GIÁO TRÌNH - Tổ chức mạng và các dịch vụ viễn thông (Full 7 chương) | Cộng đồng Kỹ thuật cơ điện Việt Nam EBOOKBKMT

Giáo trình “Tổ chức mạng và các dịch vụ viễn thông” đƣợc biên soạn theo đề cƣơng do Bộ môn Điện tử viễn thông – Khoa Công nghệ thông tin - Đại học Thái Nguyên, xây dựng và thông qua. Nội dung đƣợc biên soạn theo tinh thần ngắn gọn, dễ hiểu. Các kiến thức trong toàn bộ giáo trình có mối liên hệ logíc chặt chẽ. Tuy vậy, giáo trình cũng chỉ là một phần trong nội dung của chuyên ngành đào tạo cho

nên ngƣời dạy, ngƣời học cần tham khảo thêm các tài liệu có liên quan đối với ngành học để việc sử dụng giáo trình có hiệu quả hơn.

Khi biên soạn giáo trình, chúng tôi đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới có liên quan đến môn học và phù hợp với đối tƣợng sử dụng cũng nhƣ cố gắng gắn những nội dung lý thuyết với những vấn đề thực tế đang xảy ra đối với mạng Viễn Thông Việt Nam (VNPT, SPT, ETC, Vietel…) cũng nhƣ trên thế giới để giáo trình có tính thực tiễn cao.

Nội dung của giáo trình đƣợc biên soạn với dung lƣợng 60 tiết, gồm 2 phần 7 chƣơng:

Phần I: Tổ chức mạng viễn thông

Chƣơng 1: Tổng quan về mạng viễn thông

Chƣơng 2: Các kế hoạch cơ bản xây dựng mạng viễn thông

Chƣơng 3: Các mạng cung cấp dịch vụ viễn thông

Chƣơng 4: Công trình ngoại vi

Chƣơng 5: Các công nghệ viễn thông mới.

Phần II: Dịch vụ viễn thông

Chƣơng 6: Các dịch vụ thoại

Chƣơng 7: Các dịch vụ phi thoại.

NỘI DUNG:

Phần I: Tổ chức mạng viễn thông………………………………………………...18

Chƣơng I: Tổng quan về mạng viễn thông………………………………………19

I. Các khái niệm cơ bản trong lĩnh vực viễn thông…………………………………19

II. Các thành phần cơ bản của mạng viễn thông…………………………………….22

1. Giới thiệu chung về mạng viễn thông .………………………………….……22

2. Thiết bị đầu cuối …………………………………………………………….22

3. Thiết bị chuyển mạch …………………………………………………...……22

4. Thiết bị truyền dẫn………………………………………………...…………23

III. Mạng truy nhập …………………………………………………………...……23

1. Mạng truy nhập là gì ? ……………………………………………………….23

2. Mạng truy nhập cáp đồng:……………………………………………………24

3. Mạng truy nhập quang :………………………………………………………26

4. Mạng truy nhập vô tuyến ……………………………………………………27

IV. Chuẩn hoá trong viễn thông ……………………………………………………29

1.Vấn đề chuẩn hoá trên mạng viễn thông………………………………………29

2. Các tiêu chuẩn trong viễn thông…………………………………………...…29

2.1. Các tiêu chuẩn cho phép việc cạnh tranh……………….………………29

2.2. Các tiêu chuẩn dẫn tới sự cân bằng về kinh tế giữa yếu tố kỹ thuật và sản

xuất……………………………………………………………………..29

2.3. Các quyền lợi về chính trị hình thành nhiều tiêu chuẩn khác nhau nhƣ

Châu Âu, Nhật bản và Mỹ. ………………………………………….…30

2.4. Các tiêu chuẩn quốc tế đe doạ các ngành công nghiệp của các nƣớc lớn

nhƣng là cơ hội tốt cho nghành công nghiệp các nƣớc nhỏ………..….30

2.5. Các tiêu chuẩn làm các hệ thống thuộc các nhà cung cấp khác nhau có thể

kết nối với nhau. …………………………………………….…………30

2.6. Các tiêu chuẩn giúp ngƣời sử dụng và nhà điều hành mạng của các hãng

độc lập, tăng độ sẵn sàng của hệ thống. …………….…………………31

2.7. Các tiêu chuẩn làm cho các dịch vụ quốc tế có tính khả thi………….…31

3. Các tổ chức chuẩn hoá quốc tế …………………………….…………………32

3.1. Các nhóm liên quan…………………………………………..…………32

3.2. Các cơ quan có thẩm quyền về chuẩn hoá quốc gia…………….………33

3.3 Các tổ chức ở Châu âu…………………………………………...………33

3.4 Các tổ chức của Mỹ……………………………………………...………34

3.5 Các tổ chức toàn cầu…………………………………………..…………35

3.6 Các tổ chức khác…………………………………………………………36

Chƣơng II: Các kế hoạch cơ bản xây dựng mạng viễn thông…………..………37

I. Giới thiệu chung về các kế hoạch……………………………………………...…37

I.1. Cấu hình mạng……………………………………………………………….…38

1. Giới thiệu………………………………………………………………..……38

2. Các cấu hình mạng cơ bản……………………………………………………38

2.1. Mạng hình lƣới …………………………………………………………38

2.2. Mạng hình sao…………………………………………………………..39

2.3. Mạng kết hợp……………………………………………………………40

3. Phân cấp mạng………………………………………………………………..40

3.1. Tổ chức phân cấp…………………………………………………..……40

3.2. Phân cấp mạng viễn thông Việt Nam………………………...…………41

II. Kế hoạch đánh số………………………………………………………………...42

1. Giới thiệu……………………………………………………………………..42

2. Các hệ thống đánh số ………………………………………………...………43

2.1. Hệ thống đánh số đóng …………………………………...……………43

2.2. Hệ thống đánh số mở ………………………………………...…………43

3. Cấu tạo số ………………………………………………………………….…43

3.1. Số quốc gia…………………………………………………...…………43

3.2. Số quốc tế ………………………………………………………………44

4. Các thủ tục cho việc lập kế hoạch đánh số ……………………..……………44

4.1 Quyết định dung lƣợng đánh số………………………………………….45

4.2 Lựa chọn vùng đánh số………………………………………………….47

III. Kế hoạch định tuyến……………………………………………………………47

1. Giới thiệu …………………………………………………………………….47

2. Các phƣơng pháp định tuyến…………………………………………………48

2.1. Định tuyến cố định………………………………………………..……48

2.2. Định tuyến luân phiên…………………………………………..………48

2.3. Định tuyến động……………………………………………………...…48

IV. KẾ HOẠCH BÁO HIỆU………………………………………………….……49

1. Giới thiệu ………………………………………………………………….…49

2. Phân loại báo hiệu…………………………………………….………………49

V. Kế hoạch đồng bộ…………………………………………………….…………50

1.Giới thiệu chung…………………………………………………….…………50

2. Các phƣơng thức đồng bộ mạng …………………………..…………… ..… 51

2.1. Phƣơng thức cận đồng bộ (Plesiochronous Synchronization Method)..51

2.2. Phƣơng thức đồng bộ chủ tớ (Master - Slaver Synchronization Method)

…………………………………………………………………………….…51

2.3. Phƣơng thức đồng bộ tƣơng hỗ …………………………...……………52

3. Đồng hồ và các tham số liên quan……………………………………………53

3.1. Các tham số tiêu biểu của đồng hồ ……………………………..………53

3.2. Một số loại đồng hồ tiêu biểu …………………………………..………54

4. Mạng đồng bộ Việt Nam…………………………………………...…………54

VII. Kế hoạch tính cƣớc …………………………………..…………………..……55

1. Giới thiệu chung………………………………………………………………55

2. Các tiêu chí cho việc tính cƣớc ………………………………………………56

2.1. Tính cƣớc dựa trên số lƣợng cuộc gọi……………………………..……56

2.2. Tính cƣớc dựa trên thời gian duy trì cuộc gọi……………….…………56

2.3. Tính cƣớc dựa trên thời gian duy trì cuộc gọi và khoảng cách……...…56

2.4. Tính cƣớc phụ thuộc vào khối lƣợng thông tin………………...………56

3. Các hệ thống tính cƣớc ………………………………………………………57

3.1. Hệ thống tính cƣớc đều (Flat - Rate System)……………...……………57

3.2. Hệ thống tính cƣớc dựa trên cuộc thông tin (Measured - Rate System)..60

3.3. Hệ thống tính cƣớc hỗn hợp………………………………………….…60

VIII. Các kế hoạch khác………………………………………………………….…60

1. Kế hoạch truyền dẫn …………………………………………………………60

2. Kế hoạch chất lƣợng dịch vụ…………………………………………………60

2.1. Chất lƣợng chuyển mạch ……………………….………………………61

2.2. Chất lƣợng đàm thoại………………………………...…………………61

2.3. Độ ổn định………………………………………………………………61

Chƣơng III: Các mạng cung cấp dịch vụ viễn thông……………..…………………63

I. Mạng điện thoại công cộng (PSTN)………………………………………………63

1. Giới thiệu……………………………………...………………………..…… 63

2. Chức năng của các thành phần trong mạng PSTN……………………………63

2.1.Đƣờng truyền dẫn……………………………………………………..…63

2.2- Phƣơng tiện chuyển mạch………………………………………………63

3. Máy điện thoại thông thƣờng…………………………………………………64

4. Các chức năng báo hiệu………………………………………………………65

4.1. Báo hiệu thuê bao…………………………………………………….…65

4.2. Báo hiệu liên đài …………………………………………………..……67

5. Thiết lập và giải toả cuộc gọi…………………………………………………67

II. Mạng truyền số liệu chuyển mạch gói……………………………………...……68

1. Giới thiệu…………………………………………………………………..…68

2. Nguyên lý chuyển mạch gói………………………………….………………69

3. Các kỹ thuật chuyển mạch gói……………………………………..…………70

4. Mạng chuyển mạch gói………………………………………………………71

5. Các đặc điểm của chuyển mạch gói…………………………………….……71

III. Mạng số tích hợp đa dịch vụ ( ISDN)……………………………….…………72

1- Giới thiệu chung về IDN và ISDN………………………………...…………72

1.1. Mạng viễn thông số tích hợp IDN ……………………………………...72

1.2. Mạng viễn thông số tích hợp đa dịch vụ ISDN…………………………73

1.3. Tại sao chúng ta cần có mạng ISDN ?…………………………………74

2. Nguyên tắc của mạng ISDN………………………………………………..…74

3. Đặc tính của mạng ISDN…………………………………………………..…74

3.1. ISDN đáp ứng thoả mãn các nhu cầu của ngƣời sử dụng…………….…74

3.2. ISDN đáp ứng thoả mãn các yêu cầu của nhà khai thác………………...76

4. Cấu hình mạng ISDN…………………………………...…………………….77

4.1. Cấu trúc chức năng cơ bản …………………………………..…...…….77

4.2. Các chức năng của ISDN……………………………………………….78

5- Các dịch vụ của ISDN………………………………………………………..82

5.1 Phân loại dịch vụ ………………………………………………...……82

5.2 Các dịch vụ mang…………………………………………………...…83

5.3 Các dịch vụ xa…………………………………………………………84

5.4 Các dịch vụ bổ xung (supplementary services)…………..……………85

6- Các loại giao diện mạng…………………………………………………...…85

6.1. Khái niệm giao diện ngƣời sử dụng - mạng……………..……………85

6.2. Hệ thống khuyến nghị về giao diện I …………………………………86

6.3. Mô tả điểm giao diện I (I Point)………………………………………87

6. 4. Cấu trúc giao diện I………………………..........................................89

6.5. Thiết lập các lớp giao thức thông tin………….................……………89

Chƣơng IV: Khái quát về công trình ngoại vi……………………….....................90

I. Tổng quan về công trình ngoại vi………………………........................................90

1. Giới thiệu chung về công trình ngoại vi (Outside Plant) ….........................…90

2. Phân loại công trình ngoại vi……………………........................................…90

2.1. Phân loại theo ứng dụng ………………………………………..……90

2.2. Phân loại theo lắp đặt ……………………………………………...…91

2.3. Phân loại theo thành phần………………………………………..……92

2.4. Phân loại theo hệ thống truyền dẫn……………………………………92

3. Những yêu cầu đối với công trình ngoại vi………………………………...…93

3.1. Điện trở cách điện……………………………………………………..93

3.2. Sức bền điện môi………………………………………………...……93

3.3. Điện trở dây dẫn………………………………………………………94

3.4. Suy hao truyền dẫn……………………………………………………94

3.5. Méo……………………………………………………………………94

3.6. Xuyên âm………………………………………………………...……94

3.7. Sự đồng nhất của các tính chất điện…………………..………………95

3.8. Sức bền cơ học……………………………………………………...…95

3.9. Nghiên cứu những mối nguy hiểm và nhiễu loạn………………….…95

II.Tổng quan về công trình ngoại vi…………………………...………….……...…96

1. Đặc tính của công trình ngoại vi……………………………………...………96

1.1 Sự đa dạng của tín hiệu truyền dẫn………………………….…………96

1.2. Quy mô công trình……………………………………..…….……..…96

1.3. Các điều kiện môi trƣờng…………………………………………..…97

1.4. Hiệu quả của công việc xây dựng và bảo dƣỡng………………...…....97

2. Kiểu loại và đặc tính của cáp thông tin…………………….………………....98

2.1. Cáp đôi cân bằng……………………………………..……...………..98

2.2. Cáp đồng trục…………………………………………..………….…..99

2.3. Cáp sợi quang………………………………………………….……...99

3. Đƣờng dây thuê bao…………………………………………………………100

3.1 Đặc tính đƣờng dây thuê bao và hệ thống phân bố.………………..…102

3.2 Các kiểu loại và cấu trúc cáp thuê bao…………….….……………...102

4. Công trình ngoại vi liên tổng đài.………………………………………...…105

4.1. Đặc tính công trình ngoại vi liên tổng đài …………..………………105

4.2. Hệ thống tuyến dẫn của công trình ngoại vi liên tổng đài…………...106

5. Cấu trúc đƣờng dây……………………………………………….…………108

5.1. Cấu trúc đƣờng dây treo…………………………………..…………108

5.2. Cấu trúc ngầm dƣới đất………………………………………………109

6. Các thành phần ngoại vi trong hệ thống truyền dẫn vi ba số……………..…112

6.1 Giới thiệu……………………………………………..………………112

6.2 Dây song hành……………………………………………..…………113

6.3 Cáp đồng trục…………………………………………………………114

6.4 Ống dẫn sóng hình chữ nhật……………………………………….…116

6.5 Ống dẫn sóng có thanh dẫn bên trong (Ridged Wave guide)………...122

6.6 Ống dẫn sóng tròn……………………………………….……………122

6.7 Ống dẫn sóng elip……………………………………………….……122

6.8 Dây dẫn mảnh và siêu mảnh…………………………….……………123

III. Bảo dƣỡng công trình ngoại vi………………………………………...………124

1. Công nghệ khai thác/bảo dƣõng công trình ngoại vi………………..………124

1.1. Mở đầu……………………………………………………….………124

1.2. Tình hình hiện tại về bảo dƣỡng/ khai thác công trình ngoại vi…..…125

1.3. Hoàn tất thiết kế công nghệ bảo dƣỡng/khai thác công trình ngoại

vi……………………………………………………………………….…125

2. Hệ thống quản lý công trình ngoại vi…………………………..……………127

2.1. Mục tiêu………………………………………………………...……127

2.2. Sơ lƣợc về chức năng………………………………………………...127

2.3. Quản lý hồ sơ đƣờng dây thuê bao……………………………..……127

2.4. Các dịch vụ ghi hồ sơ công trình ngoại vi………………...…………128

2.5. Các dịch vụ khai thác, phƣơng tiện và hồ sơ sự cố phƣơng tiện……129

2.6. Mối quan hệ giữa hệ thống quản lý công trình ngoại vi mới và các hệ

thống khác.…………………………………………………………..……129

3. Hệ thống hỗ trợ khai thác cáp quang tự động (AURORA)………………….129

3.1 Khái niệm về AURORA………………………………………...……129

3.2 Hệ thống nào dùng để đo thử dây dẫn quang trong quá trình truyền

thông? ……………………………………………………………………130

3.3 Việc cảm nhận độ ẩm đƣợc thực hiện nhƣ thế nào tại điểm nối

cáp?……………………………………………………………………….130

3.4. Ƣu điểm của việc sử dụng AURORA là gì ?…………...……………130

4. Hệ thống truyền và đo thử sợi quang (FITAS)………………………...……132

4.1. Khái quát………………………………………………………..……132

4..2 Các ƣu điểm khi dùng FITAS……………………………..…………132

IV. Bảo dƣỡng phƣơng tiện truyền thông công cộng………………...……………132

1. Mở đầu……………………………………………………………...………132

2. Kiểm tra các phƣơng tiện bị hỏng………………………...…………………133

2.1. Loại các danh mục kiểm tra của các phƣơng tiện hỏng.…………..…133

2.2. Các phƣơng tiện bị hƣ hỏng.…………………………………………134

3. Bảo dƣỡng bể cáp và hố cáp…………………………………...……………135

4. Bảo dƣõng cống cáp ngầm………………………………………..…………137

5. Bảo dƣỡng phƣơng tiện thông tin……………………………………...……137

Chƣơng V: Các công nghệ viễn thông mới……………………………………..…139

I. Xu hƣớng phát triển công nghệ viễn thông………………………………...……139

1. Công nghệ truyền dẫn ………………………………………………………141

1.1. Cáp quang …………………………………………………………...141

1.2. Vô tuyến……………………………………………………………..141

2. Công nghệ chuyển mạch ……………………………………………………142

2.1. Công nghệ ATM………………………………………………..……142

2.2. Công nghệ chuyển mạch quang…………………...…………………143

3. Công nghệ mạng truy nhập …………………………………………………143

3.1. Mạng truy nhập quang………………………………………….……143

3.2. Mạng truy nhập vô tuyến……………………………………….……144

3.3. Các phƣơng thức truy nhập cáp đồng……………………………..…145

3.4. Xu hƣớng phát triển mạng truy nhập băng rộng……………………..145

3.5. Truy nhập riêng biệt cho băng rộng …………………………………146

3.6. Hệ thống truy nhập kiểu ghép kênh…………………….……………146

3.7. Truy nhập mục tiêu…………………………………………………..146

II. Tổng quan về mạng thế hệ sau………………………………………………….147

1. Cấu trúc và tổ chức mạng thế hệ sau……………………………...…………147

1.1. Nguyên tắc tổ chức mạng thế hệ sau…………………………...……147

1.2. Cấu trúc mạng thế hệ sau…………………………………………….149

2. Các công nghệ đƣợc áp dụng cho mạng thế hệ sau…………....……………150

2.1. Các công nghệ áp dụng cho lớp mạng chuyển tải ……..................…150

2.2. Các công nghệ áp dụng cho lớp mạng truy nhập….........................…150

2.3. Chuyển mạch nhãn đa giao thức MPLS……..........…………………151

III. Công nghệ chuyển mạch gói…………………..........................................……154

1. Công nghệ chuyển mạch gói X.25…………….............................…………154

2. Công nghệ chuyển mạch gói chuyển tiếp khung (Frame Relay)……...........154

3. Công nghệ chuyển mạch gói ATM…………............................……………155

IV. Các công nghệ truy cập băng rộng……………….................................………156

1. Giới thiệu chung………………………..........................................................156

2. Các công nghệ đƣờng dây thuê bao số (x.DSL)….........……………………156

2.1. HDSL/HDSL2 (High bit rate DSL) …………..............……………157

2.2. SDSL (Symmetric DSL)………………………................................158

2.3. ADSL (Asymmetric DSL)……………………..............................…158

2.4. RADSL (Rate adaptive DSL) …………….......................…….……158

2.5. CDSL (Consumer DSL)………………….................................……158

2.6. IDSL (ISDN DSL)……………………..........................................…158

2.7. VDSL (Very high-speed DSL)………….......................……………159

V. Công nghệ truyền tải qua WDM………………......................................………159

Phần II: Các dịch vụ viễn thông…………………........................................……161

Chƣơng VI: Các dịch vụ thoại……………………...…..........................................161

I. Các khái niệm cơ bản………………………........................................................161

1. Khái niệm ………………………..............................................................…161

2. Phân loại dịch vụ viễn thông………………………............................................163

II. Những dịch vụ gọi số truyền thống……………………..................................…165

1-Dịch vụ gọi số nội hạt (Local Call)………………….............................……165

2-Dịch vụ gọi số đƣờng dài……………………….............................................166

3. Dịch vụ gọi số quốc tế………………….................................................……166

4. Dịch vụ điện thoại thẻ ………………................................................………166

5. Dịch vụ 108……………………….............................................................…167

III. Các dịch vụ gia tăng của dịch vụ điện thoại.……..................…………………168

1. Giới thiệu ………………………...................................................................168

2-Dịch vụ hộp thƣ thoại………………..................................................………170

3-Dịch vụ Collect call.……………………....................................................…171

IV. Dịch vụ thoại qua giao thức Internet (VoIP)…………………......................…171

1. Giới thiệu…………………....................................................................……171

2. Xây dựng các khối cấu trúc………........................................………………172

3. Những ƣu điểm……………………...........................................................…173

4. Các yếu tố khác………………...........................................................………174

V. Dịch vụ viễn thông trên mạng thông tin di động mặt đất……...........................175

1. Dịch vụ điện thoại di động…..........................................……………………175

2. Dịch vụ giá trị gia tăng của dịch vụ điện thoại di động……......................…176

3. Dịch vụ Cityphone (Điện thoại di động tốc độ thấp )……………….………176

VI. Dịch vụ viễn thông trên mạng thông tin di động vệ tinh công cộng…..........…177

1. Điện thoại vệ tinh……………………........................................................…177

2. Điện thoại vệ tinh VSAT ……………………...........................................…178

VII. Dịch vụ viễn thông trên mạng vô tuyến điện hàng hải công cộng …...........…179

Chƣơng VII: Các dịch vụ phi thoại…….....................................…………………180

I. Dịch vụ điện báo……………………...............................................................…180

II. Dịch vụ TELEX …………….............................................................…………180

III. Dịch vụ FAX………………………..................................................................181

IV. Dịch vụ truyền số liệu ………………………...................................................181

1. Dịch vụ truyền số liệu X25…………….........................................…………181

2. Dịch vụ Frame Relay (chuyển tiếp khung)…….................…………………178

3. Dịch vụ mạng riêng ảo (VPN)………………………………………………182

V. Dịch vụ truyền hình hội nghị ………………………………………………..…182

VI. Dịch vụ truyền hình cáp…………………………………………………….…184

1. Giới thiệu……………………………………………………………………184

2. Hệ thống truyền hình cáp……………………………………………………184

Tài liệu tham khảo

LINK 1 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 2 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 3 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK 4 - TÌM KIẾM SÁCH/TÀI LIỆU ONLINE (GIÁ ƯU ĐÃI NHẤT)

LINK DOWNLOAD (TÀI LIỆU VIP MEMBER)