Luận án Tiến sĩ Ngôn ngữ học - Đặc điểm định danh tên cây thuốc Việt Nam (có liên hệ tiếng Latinh)
Mục đích của luận án là làm rõ đặc điểm định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam qua việc tìm hiểu nguồn gốc, cấu tạo của cây thuốc Việt Nam về tiêu chí nhận diện và cơ sở đặt tên cho cây thuốc, những thuộc tính làm căn cứ gọi tên, ngữ nghĩa của tên gọi các cây thuốc Việt Nam dựa vào các thủ pháp ph ân tích thành tố của tên cây thuốc để tìm ra các nét nghĩa trong cấu tạo tên gọi, đồng thời khám phá đặc trƣng văn hóa - dân tộc của ngƣời Việt đối với việc định danh cây thuốc, có liên hệ với tên gọi Latinh. Tiếng Latinh là một ngôn ngữ khoa học, là danh pháp; do đó luận án chỉ đƣa ra vấn đề liên hệ tên gọi cây thuốc bằng tiếng Việt với tên gọi bằng tiếng Latinh mà không phải là so sánh giữa hai ngôn ngữ.
NỘI DUNG:
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 6
1. Lí do chọn đề tài.................................................................................................... 6
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................ 7
4. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................... 8
5. Ngữ liệu nghiên cứu .............................................................................................. 9
6. Đóng góp của luận án ......................................................................................... 10
7. Bố cục của luận án .............................................................................................. 10
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ LUẬN .... 12
1.1. T ỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ CÂY THUỐC VÀ ĐỊ NH DANH 12
1.1.1. Nghiên cứu về cây thuốc trên thế giới ...................................................... 12
1.1.2. Nghiên cứu về cây thuốc tại Việt Nam .................................................... 13
1.1.3. Tình hình nghiên cứu về định danh .......................................................... 17
1.2. CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................................... 20
1.2.1. Tên gọi ...................................................................................................... 20
1.2.2. Định danh và đặt tên ................................................................................. 23
1.2.3. Phƣơng thức định danh ............................................................................. 27
1.2.3.1. Định danh bằng chất liệu bản ngữ (định danh cơ sở) ...................... 27
1.2.3.2. Định danh trên cơ sở chuyển đổi tên gọi (định danh phức hợp) ...... 30
1.2.3.3. Định danh dựa vào việc vay mượn ngôn ngữ khác (mượn tiếng Hán
và ngôn ngữ Ấn - Âu) ..................................................................................... 32
1.2.4. Đặc điểm cấu tạo các đơn vị định danh .................................................... 36
1.2.4.1. Từ định danh ..................................................................................... 37
1.2.4.2. Cụm từ (ngữ) định danh .................................................................... 41
1.2.5. Các nguyên tắc định danh và cơ chế định danh phức hợp ....................... 43
1.2.5.1. Nguyên tắc định danh ....................................................................... 43
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
2
1.2.5.2. Cơ chế định danh phức hợp .............................................................. 45
1.2.6. Cơ sở định danh ........................................................................................ 47
1.2.7. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc biểu hiện qua tên gọi ................................... 49
1.3. TIỂU KẾT ........................................................................................................ 55
CHƢƠNG 2. NGUỒN GỐC VÀ CẤU TẠO TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM
(CÓ LIÊN HỆ TIẾNG LATINH) .......................................................................... 57
2.1. TỔNG QUAN TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM ............................................ 57
2.2. NGUỒN GỐC VÀ CẤU TẠO TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN
HỆ TIẾNG LATINH) ............................................................................................. 61
2.2.1. Nguồn gốc tên gọi cây thuốc Việt Nam ................................................... 61
2.2.1.1. Nguồn gốc thuần Việt của tên gọi ..................................................... 61
2.2.1.2. Nguồn gốc vay mượn của tên gọi ...................................................... 63
2.2.1.3. Nguồn gốc tên cây thuốc bằng tiếng Latinh ..................................... 67
2.2.2. Cấu tạo tên cây thuốc Việt Nam (có liên hệ tiếng Latinh) ....................... 69
2.2.2.1. Đặc điểm cấu tạo tên gọi cây thuốc Việt Nam .................................. 70
2.2.2.2. Đặc điểm cấu tạo tên gọi cây thuốc bằng tiếng Latinh .................... 90
CHƢƠNG 3.CƠ SỞ ĐỊNH DANH TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN
HỆ TIẾNG LATINH) VÀ ĐẶC TRƢNG VĂN HÓA - DÂN TỘC THỂ HIỆN
TRONG TÊN GỌI CÂY THUỐC VIỆT NAM ................................................ 100
3.1. CƠ SỞ ĐỊNH DANH TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN HỆ TIẾNG
LATINH) .............................................................................................................. 100
3.1.1. Miêu tả đặc điểm định danh tên cây thuốc Việt Nam ............................ 100
3.1.1.1. Dẫn nhập ......................................................................................... 100
3.1.1.2. Miêu tả đặc điểm định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam ............... 101
3.1.2. Cơ sở định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam (có liên hệ tiếng Latinh) . 106
3.1.2.1. Những tên gọi không lí do ............................................................... 106
3.1.2.2. Những tên gọi có lí do ..................................................................... 107
3.1.3. Cơ sở định danh tên cây thuốc bằng tiếng Latinh .................................. 120
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
3
3.2. ĐẶC TRƢNG VĂN HÓA - DÂN TỘC TRONG ĐỊNH DANH TÊN GỌI
CÂY THUỐC VIỆT NAM ................................................................................... 120
3.2.1. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện trƣớc hết ở việc biến đổi tên gọi ....................................................... 120
3.2.2. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên cây thuốc Việt Nam biểu
hiện ở việc chọn đặc trƣng của đối tƣợng làm cơ sở cho tên gọi của nó ......... 122
3.2.3. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện ở lối ẩn dụ, nhân cách hóa tên gọi .................................................... 124
3.2.4. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện ở những đặc điểm cá thể hóa sự vật .................................................. 128
3.3.5. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
đƣợc biểu hiện trong việc vay mƣợn ngôn ngữ Hán ........................................ 131
3.3. TIỂU KẾT ...................................................................................................... 133
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 141
PHỤ LỤC ..
LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
Mục đích của luận án là làm rõ đặc điểm định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam qua việc tìm hiểu nguồn gốc, cấu tạo của cây thuốc Việt Nam về tiêu chí nhận diện và cơ sở đặt tên cho cây thuốc, những thuộc tính làm căn cứ gọi tên, ngữ nghĩa của tên gọi các cây thuốc Việt Nam dựa vào các thủ pháp ph ân tích thành tố của tên cây thuốc để tìm ra các nét nghĩa trong cấu tạo tên gọi, đồng thời khám phá đặc trƣng văn hóa - dân tộc của ngƣời Việt đối với việc định danh cây thuốc, có liên hệ với tên gọi Latinh. Tiếng Latinh là một ngôn ngữ khoa học, là danh pháp; do đó luận án chỉ đƣa ra vấn đề liên hệ tên gọi cây thuốc bằng tiếng Việt với tên gọi bằng tiếng Latinh mà không phải là so sánh giữa hai ngôn ngữ.
NỘI DUNG:
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 6
1. Lí do chọn đề tài.................................................................................................... 6
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................ 7
4. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................... 8
5. Ngữ liệu nghiên cứu .............................................................................................. 9
6. Đóng góp của luận án ......................................................................................... 10
7. Bố cục của luận án .............................................................................................. 10
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ LUẬN .... 12
1.1. T ỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ CÂY THUỐC VÀ ĐỊ NH DANH 12
1.1.1. Nghiên cứu về cây thuốc trên thế giới ...................................................... 12
1.1.2. Nghiên cứu về cây thuốc tại Việt Nam .................................................... 13
1.1.3. Tình hình nghiên cứu về định danh .......................................................... 17
1.2. CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................................... 20
1.2.1. Tên gọi ...................................................................................................... 20
1.2.2. Định danh và đặt tên ................................................................................. 23
1.2.3. Phƣơng thức định danh ............................................................................. 27
1.2.3.1. Định danh bằng chất liệu bản ngữ (định danh cơ sở) ...................... 27
1.2.3.2. Định danh trên cơ sở chuyển đổi tên gọi (định danh phức hợp) ...... 30
1.2.3.3. Định danh dựa vào việc vay mượn ngôn ngữ khác (mượn tiếng Hán
và ngôn ngữ Ấn - Âu) ..................................................................................... 32
1.2.4. Đặc điểm cấu tạo các đơn vị định danh .................................................... 36
1.2.4.1. Từ định danh ..................................................................................... 37
1.2.4.2. Cụm từ (ngữ) định danh .................................................................... 41
1.2.5. Các nguyên tắc định danh và cơ chế định danh phức hợp ....................... 43
1.2.5.1. Nguyên tắc định danh ....................................................................... 43
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
2
1.2.5.2. Cơ chế định danh phức hợp .............................................................. 45
1.2.6. Cơ sở định danh ........................................................................................ 47
1.2.7. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc biểu hiện qua tên gọi ................................... 49
1.3. TIỂU KẾT ........................................................................................................ 55
CHƢƠNG 2. NGUỒN GỐC VÀ CẤU TẠO TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM
(CÓ LIÊN HỆ TIẾNG LATINH) .......................................................................... 57
2.1. TỔNG QUAN TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM ............................................ 57
2.2. NGUỒN GỐC VÀ CẤU TẠO TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN
HỆ TIẾNG LATINH) ............................................................................................. 61
2.2.1. Nguồn gốc tên gọi cây thuốc Việt Nam ................................................... 61
2.2.1.1. Nguồn gốc thuần Việt của tên gọi ..................................................... 61
2.2.1.2. Nguồn gốc vay mượn của tên gọi ...................................................... 63
2.2.1.3. Nguồn gốc tên cây thuốc bằng tiếng Latinh ..................................... 67
2.2.2. Cấu tạo tên cây thuốc Việt Nam (có liên hệ tiếng Latinh) ....................... 69
2.2.2.1. Đặc điểm cấu tạo tên gọi cây thuốc Việt Nam .................................. 70
2.2.2.2. Đặc điểm cấu tạo tên gọi cây thuốc bằng tiếng Latinh .................... 90
CHƢƠNG 3.CƠ SỞ ĐỊNH DANH TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN
HỆ TIẾNG LATINH) VÀ ĐẶC TRƢNG VĂN HÓA - DÂN TỘC THỂ HIỆN
TRONG TÊN GỌI CÂY THUỐC VIỆT NAM ................................................ 100
3.1. CƠ SỞ ĐỊNH DANH TÊN CÂY THUỐC VIỆT NAM (CÓ LIÊN HỆ TIẾNG
LATINH) .............................................................................................................. 100
3.1.1. Miêu tả đặc điểm định danh tên cây thuốc Việt Nam ............................ 100
3.1.1.1. Dẫn nhập ......................................................................................... 100
3.1.1.2. Miêu tả đặc điểm định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam ............... 101
3.1.2. Cơ sở định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam (có liên hệ tiếng Latinh) . 106
3.1.2.1. Những tên gọi không lí do ............................................................... 106
3.1.2.2. Những tên gọi có lí do ..................................................................... 107
3.1.3. Cơ sở định danh tên cây thuốc bằng tiếng Latinh .................................. 120
TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com
3
3.2. ĐẶC TRƢNG VĂN HÓA - DÂN TỘC TRONG ĐỊNH DANH TÊN GỌI
CÂY THUỐC VIỆT NAM ................................................................................... 120
3.2.1. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện trƣớc hết ở việc biến đổi tên gọi ....................................................... 120
3.2.2. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên cây thuốc Việt Nam biểu
hiện ở việc chọn đặc trƣng của đối tƣợng làm cơ sở cho tên gọi của nó ......... 122
3.2.3. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện ở lối ẩn dụ, nhân cách hóa tên gọi .................................................... 124
3.2.4. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
biểu hiện ở những đặc điểm cá thể hóa sự vật .................................................. 128
3.3.5. Đặc trƣng văn hóa - dân tộc trong định danh tên gọi cây thuốc Việt Nam
đƣợc biểu hiện trong việc vay mƣợn ngôn ngữ Hán ........................................ 131
3.3. TIỂU KẾT ...................................................................................................... 133
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 141
PHỤ LỤC ..
LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)
Không có nhận xét nào: