay ga trong các
trường hợp tàu phát hành trình với ballast ? 166
• Cho biết đặc điềm khi động cơlàm việc ở
chế độlai kéo ? 168
• Trong điều kiện vỏtàu và chân vịt bịrêu, hầu hà
bám việc xác định chế độlàm việc của động
cơ được xác định nhưthếnào ?
• Giải thích trên đồthịPe - n và Ne - n ? 170
• Vùng phụtải cho phép sứdụng của diesel nên
hiểu nhưthếnào ? 172
• Những đường đặc tính hạn chếtheo momcn quay
M = const theo hệsốkhông khí thừa a =const được
đặt ra nhưthếnào ? Cho biết các dạng đi của chúng?
Khi làm việc với các đường đặc tính này, công suất
của động cơdiesel dối với mỗi tần sốquay sẽthay
đổi nhưthếnào ? Tại sao ? 173
• Thếnào gọi là động cơbịquá tải vềnhiệt và quá
tải vềcơ? giải thích? Ở động cơdiesel 4 kỳkhông
tăng áp hiện tượng này diễn biến nhưthếnào ? 175
• Sựthay đổi công suất và momen quay của động
cơdiesel trong các điều kiện khai thác tàu khác nhau
và diễn ra nhưthếnào ? Cho biết cách lựa chợn các
chế độlàm việc của động cơchính trong
mỗi trường hợp ? 178
• Trong điều kiện có sóng gió, tổn thất vềtốc độ
tàu và sựthay đổi lực đẩy chân vịt điều biên như
thếnào? Cách lực chợn các chế độlàm việc
của động cơdiesel ? 181
• Tại sao chân vịt có bước cố định thì mọi chế độ
14
khai thác (trừchế độ định mức) tiềm năng công suất
của động cơchính xác định cho mỗi tần sốquay
bởi điểm nằm trên đường đặc tính ngoài công suất
định mức không thếsứdụng đếchạy tàu ? Vì sao
cần thiết phải sửdụng chân vịt biến bước trên tàu
thủy và nó được sửdụng trên loại tải nào ? Vì sao ? 184
• Khi sức cần của tàu tăng lên hay giảm xuống, công
suất của hành trình toàn tải được giới hạn và khống
chếbởi thông sốnào ? Thuộc đặc tính nào ?
Nêu vịtrí thanh răng không đổi, khi tàu chuyển động
với sức cản tăng thì điều gì sẽxảy ra đối với động
cơdiesel ? Giải thích ? 185
• Trình bày mục đích và nội dung thửnghiệm tàu
tại bên và tách bến ? 186
• Xuất phát từ điều kiện đi biến người ta chợn chế độlàm việc
của máy chính nhưthé nào ? 189
PHẦN BỘ ĐIỀU TỐC
• Thếnào gọi là bộ điều tốc một chế độ, hai chế độ,
nhiều chế độvà bộ điều tốc giới hạn ? Phạm vi ứng
dụng của chúng trên tàu thủy ? 192
• Hãy vẽsơ đồcấu tạo bộ điều tốc một chế độ,
bộ điều tốc nhiều chế độvà cho biết mối liên hệgiữa
tay ga - bộ điều tốc - bơm cao áp của động cơdiesel?
Mối liên hệ ởtrên có gì giống nhau và khác nhau
được thểhiện qua hai loại bộ điều tốc ? 200
• Vẽsơ đồnguyên lý một bộ điều tốc có mối liên
hệngược cứng đặt trên động cơdiesel lai máy phát
điện và trình bày sựlàm việc của nó ? Cho biết
15
ưu nhược điểm và những hỏng hóc thường gặp
trong quá trình khai thác bộ điều tốc kiểu này và
nêu những biện pháp khắc phục ? 206
• Hãy vẽsơ đồnguyên lý một bộ điều tốc tác dụng
gián tiếp có mối liên hệngược mềm và cho biết
nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm ? Những
sựcốthường gặp đối với bộ điều tốc này ? 214
• Những đặc tính điểu chỉnh được thểhiện
nhưthếnào? 215
• Tại sao đối với tất cả động cơhoạt động cho chân
vịt tàu thấy qua các khớp nối, bất kểkhớp nối kiểu
gì và có bộ điều chinh mọi chế độ đều phải được
trang bịthêm bộthiết bịbảo vệquá tốc ? 219
• Những sựcốnào liên quan với việc hỏng bộ điều
chỉnh sốvòng quay cửa động cơdiesel ? 221
• Động cơdiesel 4 kỳ, hệthống dầu nhờn bôi trơn bộ
điều tốc dùng chung với dầu tuần hoàn, khi đểtay ga
ởvịtrí khởi động (tốc độthấp) động cơtại tăng vòng
quay đến vòng quay định mức. Tìm nguyên
nhân khắc phục? 222
• Những nguyên nhân nào làm cho bộ điều tốc không
cho động cơphát trên sỗvòng quay định mức? Bộ
điều tốc sẽlàm việc nhưthếnào khi ngắt phụtải ?
Vì sao bộ điều tốc giữ được sô vông quay ồn định
tối thiếu tương đối khó khăn ? 224
• Vẽsơ đồbộ điều tốc "quân bằng" có mối liên hệ
ngược mềm, trình bày nguyên lý làm việc? Cho biết
những ưu nhược điểm của loại điều tốc này, các hư
hỏng thường gặp trong quá trình sửdụng và biện
pháp sửa chữa ? 228
16
• Hãy cho biết các phương pháp vềtự động điều chỉnh
nhiệt độ được tiền hành trong hệthống làm mát và bệ
thống dầu nhờn của diesel? ưu và khuyết của mỗi
phương pháp và phạm vi ứng đụng trên tàu thuỷ? 224
PHẦN NỒI HƠI TÀU THỦY 248
• Vì sao phải đặt vấn đềsởlý nước nồi hơi ? Hãy cho
biết các chi tiêu chất lượng cơbản của nước dùng cho
nồi hơi tàu thuỷ? 249
• Trình bày tiêu chuẩn thửáp lực nồi hơi ? 253
• Hãy cho biết những hóng hóc xảy ra do đểcạn hoặc
đềmất nước nồi hơi ? Biện pháp xứlý cần thiết? 257
• Cho biết khoảng thời hạn kiếm tra nôi hơi? Nội dung
cụthểcủa kiểm tra nồi hơi? 259
• Hãy cho biết chú tàu phải thực hiện những công việc
kiểm tra nào của nồi hơi ? 262
• Lấy những chi tiêu nào để đánh giá trạng thái kỹthuật
của nồi hơi ? 263
• Những điều gì càn quan lâm khi đốt lò nồi hơi và lập
quy trình đốt lò ? 265
• Nhưng thiết bịtự động nào được đặt trên nồi hơi,
nhằm mục đích gì ? 267
• Những công việc gì phải làm khi nôi hơi làm việc ? 269
17
• Nguyên nhân dẫn đến ngọn lửa trong buồng đốt của
nồi hơi có hình sao, có màu trắng, màu vàng, màu da
cam, màu đen nàu phớt hồng? Biện pháp loại trừ? 271
• Trình bày các công việc bảo dưỡng nồi hơi trong quá
trình khai thác ? 273
• Nêu những nguyên nhân làm giảm sản lượng hơi
nước của nồi hơi kinh tề? Cho biết mối quan hệsản
lượng nôi hơi với công suất của máy chính ? 276
PHẦN DẦU MỠ, NƯỚC, NHIÊN LIỆU 279
• Cho biết chức năng, nhiệm vụvà các yêu cầu đối với
hệthống cung cấp nhiên liệu ? Nêu đặc điểm của hệ
thống phun nhiên liệu trực tiếp ? Phân tích mối quan
hệgiữa bơm cao áp – vòi phun nhiên liệu ảnh hướng
đến quá trình phun nhiên liệu vào buồng máy ? 280
• Cho biết sự ảnh hưởng các đường ống cao áp không
giống nhau vềchiêu đài trên một động cơnhiều xy
lanh đến quá trình cấp nhiên liệu, phun nhiên liệu vào
các xy lanh của động cơnhưthếnào ? 283
• Trình bày 3 phương pháp điều chỉnh việc cấp nhiên
liệu vào xy lanh công tác của động cơdiesel ? 284
• Đặc điểm công tác diesel tàu thủy khi làm việc với
các loại nhiên liệu nặng nhưthê nào ? 286
• Có những chất phụgia nào sửdụng cho dầu đốt?
Trong trường hợp nào cần sửdụng chất phụgia? Khi
dùng chất phụgia can lưu ý điều gì ? 288
18
• Người ta chuẩn bị đưa hệthống nhiên liệu của động
cơdiesel vào hoạt động nhưthếnào ? 289
• Làm thếnào đểchuyển diesel từhoạt động bằng
nhiên liệu diesel “DO sang dầu nặng FO ? 291
• Những việc cần phải làm và những thông sốnào của
hệthống nhiên liệu phải chịu sựkiểm tra trong thời
gian hoạt động của động cơdiesel ? 293
• Những chi tiêu nào xác định sựcần thiết phải thay thế
dầu bôi trơn, và kiểm tra hệthống dầu nhờn sau khi
thay thếdầu ? 296
• Những thông sốnào của hệthống dầu nhờn phải chịu
sựkiểm tra định kỳtrong quá trình khai thác thiết bị
diesel tàu thuỷ? 298
• Nêu những đặc tình lý hóa quan trọng của dầu bôi
trơn ? Cơsởchọn dầu bôi trơn sơmi xylanh trong
quan hệvới dầu đốt và yêu cầu của máy nhưthếnào? 300
• Chế độnhiệt của hệthông dầu nhờn điesel ảnh hưởng
đến điều kiện bôi trơn nhưthê nào. 304
• Những nguyên nhân nào dẫn đến việc nổhơi dầu
trong cacte của động cơdiesel ? 305
• Những công việc nào can phải làm trong quá trình
thay thếdầu nhờn tuần hoàn ? 307
• Trình bày các công việc phải làm khi tiếp nhận dầu
đốt, dầu bôi trơn? Mức dầu trong kết chứa nên nhận
bao nhiêu phần trăm dung tích của két? 308
19
• Người ta chọn chế độlàm việc của máy phân ly như
thềnào ? 311
• Ảnh hưởng của chất lượng nước đến sựtìm việc của
thiết bịnồi hơi nhưthếnào? cho biết các phương
pháp điều chếvà làm mềm nước cấp cho thiết bịnồi
hơi ? 312
• Chỉtiêu nào đặc trưng cho chất lượng nước sửdụng
trong hệthống làm mát máy diesel ? 314
• Những hiện pháp nào được thực hiện khi nhiệt độ
nước làm mát ra khỏi xylanh động cơquá lớn ? 315
• Những thông sốnào của hệthống làm mát bắt buộc
phải kiểm tra theo dõi và những công việc cần phải
làm trong thời gian làm việc của máy diesel? 317
• Những công việc nào trong hệthống làm mát máy
phải được thực hiện sau khi dừng động cơ? 320
• Những biện pháp nào được thực hiện khi áp lực nước
làm mát giảm xuống một cách đột ngột ? 321
• Chu kỳvà thời gần làm việc của máy phân ly phụ
thuộc vào cái gì? 321
• Hãy cho biết các biện pháp nâng cao chất lượng của
nước làm mát máy diesel? 323
• Hãy cho biết phương pháp xác định độcứng chung
của nước? 325
• Làm thếnào đểtìm được độnhớt của dầu theo nhiệt
độ? Tì sản lượng lọc theo nhiệt độvà lim biệt độcần
20
thiết khi biết sản lượng và độnhớt ban đầu đối với
các máy lọc ly tâm? 325
• Làm thếnào và tại sao phải do lượng tiêu thụnhiên
liệu ởmáy diesel? Cho biết các phương pháp đó mà
trên tàu anh thường dùng? 328
• Hệthống bôi trơn với cacte khô được sử đụng ở
những loại động cơnào ? Chúng có những ưu và
nhược điểm gì trong quá trình khai thác động cơ
diesel? 330
• Đối với loại động cơnào thì người ta dùng hệthống
dầu nhờn với cacte ướt? Ưu và nhược điểm của hệ
thống này khi khai thác diesel nhu thếnào ? 331
• Vẽsơ đồcấu tạo và trình bày nguyên lý làm việc của
hệthống xoa trơn cacte ướt. So sánh ưu và nhược
điểm của hệthống xoa trơn này với hệthống xoa trơn
cácte khô ? 332
PHẦN KHAI THÁC MÁY TÀU 336
• Trình bày quy tắc chung trước khi khởi
động động cơ? 337
• Hãy cho biết trình tựkhởi động động cơdiesel ? 338
• Hãy trình bày công việc chân bịkhởi động động cơ
sau thời gian ngắn dừng tại bến ? 342
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian điều
động tàu ? 351
21
• Hãy cho biết nguyên tắc khi khởi động và nguyên tắc
khi tắt dừng máy của hệthống vận hành và tắt máy
của động cơ điesel khối động bằng không khí nén 355
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian
động cơlàm việc ởchế độbuộc phải dừng một
hoặc vài xy lanh? 360
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độquá tải ? 362
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độnon tải ? 363
• Trình bày sựlàm việc của động cơ điesel ởchế độ
vòng quay tối thiểu ổn định, chế độquá tải và khi đảo
chiều động cơ? 364
• Trình bày các công việc phải làm trong thời gian động
cơlàm việc ởchế độbão tố, nước cạn, băng già ? 368
• Trình bày những công việc phải làm sau khi tắt động
cơ? 369
• Trình bày nguyên tắc chung đối với công tác bảo
quản động cơtrong thời gian làm việc? 372
• Hãy cho biết những cống việc cần làm đểbão dưỡng
động cơkhi động cơkhông làm việc ? 375
• Trình bây các công việc chuẩn bịkhởi động sau khi
tháo đỡ động cơsửa chữa lức dừng lâu tại bến? 376
22
• Máy chính của tàu đang khai thác không chạy được ở
tốc độchậm. Cho biết nguyên nhân và biện pháp khắc
phục? 379
• Khi khởi động riêng cơ điesel bằng khí nén động cơ
phải đủsốvòng quay, nhưng khi chuyển sang làm
việc với nhiên liệu, động cơhoạt động yếu sau đó lịm
dần, tìm nguyên nhân và biện pháp khắc phục ? 380
• Những thông sốnào xác định sựlàm việc bình
thường của diesel có tăng áp ? 384
• Ảnh hưởng của yếu tốvà điều kiện khai thác đến chế
độlàm việc của động cơdiesel nhưthếnào ? 385
• Trình bày các tổn thất năng lượng nhiệt trong động cơ
diesel lúc làm việc ? Cách hạn chếcác tổn thất ấy của
người khai thác ? 387
• Máy chính của tàu hiện tại không dừng được máy vẫn
chạy sau khi tay ga đã được đưa vềvịtrí cấp nhiên
liệu bằng 0 "STOP". Cho biết nguyên nhân và biện
pháp khắc phục ? 389
• Hãy giải thích tại sao việc điều chỉnh cuối cùng các
chỉsốcông tác nhưPi, Pz và nhiệt độkhí xảTkx đối
với diesel tàu thủy chỉ được tiến hành khi động cơ
làm việc ởchế độ định mức? Sựkhông đồng đều của
các giá trị đó ởcác xy lanh so với giá trịtrung bình
của tất cảcác xy lanh nằm trong giới han nào? 390
• Hãy cho biết chu kỳkiểm tra các trịsốPi, Pz, Pe và
áp suất theo thời gian Pt, nhiệt độkhí xã trung bình
23
Tkx? Sựchênh lệch cho phép (so với giá trịtrung
bình), ra các thông sốnày trong quá trình điều chỉnh
nằm trong giới hạn nào ? 391
• Phân tích hiện tượng tăng nhiệt độkhí xả, tăng nhiệt
độ được làm mát khi đang vận hành động cơ?
Nguyên nhân và biện pháp xửlý nhưthếnào? 393
• Chứng minh môi quan hệgiữa nhiệt độ được làm mát
với nhiệt độ, áp lực dầu bôi trơn và chất lượng nước
làm mát, chất lượng đầu bôi trơn với tuổi thọcủa
động cơ? 396
• Tại sao khi điều chỉnh động cơdiesel thì việc lấy
đồthịcông chi thịlại có một ý nghĩa lớn?
Trình tựthao tác cho đến khi kết thúc điều chỉnh
diesel nhưthếnào? 399
• Tại sao hiện nay vắn đềnâng cao chất lượng làm
mang được quy định trên tàu có ý nghĩa rất lớn ? 400
• Chế độlàm việc của máy chính diễn ra nhưthếnào
trong các quá trình làm mang tàu ? Với quan điểm
khai thác đồng chí có kiến nghịgì với thuyền trưởng
trong các lần manơtàu? 401
• Sốvòng quay tới hạn của hệtrục được hiểu nhưthế
nào ? Việc tính toán xác định và loại trừchúng trong
quá trình sửdụng được thực hiện ra sao ? 403
• Những đặc điểm làm việc nào của vòi phun máy
điesel nên xét đến khi kiểm tra và điều chinh chúng ? 404
24
• Ảnh hường của sựmài mòn các chi tiết của thiết bị
nhiên liệu đến sựlàm việc của động cơdiesel nhưthế
nào ? 406
• Vẽsơ đồnguyên lý làm việc của hệthống khởi động
bằng khí nén do cam khống chế đường gió phụ? Cho
biết những hưhỏng thường gặp trong quá trình khai
thác, nguyên nhân và biện pháp khắc phục? 408
• Động cơdiesel gồm những thông sốcơbản nào ? Hãy
cho biết đặc trưng của các thông số đó ? 412
• Động cơdiesel 4 kỳ6 xylanh tăng áp bằng tua bin khí
xảcó thứtựnổ1 - 3 - 5 - 6 - 4 - Z.
a) Hãy phân tích va cho biết cách bốtrí tốt nhất các
nhảnh ống xã của động cơ đểgiảm bớt tính chất mạch
động trong ống xảkhi động cơlàm việc?
b) Qua 2 vòng quay của trục khuỷu hãy thiết lập bảng
góc độcác supap của động cơ, biết rằng supap hút mở
sớm một góc D1 = 20
0
và đóng muộn một góc D2=48
0
.
Supap xảmởsớm một góc D1 = 45
0
và đóng muộn một
góc D2 = 20
0
? 414
• Động cơ4 kỳ6 xy lanh bốtrí kiểu 2 hàng chữV có
thứtựnổ1 - 6 - 5 : 1
ph
-6
tr
-5
ph
-2
tr
-3
ph
-4
tr
-6
ph
-1
tr
-2
ph
-5tr
-4
ph
- 3
tr
• a) Hãy biểu diễn sơ đồgóc xê dịch giữa các khuỷu
trục của động cơ?
• b) Tìm góc nổgối giữa các xy lanh với nhau? 416
25
• Thếnào là công suất có ích, công suất chỉtrịcủa động
cơ điesel? Trong điều kiện hoạt động của con tàu các
công suất đó thay đổi nhưthếnào ? 418
• Lập bảng sinh công của động cơdiesel 4 kỳ6 xylanh,
2 hàng chữV có thú tựnổlà : 1-5-4-2-6-3-7-8 và giải
thích tại sao động cơcàng nhiều xy lanh thì làm việc
càng êm ? 421
PHẦN PHỤTÙNG DỰTRỮ 425
• Phụtùng dựtrữcủa các máy phụnhư: bơm piston,
bơm ly tâm, bom ROT (bơm vít, bơm bánh răng, bơm
vấu), quạt gió, máy nén khí vv... theo quy phạm của
Đăng kiểm được quy định nhưthếnào đối với tàu có
vùng hoạt động không hạn chếvà tàu có vùng hoạt
động hạn chếI hay hạn chếII ? 426
• Phụtùng dựtrữcủa thiết bịhệtrục và thiết bị
đẩy tàu theo quy phạm của VIRES được quy định
nhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt động hạn chếI
và hạn chếII? 428
• Quy phạm của Đăng kiểm Việt nam VIRES yêu cầu
phụtùng dựtrữcho động cơdiesel chính lắp cho các
tàu hoạt động ởnhững vùng khác nhau nhưthếnào? 431
• Đối với những tàu hoạt động ởnhững vùng hoạt
động khác nhau thì phụtùng dựtrữcho diesel lai máy
phát sẽnhưthếnào? 435
26
• Sốlượng phụtùng dựtrữcủa hệthống tua bin hơi
chính và phụ đối với các tàu cốvùng hoạt động khác
nhau nhưthê nào ? 437
• Đối với tàu có vùng hoạt động không hạn chế, hạn
chếI và hạn chếII thì sốlượng phụtùng dựtrữcủa
bộtruyền động và khớp nối là bao nhiêu? 439
• Cho biết sốlượng phụtùng dựtrữcủa thiết bịtàu và
các máy móc trên boong theo yêu cầu của VIRES như
thếnào đối với các loại tàu có vùng hoạt động khác
nhau? 441
• Đối với nồi hơi chính và phụcần lượng phụtùng dự
trữnhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt động khác
nhau ? 442
• Sốlượng phụtùng dựtrữcho bình áp lực và thiết bị
trao đổi nhiệt nhưthếnào đối với tàu có vùng hoạt
động khác nhau ? 445
• Trình bày mục đích công việc được tiến hành của
từng dạng kiểm tra tàu ? 446
• Hãy trình bày nội dung cơbản của loại kiểm tra định
kỳvềphần máy? 448
• Trong những trường hợp nào cơquan Đăng kiểm có
thểhoãn kiểm tra định kỳvà kiểm tra hàng năm? 450
• Hãy phát biểu 3 định nghĩa về:
- Độco bóp;
- Độco bóp khi đó trong mặt phẳng đứng;
27
- Độco bóp khi đó trong mặt phẳng nằm ngang;
Khi nào cần đủ độco bóp trục cơ? 452
PHẦN THỨBA : PHỤLỤC 454
• Tóm tắt Công ước Quốc tếvềngăn ngừa ô nhiễm
biển do tàu gây ra (International Convention for the
Privention of Pollution from Ships - 1973 ) 455
• Tóm tắt Công ước quốc tếvềan toàn sinh mạng con
người trên biển (International Convention for the
Safety of Life at Sea - 1974 ) 506
• Điều lệ, chức trách thuyền viên trên tàu biển Việt nam
ĐẶT MUA SÁCH MÁY TÀU THỦY NGAY TẠI ĐÂY > > >
LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
Không có nhận xét nào: