GIÁO TRÌNH - DẪN LUẬN NGÔN NGỮ HỌC (LƯU HỚN VŨ) Full
26 thg 8, 2024 | 10:33

GIÁO TRÌNH - DẪN LUẬN NGÔN NGỮ HỌC (LƯU HỚN VŨ) Full




Giáo trình “Dẫn luận ngôn ngữ học” này được biên soạn để phục vụ cho chương trình mơn học Dẫn luận ngôn ngữ học của Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh.
Mục tiêu của giáo trình là cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản của ngơn ngữ học. Vì vậy, giáo trình chỉ đề cập đến những kiến thức tương đối đơn giản, dễ hiểu, không đề cập đến những tranh biện phức tạp, cũng như những vấn đề mang tính chun sâu.
Ngồi ra, chúng tơi cịn cố gắng lựa chọn để đưa vào giáo trình những thơng tin mới được cập nhật, bổ sung.
Giáo trình gồm 11 chương. Năm chương đầu giới thiệu những vấn đề tổng quan của ngôn ngữ học, sáu chương sau cung cấp hệ thống kiến thức cơ bản về ngữ âm học, từ vựng học, ngữ pháp học, ngữ nghĩa học, ngữ dụng học và văn tự học. Các ngữ liệu minh hoạ trong giáo trình chủ yếu được lấy từ những ngôn ngữ quen thuộc như tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung Quốc...





NỘI DUNG:




CHƯƠNG 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ NGÔN NGỮ VÀ NGÔN NGỮ HỌC...............1

...

7.1.3. Phương thức tạo từ..............................................................................108
7.1.4. Phân loại từ.........................................................................................112
7.2. Ngữ cố định...............................................................................................114
7.2.1. Khái niệm............................................................................................114
7.2.2. Đặc điểm.............................................................................................114
7.2.3. Phân loại ngữ cố định..........................................................................114
7.3. Các lớp từ vựng.........................................................................................116
7.3.1. Phân lớp từ vựng theo nguồn gốc.......................................................116
7.3.2. Phân lớp từ vựng theo phạm vi sử dụng.............................................119
7.3.3. Phân lớp từ vựng theo tần số sử dụng................................................121
7.3.4. Phân lớp từ vựng theo phong cách sửdụng........................................123
CÂU HỎI ÔN TẬP............................................................................................126
CHƯƠNG 8: NGỮ PHÁP HỌC........................................................................128
8.1. Đơn vị ngữ pháp........................................................................................128
8.1.1. Hình vị................................................................................................128
8.1.2. Từ.......................................................................................................128
8.1.3. Đoản ngữ............................................................................................132
8.1.4. Câu......................................................................................................133





8.2. Hình thức và ý nghĩa ngữ pháp.................................................................136
8.2.1. Hình thức ngữ pháp............................................................................137
8.2.2. Ý nghĩa ngữ pháp...............................................................................137
8.3. Phương thức ngữ pháp..............................................................................137
8.3.1. Phương thức phụ gia...........................................................................138
8.3.2. Phương thức biến dạng chính tố.........................................................138
8.3.3. Phương thức thay chính tố..................................................................139
8.3.4.
Phương thức trọng âm.........................................................................139
8.3.5.
Phương thức lặp..................................................................................140
8.3.6.
Phương thức hư từ..............................................................................140
8.3.7.
Phương thức trật tự từ.........................................................................141
8.3.8.
Phương thức ngữ điệu.........................................................................142
8.4. Phạm trù ngữ pháp....................................................................................142
8.4.1.
Phạm trù giống...................................................................................142
8.4.2.
Phạm trù số........................................................................................144
8.4.3.
Phạm trù cách.....................................................................................144
8.4.4.
Phạm trù thời......................................................................................145
8.4.5.
Phạm trù thể.......................................................................................146
8.4.6.
Phạm trù thức.....................................................................................146

8.4.7.
Phạm trù thái......................................................................................147
8.4.8.
Phạm trù ngôi.....................................................................................148
8.4.9.
Phạm trù cấp......................................................................................149


8.5. Quan hệ cú pháp.......................................................................................149
8.5.1.
Khái niệm và phân loại.......................................................................149
8.5.2.
Sơ đồ biểu thị quan hệ cú pháp...........................................................151
CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................155
CHƯƠNG 9: NGỮ NGHĨA HỌC......................................................................157
9.1. Nghĩa của từ..............................................................................................157
9.1.1.
Khái niệm nghĩa của từ.......................................................................157
9.1.2.......................................................................................... Thành phần nghĩa của từ
.............................................................................................................................. 157
9.1.3.
Đặc điểm nghĩa của từ........................................................................158
9.1.4.
Hiện tượng biến đổi nghĩa của từ........................................................160
9.1.5.
Trường nghĩa......................................................................................167
9.1.6.
Các quan hệ ngữ nghĩa của từ.............................................................168
9.1.7. Đa nghĩa và đồng âm..........................................................................173
9.2. Nghĩa của câu............................................................................................177





9.2.1. Khái niệm nghĩa của câu.....................................................................177
9.2.2. Các vai nghĩa trong câu......................................................................177
CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................180
CHƯƠNG 10: NGỮ DỤNG HỌC......................................................................183
10.1. Quy chiếu và trực chỉ..............................................................................183
10.1.1. Quy chiếu..........................................................................................183
10.1.2. Trực chỉ.............................................................................................186
10.2. Tiền đề và kéo theo.................................................................................187
10.2.1. Tiền đề..............................................................................................187
10.2.2. Kéo theo............................................................................................188
10.2.3. Phân biệt tiền đề và kéo theo............................................................188
10.3. Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn........................................................189
10.3.1. Khái niệm về nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn.............................189
10.3.2. Các loại nghĩa hàm ẩn.......................................................................189
10.4. Hành động ngôn ngữ...............................................................................198
10.4.1. Định nghĩa và phân loại....................................................................198
10.4.2. Các kiểu hành động ngôn trung........................................................199
10.5. Cấu trúc hội thoại...................................................................................200
10.5.1. Cấu trúc cục bộ.................................................................................200
10.5.2. Cấu trúc tổng thể..............................................................................202
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................205

CHƯƠNG 11: VĂN Tự HỌC.............................................................................207
11.1. Vai trò và các yếu tố của văn tự..............................................................207
11.2. Quan hệ giữa văn tự và ngơn ngữ...........................................................207
11.3. Nguồn gốc của văn tự............................................................................208
11.4. Các loại hình văn tự.................................................................................211
11.4.1. Chữ ghi ý..........................................................................................211
11.4.2. Chữ ghi âm.......................................................................................213

CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................219
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH....................................................................220
ĐỐI CHIẾU THUẬT NGỮ NGƠN NGỮ HỌC





Giáo trình “Dẫn luận ngôn ngữ học” này được biên soạn để phục vụ cho chương trình mơn học Dẫn luận ngôn ngữ học của Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh.
Mục tiêu của giáo trình là cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản của ngơn ngữ học. Vì vậy, giáo trình chỉ đề cập đến những kiến thức tương đối đơn giản, dễ hiểu, không đề cập đến những tranh biện phức tạp, cũng như những vấn đề mang tính chun sâu.
Ngồi ra, chúng tơi cịn cố gắng lựa chọn để đưa vào giáo trình những thơng tin mới được cập nhật, bổ sung.
Giáo trình gồm 11 chương. Năm chương đầu giới thiệu những vấn đề tổng quan của ngôn ngữ học, sáu chương sau cung cấp hệ thống kiến thức cơ bản về ngữ âm học, từ vựng học, ngữ pháp học, ngữ nghĩa học, ngữ dụng học và văn tự học. Các ngữ liệu minh hoạ trong giáo trình chủ yếu được lấy từ những ngôn ngữ quen thuộc như tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung Quốc...





NỘI DUNG:




CHƯƠNG 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ NGÔN NGỮ VÀ NGÔN NGỮ HỌC...............1

...

7.1.3. Phương thức tạo từ..............................................................................108
7.1.4. Phân loại từ.........................................................................................112
7.2. Ngữ cố định...............................................................................................114
7.2.1. Khái niệm............................................................................................114
7.2.2. Đặc điểm.............................................................................................114
7.2.3. Phân loại ngữ cố định..........................................................................114
7.3. Các lớp từ vựng.........................................................................................116
7.3.1. Phân lớp từ vựng theo nguồn gốc.......................................................116
7.3.2. Phân lớp từ vựng theo phạm vi sử dụng.............................................119
7.3.3. Phân lớp từ vựng theo tần số sử dụng................................................121
7.3.4. Phân lớp từ vựng theo phong cách sửdụng........................................123
CÂU HỎI ÔN TẬP............................................................................................126
CHƯƠNG 8: NGỮ PHÁP HỌC........................................................................128
8.1. Đơn vị ngữ pháp........................................................................................128
8.1.1. Hình vị................................................................................................128
8.1.2. Từ.......................................................................................................128
8.1.3. Đoản ngữ............................................................................................132
8.1.4. Câu......................................................................................................133





8.2. Hình thức và ý nghĩa ngữ pháp.................................................................136
8.2.1. Hình thức ngữ pháp............................................................................137
8.2.2. Ý nghĩa ngữ pháp...............................................................................137
8.3. Phương thức ngữ pháp..............................................................................137
8.3.1. Phương thức phụ gia...........................................................................138
8.3.2. Phương thức biến dạng chính tố.........................................................138
8.3.3. Phương thức thay chính tố..................................................................139
8.3.4.
Phương thức trọng âm.........................................................................139
8.3.5.
Phương thức lặp..................................................................................140
8.3.6.
Phương thức hư từ..............................................................................140
8.3.7.
Phương thức trật tự từ.........................................................................141
8.3.8.
Phương thức ngữ điệu.........................................................................142
8.4. Phạm trù ngữ pháp....................................................................................142
8.4.1.
Phạm trù giống...................................................................................142
8.4.2.
Phạm trù số........................................................................................144
8.4.3.
Phạm trù cách.....................................................................................144
8.4.4.
Phạm trù thời......................................................................................145
8.4.5.
Phạm trù thể.......................................................................................146
8.4.6.
Phạm trù thức.....................................................................................146

8.4.7.
Phạm trù thái......................................................................................147
8.4.8.
Phạm trù ngôi.....................................................................................148
8.4.9.
Phạm trù cấp......................................................................................149


8.5. Quan hệ cú pháp.......................................................................................149
8.5.1.
Khái niệm và phân loại.......................................................................149
8.5.2.
Sơ đồ biểu thị quan hệ cú pháp...........................................................151
CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................155
CHƯƠNG 9: NGỮ NGHĨA HỌC......................................................................157
9.1. Nghĩa của từ..............................................................................................157
9.1.1.
Khái niệm nghĩa của từ.......................................................................157
9.1.2.......................................................................................... Thành phần nghĩa của từ
.............................................................................................................................. 157
9.1.3.
Đặc điểm nghĩa của từ........................................................................158
9.1.4.
Hiện tượng biến đổi nghĩa của từ........................................................160
9.1.5.
Trường nghĩa......................................................................................167
9.1.6.
Các quan hệ ngữ nghĩa của từ.............................................................168
9.1.7. Đa nghĩa và đồng âm..........................................................................173
9.2. Nghĩa của câu............................................................................................177





9.2.1. Khái niệm nghĩa của câu.....................................................................177
9.2.2. Các vai nghĩa trong câu......................................................................177
CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................180
CHƯƠNG 10: NGỮ DỤNG HỌC......................................................................183
10.1. Quy chiếu và trực chỉ..............................................................................183
10.1.1. Quy chiếu..........................................................................................183
10.1.2. Trực chỉ.............................................................................................186
10.2. Tiền đề và kéo theo.................................................................................187
10.2.1. Tiền đề..............................................................................................187
10.2.2. Kéo theo............................................................................................188
10.2.3. Phân biệt tiền đề và kéo theo............................................................188
10.3. Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn........................................................189
10.3.1. Khái niệm về nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn.............................189
10.3.2. Các loại nghĩa hàm ẩn.......................................................................189
10.4. Hành động ngôn ngữ...............................................................................198
10.4.1. Định nghĩa và phân loại....................................................................198
10.4.2. Các kiểu hành động ngôn trung........................................................199
10.5. Cấu trúc hội thoại...................................................................................200
10.5.1. Cấu trúc cục bộ.................................................................................200
10.5.2. Cấu trúc tổng thể..............................................................................202
CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................................205

CHƯƠNG 11: VĂN Tự HỌC.............................................................................207
11.1. Vai trò và các yếu tố của văn tự..............................................................207
11.2. Quan hệ giữa văn tự và ngơn ngữ...........................................................207
11.3. Nguồn gốc của văn tự............................................................................208
11.4. Các loại hình văn tự.................................................................................211
11.4.1. Chữ ghi ý..........................................................................................211
11.4.2. Chữ ghi âm.......................................................................................213

CÂU HỎI ÔN TẬP...........................................................................................219
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH....................................................................220
ĐỐI CHIẾU THUẬT NGỮ NGƠN NGỮ HỌC


M_tả
M_tả

Chuyên mục:

Không có nhận xét nào: