LUẬN VĂN TIẾN SỸ - Dạy học môn Công nghệ phổ thông theo định hướng giáo dục STEM | Cộng đồng Kỹ thuật cơ điện Việt Nam EBOOKBKMT

Một nền kinh tế thịnh vượng trong thế kỉ 21 sẽ dựa trên nền tảng của Khoa học, Công nghệ, Kĩ thuật và Toán học [64]. Điều này đặt ra cho ngành giáo dục nhiệm vụ cần chuẩn bị cho học sinh (HS) những kĩ năng và kiến thức theo chuẩn toàn cầu để đáp ứng với nhu cầu hội nhập ngày càng cao. Giáo dục STEM bắt nguồn từ nước Mỹ cách đây gần hai thập kỉ, đây được coi như một cuộc cải cách giáo dục mang tính đột phá của Mỹ với mục tiêu xác lập vững chắc vị thế của quốc gia đứng đầu thế giới về kinh tế, khoa học và công nghệ với nguồn lao động chất lượng thuộc các lĩnh vực STEM. Bên cạnh đó tiếp tục làm gia tăng tầm ảnh hưởng của Mỹ với thế giới thông qua những phát minh, sáng chế. Cho đến nay đã có rất nhiều quốc gia theo đuổi chương trình giáo dục STEM bởi họ nhận thấy đó là hướng đi đúng và mang tính tất yếu trong bối cảnh cạnh tranh kinh tế giữa các quốc gia trên thế giới.

NỘI DUNG:

1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................ 1

2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 3

3. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 3

4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................... 3

5. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 4

6. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 4

7. Đóng góp của đề tài ................................................................................... 5

8. Bố cục của luận án..................................................................................... 5

Chương 1 - CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA DẠY HỌC MÔN

CÔNG NGHỆ THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC STEM........................ 6

1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu giáo dục STEM ...................................... 6

1.1.1. Giáo dục STEM trên thế giới........................................................... 6

1.1.2. Giáo dục STEM ở Việt Nam ......................................................... 13

1.2. Một số khái niệm .................................................................................. 16

1.2.1. STEM ............................................................................................. 16

1.2.2. Giáo dục STEM ............................................................................. 17

1.3. Một số vấn đề cơ bản về giáo dục STEM ............................................ 19

1.3.1. Mục tiêu giáo dục STEM............................................................... 19

1.3.2. Mối liên hệ tương tác giữa các lĩnh vực trong giáo dục STEM .... 21

1.3.3. Quy trình giáo dục STEM ............................................................. 23

1.3.4. Các con đường giáo dục STEM cho học sinh ............................... 27

iii

1.3.5. Phân loại STEM............................................................................. 31

1.4. Dạy học môn Công nghệ theo định hướng giáo dục STEM ................ 33

1.4.1. Cơ sở khoa học của dạy học môn Công nghệ theo định hướng giáo

dục STEM ................................................................................................ 33

1.4.2. Bản chất của dạy học môn Công nghệ theo định hướng giáo dục

STEM ....................................................................................................... 40

1.4.3. Đặc điểm của dạy học môn Công nghệ theo định hướng giáo dục

STEM ....................................................................................................... 41

1.4.4. Quy trình dạy học môn Công nghệ theo định hướng giáo dục

STEM ....................................................................................................... 42

1.4.5. Phương pháp và hình thức tổ chức dạy học môn Công nghệ theo

định hướng giáo dục STEM..................................................................... 49

1.4.6. Cơ sở vật chất trong giáo dục STEM ............................................ 54

1.5. Thực trạng dạy học môn Công nghệ phổ thông dưới góc độ định hướng

giáo dục STEM ............................................................................................ 55

1.5.1. Từ góc độ chương trình ................................................................. 55

1.5.2. Từ điều tra thực tiễn ...................................................................... 56

Kết luận chương 1 ....................................................................................... 63

Chương 2 - DẠY HỌC MÔN CÔNG NGHỆ 8 THEO ĐỊNH HƯỚNG

GIÁO DỤC STEM ........................................................................................ 65

2.1. Phân tích môn Công nghệ 8 dưới góc độ giáo dục STEM [4] ............. 65

2.1.1. Mục tiêu môn Công nghệ 8 ........................................................... 65

2.1.2. Cấu trúc nội dung môn Công nghệ 8 ............................................. 67

2.1.3. Đặc điểm môn Công nghệ 8 .......................................................... 68

2.2. Mối quan hệ giữa mục tiêu, chương trình, nội dung môn Công nghệ 8

với mục tiêu, nội dung giáo dục STEM ..................................................... 70

2.3. Các mức độ dạy học môn Công nghệ 8 theo định hướng giáo dục

STEM........................................................................................................... 72

2.4. Vận dụng quy trình giáo dục STEM trong dạy học môn Công nghệ 8 73

2.4.1. Xây dựng chủ đề ............................................................................ 73

2.4.2. Xây dựng nội dung học tập môn Công nghệ theo định hướng giáo

dục STEM ................................................................................................ 79

2.4.3. Thiết kế các nhiệm vụ .................................................................... 83

2.4.4. Tổ chức thực hiện .......................................................................... 84

2.4.5. Đánh giá ......................................................................................... 86

2.5. Một số ví dụ minh hoạ.......................................................................... 97

2.5.1. Chủ đề STEM cho dạy lồng ghép bộ phận .................................... 97

2.5.2. Chủ đề STEM cho dạy lồng ghép toàn bộ................................... 101

2.5.3. Chủ đề STEM cho dạy phối hợp nhiều bài học........................... 111

Kết luận chương 2 ..................................................................................... 118

CHƯƠNG 3. KIỂM NGHIỆM ĐÁNH GIÁ ............................................. 119

3.1. Thực nghiệm sư phạm ........................................................................ 119

3.1.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm .................................................. 119

3.1.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm.................................................. 119

3.1.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm................................................... 120

3.1.4. Tiến hành thực nghiệm sư phạm ................................................. 120

3.1.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ............................................ 122

3.1.6. Kết quả thực nghiệm sư phạm ..................................................... 125

3.2. Phương pháp chuyên gia .................................................................... 134

3.2.1. Mục đích ...................................................................................... 134

3.2.2. Đối tượng xin ý kiến chuyên gia ................................................. 134

3.2.3. Nội dung và phương pháp tiến hành............................................ 135

3.2.4. Đánh giá kết quả .......................................................................... 137

Kết luận chương 3 ..................................................................................... 144

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 145

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ......................................... 147

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 148

LINK DOWNLOAD