GIÁO TRÌNH - Cơ sở công nghệ chế tạo máy (Phan Minh Thanh & Hồ Viết Bình)



CƠ SỞ CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY là môn học cơ sở cho sinh viên các ngành cơ khí và có vị  trí rất quan trọng. Kiến thức của môn học này sẽ  giúp ích cho kỹ  sư và cán bộ  kỹ  thuật trong việc thiết kế, chế  tạo các loại máy móc thiết bị phục vụ cho mọi ngành kinh tế Nội dung của học phần này cung cấp  cho người học những nguyên lý cơ bản của quá trình cắt kim loại, những hiện tượng cơ lý hóa xảy ra trong  khi  cắt,  những  đặc  trưng  và  vai  trò  của  hệ  thống  công  nghệ,  các phương pháp gia công cắt gọt, các vấn đề  liên quan đến sai số  gia công và các biện pháp khắc phục chúng để  nâng cao độ  chính xác gia công, chất lượng bề  mặt của sản phẩm và giảm giá thành. Cách tính sai số  gá đặt khi gia công, đặc biệt là sai số  chuẩn và tính chuỗi kích thước công nghệ khi gá đặt.



NỘI DUNG:


Chƣơng 1: NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN  .......................................  15

1.1 Khái niệm về quá trình hình thành sản phẩm cơ khí  .........................  16

1.1.1 Khái niệm về sản phẩm cơ khí  .............................................  16

1.1.2 Mô hình hình hình thành sản phẩm cơ khí1  .........................   16

1.2 Quá trình sản xuất và quá trình công nghệ  ........................................  18

1.2.1 Quá trình sản xuất ................................................................   18

1.2.2 Quá trình công nghệ  .............................................................   19

1.2.3 Các thành phần của quy trình công nghệ  ..............................  19

1.3 Hình thức tổ chức sản xuất và dạng sản xuất ....................................  21

1.3.1 Các hình thức tổ chức sản xuất ............................................   21

1.3.2 Dạng sản xuất  ........................................................................  21

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  ........................................................   24

Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT CĂT GỌT KIM LOẠI  .................  25

2.1 Khái niệm chung  ................................................................................  26

2.1.1 Định nghĩa cắt gọt kim loại  ...................................................  26

2.1.2 Hệ thống công nghệ  ...............................................................  26

2.1.3 Các dạng bề mặt thường gặp trong chi tiết máy  ....................  27

2.1.4 Các chuyển động tạo hình bề mặt  .........................................  27

2.1.5 Các phương pháp cắt gọt kim loại  .........................................  33

2.2 Khái niệm cơ bản về dụng cụ cắt  .......................................................  34

2.2.1 Kết cấu tổng quát của dao tiện ngoài  ....................................  34

2.2.2 Thông số hình học của dao khi thiết kế  ................................  36

2.2.3 Thông số hình học của dao khi làm việc  ...............................  43

2.2.4 Thông số hình học tiết diện phoi cắt  .....................................  48

2.3 Vật liệu chế tạo dụng cụ cắt  ...............................................................  53 

6

2.3.1 Những yêu cầu đối với vật liệu làm dụng cụ cắt  ...................  51

2.3.2 Các loại vật liệu chế tạo dụng cụ cắt  ....................................   52

2.4 Cơ sở vật lý của quá trình cắt kim loại  ..............................................  57

2.4.1 Quá trình tạo phôi  ..................................................................  57

2.4.2 Các dạng phôi cắt  ..................................................................  60

2.4.3 Quá trình hình thành bề  mặt gia công và  hiện tượng

cứng nguội  ............................................................................  61

2.4.4 Hiện tượng lẹo dao  ................................................................  65

2.4.5 Hiện tượng co rút phôi  ..........................................................  69

2.4.6 Hiện tượng lực cắt  .................................................................  73

2.4.7 Hiện tượng nhiệt  ....................................................................  77

2.4.8 Hiện tượng rung động  ...........................................................  80

2.4.9 Hiện tượng mài mòn dao cắt và vấn đề tuổi bền dao  ............  82

2.5 Lựa chọn hình dáng mặt trước và thông số  hình học hợp lý 

của dao  ..............................................................................................  93

2.6 Xác định chế độ cắt hợp lý khi gia công thô .....................................  97

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  104

CHƢƠNG 3: CÁC PHƢƠNG PHÁP GIA CÔNG  ...........................  105

3.1 Các phương pháp gia công chuẩn bị phôi  ........................................  106

3.2 Các phương pháp gia công cắt gọt  ...................................................  113

3.2.1 Phương pháp tiện  .................................................................  114

3.2.2 Bào - Xọc ............................................................................  118

3.2.3 Khoan - Khoét – Doa ..........................................................  122

3.2.4 Phương pháp phay  ...............................................................  135

3.2.5 Phương pháp chuốt  ..............................................................  149

3.2.6 Phương pháp mài  .................................................................  153

3.2.7 Phương pháp mài nghiền  .....................................................  159

3.2.8 Phương pháp mài khôn  ........................................................  161

3.2. 9 Phương pháp mài siêu tinh xác  ..........................................  162

3.2.10 Phương pháp mài đánh bóng  .............................................  162 

7

3.2.11 Phương pháp cạo  ...............................................................  163

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  165

CHƢƠNG 4: CHẤT LƢỢNG BỀ MẶT CHI TIẾT MÁY  ..............  167

4.1 Khái niệm và các yếu tố đặc trưng của chất lượng bề mặt   .............  168

4.1.1 Khái niệm   ...........................................................................  168

4.1.2 Các yêu tố đặc trưng của chất lượng bề mặt   ......................  168

4.2 Ảnh hưởng của chất lượng bề mặt tới khả năng làm việc của 

chi tiết máy   ....................................................................................  171

4.2.1 Ảnh hưởng của độ nhấp nhô bề mặt   ...................................  172

4.2.2 Ảnh hưởng của lớp biến cứng   ............................................  175

4.2.3 Ảnh hưởng của ứng suất dư   ...............................................  176

4.3 Các nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt CTM   ............  176

4.3.1 Ảnh hưởng đến nhấp nhô bề mặt   .......................................  177

4.3.2 Ảnh hưởng đến biến cứng bề mặt   ......................................  180

4.3.3 Ảnh hưởng đến ứng suất dư bề mặt   ...................................  181

4.4 Các phương pháp nâng cao chất lượng bề mặt gia công CTM  ..........  182

4.4.1 Phương pháp đạt độ bóng bề mặt   .......................................  182

4.4.2 Các phương pháp tạo lớp cứng nguội bề mặt   .....................  183

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  185

CHƢƠNG 5: ĐỘ CHÍNH XÁC GIA CÔNG  ....................................  187

5.1 Khái niệm và định nghĩa   .................................................................  188

5.2 Ảnh hưởng của độ chính xác gia công đếnkhả năng làm việc 

của máy  ...........................................................................................  190

5.3 Các phương pháp đạt độ chính xác gia công trên máy công cụ  ..............   190

5.3.1 Phương pháp cắt thử từng kích thước riêng biệt   ................  190

5.3.2 Phương pháp tự  động đạt kích thước trên máy công 

cụ đã điều chỉnh sẵn   ...........................................................  191

5.4 Tính chất của sai số gia công   .........................................................   193

5.4.1 Sai số hệ thống   ...................................................................  194

5.4.2 Sai số ngẫu nhiên   ................................................................  194 

8

5.5 Các nguyên nhân gây sai số gia công   .............................................  194

5.5.1 Biến dạng đàn hồi của hệ thống công nghệ M-D-G-C  ..........  194

5.5.2  Ảnh  hưởng  của  độ  cứng  vững  của  hệ  thống  công 

nghệ đến độ chính xác gia công – sai số in dập   ................   202

5.5.3  Ảnh  hưởng  của  độ  chính  xác  của  Máy-Gá-Dao  và 

tình trạng mòn của chúng đến độ chính xác gia công   .......   204

5.5.4  Ảnh  hưởng  do  biến  dạng  nhiệt  của  hệ  thống  công 

nghệ đến độ chính xác gia công   ........................................   206

5.5.5 Ảnh hưởng do chọn chuẩn và gá đặt chi tiết gia công 

đến độ chính xác gia công   ..................................................  208

5.5.6 Ảnh hưởng do rung động đến độ chính xác gia công  ........  208

5.5.7  Ảnh hưởng do phương pháp và dụng cụ  đo đến độ

chính xác gia công  ..............................................................  209

5.6 Các phương pháp xác định độ chính xác gia công   .........................  209

5.6.1 Phương pháp thống kê kinh nghiệm   ...................................  209

5.6.2 Phương pháp thống kê xác suất   ..........................................  210

5.6.3 Phương pháp đồ thị điểm   ...................................................  218

5.6.4 Phương pháp tính toán phân tích   ........................................  220

5.7 Các phương pháp điều chỉnh máy   ..................................................  222

5.7.1 Điều chỉnh tĩnh   ...................................................................  223

5.7.2 Điều chỉnh theo chi tiết cắt thử  bằng calíp làm việc 

của người thợ  ......................................................................  225

5.7.3 Điều chỉnh theo chi tiết cắt thử  bằng dụng cụ  đo vạn 

năng  .....................................................................................  225

5.8 Điều khiển độ chính xác gia công  ....................................................  229

5.8.1  Điều  khiển  biến  dạng  đàn  hồi  nhờ  thay  đổi  kích 

thước điều chỉnh tĩnh  ..........................................................  232

5.8.2  Điều  khiển  biến  dạng  đàn  hồi  nhờ  thay  đổi  kích 

thước điều chỉnh động ........................................................  233

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  235

CHƢƠNG  6:  CHUẨN  VÀ  CHUỖI  KÍCH  THƢỚC  CÔNG 

NGHỆ....................................................................................................  237 

9

6.1 Khái niệm về quá trình gá đặt chi tiết   .............................................  238

6.1.1 Quá trình định vị chi tiết  ....................................................  238

6.1.2 Quá trình kẹp chặt   ..............................................................  238

6.1.3 Gá đặt   .................................................................................  238

6.2 Nguyên tắc 6 điểm và những chú ý định vị   ....................................  239

6.2.1 Nguyên tắc 6 điểm   ..............................................................  239

6.2.2 Ứng dụng nguyên tắc 6 điểm khi định vị 

chi tiết gia công   ...........................................................................  242

6.2.3 Một số lưu ý khi định vị chi tiết gia công   ..........................  244

6.3 Chuẩn và phân loại chuẩn   ...............................................................  246

6.3.1 Định nghĩa   ..........................................................................  247

6.3.2 Phân loại chuẩn   ..................................................................  247

6.4 Sai số chuẩn và cách tính   ................................................................  250

6.4.1 Định nghĩa sai số chuẩn và cách tính   .................................  250

6.4.2Ví dụ tính sai số chuẩn  .........................................................  252

6.5 Sai số gá đặt   ....................................................................................  256

6.5.1 Sai số đồ gá  ........................................................................  256

6.5.2 Sai số kẹp chặt   ....................................................................  256

6.6 Hướng dẫn cách chọn chuẩn   ...........................................................  258

6.6.1 Chọn chuẩn thô   ...................................................................  258

6.6.2 Chọn chuẩn tinh  .................................................................  260

6.7 Kích thước công nghệ   .....................................................................  260

6.7.1 Khái niệm   ...........................................................................  260

6.7.2 Tính toán kích thước công nghệ   .........................................  262

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  ..










LINK DOWNLOAD (TÀI LIỆU VIP MEMBER)



CƠ SỞ CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY là môn học cơ sở cho sinh viên các ngành cơ khí và có vị  trí rất quan trọng. Kiến thức của môn học này sẽ  giúp ích cho kỹ  sư và cán bộ  kỹ  thuật trong việc thiết kế, chế  tạo các loại máy móc thiết bị phục vụ cho mọi ngành kinh tế Nội dung của học phần này cung cấp  cho người học những nguyên lý cơ bản của quá trình cắt kim loại, những hiện tượng cơ lý hóa xảy ra trong  khi  cắt,  những  đặc  trưng  và  vai  trò  của  hệ  thống  công  nghệ,  các phương pháp gia công cắt gọt, các vấn đề  liên quan đến sai số  gia công và các biện pháp khắc phục chúng để  nâng cao độ  chính xác gia công, chất lượng bề  mặt của sản phẩm và giảm giá thành. Cách tính sai số  gá đặt khi gia công, đặc biệt là sai số  chuẩn và tính chuỗi kích thước công nghệ khi gá đặt.



NỘI DUNG:


Chƣơng 1: NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN  .......................................  15

1.1 Khái niệm về quá trình hình thành sản phẩm cơ khí  .........................  16

1.1.1 Khái niệm về sản phẩm cơ khí  .............................................  16

1.1.2 Mô hình hình hình thành sản phẩm cơ khí1  .........................   16

1.2 Quá trình sản xuất và quá trình công nghệ  ........................................  18

1.2.1 Quá trình sản xuất ................................................................   18

1.2.2 Quá trình công nghệ  .............................................................   19

1.2.3 Các thành phần của quy trình công nghệ  ..............................  19

1.3 Hình thức tổ chức sản xuất và dạng sản xuất ....................................  21

1.3.1 Các hình thức tổ chức sản xuất ............................................   21

1.3.2 Dạng sản xuất  ........................................................................  21

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  ........................................................   24

Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT CĂT GỌT KIM LOẠI  .................  25

2.1 Khái niệm chung  ................................................................................  26

2.1.1 Định nghĩa cắt gọt kim loại  ...................................................  26

2.1.2 Hệ thống công nghệ  ...............................................................  26

2.1.3 Các dạng bề mặt thường gặp trong chi tiết máy  ....................  27

2.1.4 Các chuyển động tạo hình bề mặt  .........................................  27

2.1.5 Các phương pháp cắt gọt kim loại  .........................................  33

2.2 Khái niệm cơ bản về dụng cụ cắt  .......................................................  34

2.2.1 Kết cấu tổng quát của dao tiện ngoài  ....................................  34

2.2.2 Thông số hình học của dao khi thiết kế  ................................  36

2.2.3 Thông số hình học của dao khi làm việc  ...............................  43

2.2.4 Thông số hình học tiết diện phoi cắt  .....................................  48

2.3 Vật liệu chế tạo dụng cụ cắt  ...............................................................  53 

6

2.3.1 Những yêu cầu đối với vật liệu làm dụng cụ cắt  ...................  51

2.3.2 Các loại vật liệu chế tạo dụng cụ cắt  ....................................   52

2.4 Cơ sở vật lý của quá trình cắt kim loại  ..............................................  57

2.4.1 Quá trình tạo phôi  ..................................................................  57

2.4.2 Các dạng phôi cắt  ..................................................................  60

2.4.3 Quá trình hình thành bề  mặt gia công và  hiện tượng

cứng nguội  ............................................................................  61

2.4.4 Hiện tượng lẹo dao  ................................................................  65

2.4.5 Hiện tượng co rút phôi  ..........................................................  69

2.4.6 Hiện tượng lực cắt  .................................................................  73

2.4.7 Hiện tượng nhiệt  ....................................................................  77

2.4.8 Hiện tượng rung động  ...........................................................  80

2.4.9 Hiện tượng mài mòn dao cắt và vấn đề tuổi bền dao  ............  82

2.5 Lựa chọn hình dáng mặt trước và thông số  hình học hợp lý 

của dao  ..............................................................................................  93

2.6 Xác định chế độ cắt hợp lý khi gia công thô .....................................  97

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  104

CHƢƠNG 3: CÁC PHƢƠNG PHÁP GIA CÔNG  ...........................  105

3.1 Các phương pháp gia công chuẩn bị phôi  ........................................  106

3.2 Các phương pháp gia công cắt gọt  ...................................................  113

3.2.1 Phương pháp tiện  .................................................................  114

3.2.2 Bào - Xọc ............................................................................  118

3.2.3 Khoan - Khoét – Doa ..........................................................  122

3.2.4 Phương pháp phay  ...............................................................  135

3.2.5 Phương pháp chuốt  ..............................................................  149

3.2.6 Phương pháp mài  .................................................................  153

3.2.7 Phương pháp mài nghiền  .....................................................  159

3.2.8 Phương pháp mài khôn  ........................................................  161

3.2. 9 Phương pháp mài siêu tinh xác  ..........................................  162

3.2.10 Phương pháp mài đánh bóng  .............................................  162 

7

3.2.11 Phương pháp cạo  ...............................................................  163

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  165

CHƢƠNG 4: CHẤT LƢỢNG BỀ MẶT CHI TIẾT MÁY  ..............  167

4.1 Khái niệm và các yếu tố đặc trưng của chất lượng bề mặt   .............  168

4.1.1 Khái niệm   ...........................................................................  168

4.1.2 Các yêu tố đặc trưng của chất lượng bề mặt   ......................  168

4.2 Ảnh hưởng của chất lượng bề mặt tới khả năng làm việc của 

chi tiết máy   ....................................................................................  171

4.2.1 Ảnh hưởng của độ nhấp nhô bề mặt   ...................................  172

4.2.2 Ảnh hưởng của lớp biến cứng   ............................................  175

4.2.3 Ảnh hưởng của ứng suất dư   ...............................................  176

4.3 Các nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt CTM   ............  176

4.3.1 Ảnh hưởng đến nhấp nhô bề mặt   .......................................  177

4.3.2 Ảnh hưởng đến biến cứng bề mặt   ......................................  180

4.3.3 Ảnh hưởng đến ứng suất dư bề mặt   ...................................  181

4.4 Các phương pháp nâng cao chất lượng bề mặt gia công CTM  ..........  182

4.4.1 Phương pháp đạt độ bóng bề mặt   .......................................  182

4.4.2 Các phương pháp tạo lớp cứng nguội bề mặt   .....................  183

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  185

CHƢƠNG 5: ĐỘ CHÍNH XÁC GIA CÔNG  ....................................  187

5.1 Khái niệm và định nghĩa   .................................................................  188

5.2 Ảnh hưởng của độ chính xác gia công đếnkhả năng làm việc 

của máy  ...........................................................................................  190

5.3 Các phương pháp đạt độ chính xác gia công trên máy công cụ  ..............   190

5.3.1 Phương pháp cắt thử từng kích thước riêng biệt   ................  190

5.3.2 Phương pháp tự  động đạt kích thước trên máy công 

cụ đã điều chỉnh sẵn   ...........................................................  191

5.4 Tính chất của sai số gia công   .........................................................   193

5.4.1 Sai số hệ thống   ...................................................................  194

5.4.2 Sai số ngẫu nhiên   ................................................................  194 

8

5.5 Các nguyên nhân gây sai số gia công   .............................................  194

5.5.1 Biến dạng đàn hồi của hệ thống công nghệ M-D-G-C  ..........  194

5.5.2  Ảnh  hưởng  của  độ  cứng  vững  của  hệ  thống  công 

nghệ đến độ chính xác gia công – sai số in dập   ................   202

5.5.3  Ảnh  hưởng  của  độ  chính  xác  của  Máy-Gá-Dao  và 

tình trạng mòn của chúng đến độ chính xác gia công   .......   204

5.5.4  Ảnh  hưởng  do  biến  dạng  nhiệt  của  hệ  thống  công 

nghệ đến độ chính xác gia công   ........................................   206

5.5.5 Ảnh hưởng do chọn chuẩn và gá đặt chi tiết gia công 

đến độ chính xác gia công   ..................................................  208

5.5.6 Ảnh hưởng do rung động đến độ chính xác gia công  ........  208

5.5.7  Ảnh hưởng do phương pháp và dụng cụ  đo đến độ

chính xác gia công  ..............................................................  209

5.6 Các phương pháp xác định độ chính xác gia công   .........................  209

5.6.1 Phương pháp thống kê kinh nghiệm   ...................................  209

5.6.2 Phương pháp thống kê xác suất   ..........................................  210

5.6.3 Phương pháp đồ thị điểm   ...................................................  218

5.6.4 Phương pháp tính toán phân tích   ........................................  220

5.7 Các phương pháp điều chỉnh máy   ..................................................  222

5.7.1 Điều chỉnh tĩnh   ...................................................................  223

5.7.2 Điều chỉnh theo chi tiết cắt thử  bằng calíp làm việc 

của người thợ  ......................................................................  225

5.7.3 Điều chỉnh theo chi tiết cắt thử  bằng dụng cụ  đo vạn 

năng  .....................................................................................  225

5.8 Điều khiển độ chính xác gia công  ....................................................  229

5.8.1  Điều  khiển  biến  dạng  đàn  hồi  nhờ  thay  đổi  kích 

thước điều chỉnh tĩnh  ..........................................................  232

5.8.2  Điều  khiển  biến  dạng  đàn  hồi  nhờ  thay  đổi  kích 

thước điều chỉnh động ........................................................  233

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  .......................................................  235

CHƢƠNG  6:  CHUẨN  VÀ  CHUỖI  KÍCH  THƢỚC  CÔNG 

NGHỆ....................................................................................................  237 

9

6.1 Khái niệm về quá trình gá đặt chi tiết   .............................................  238

6.1.1 Quá trình định vị chi tiết  ....................................................  238

6.1.2 Quá trình kẹp chặt   ..............................................................  238

6.1.3 Gá đặt   .................................................................................  238

6.2 Nguyên tắc 6 điểm và những chú ý định vị   ....................................  239

6.2.1 Nguyên tắc 6 điểm   ..............................................................  239

6.2.2 Ứng dụng nguyên tắc 6 điểm khi định vị 

chi tiết gia công   ...........................................................................  242

6.2.3 Một số lưu ý khi định vị chi tiết gia công   ..........................  244

6.3 Chuẩn và phân loại chuẩn   ...............................................................  246

6.3.1 Định nghĩa   ..........................................................................  247

6.3.2 Phân loại chuẩn   ..................................................................  247

6.4 Sai số chuẩn và cách tính   ................................................................  250

6.4.1 Định nghĩa sai số chuẩn và cách tính   .................................  250

6.4.2Ví dụ tính sai số chuẩn  .........................................................  252

6.5 Sai số gá đặt   ....................................................................................  256

6.5.1 Sai số đồ gá  ........................................................................  256

6.5.2 Sai số kẹp chặt   ....................................................................  256

6.6 Hướng dẫn cách chọn chuẩn   ...........................................................  258

6.6.1 Chọn chuẩn thô   ...................................................................  258

6.6.2 Chọn chuẩn tinh  .................................................................  260

6.7 Kích thước công nghệ   .....................................................................  260

6.7.1 Khái niệm   ...........................................................................  260

6.7.2 Tính toán kích thước công nghệ   .........................................  262

Tóm tắt nội dung và câu hỏi ôn tập  ..










LINK DOWNLOAD (TÀI LIỆU VIP MEMBER)

M_tả
M_tả

Không có nhận xét nào: