Nghiên cứu, đánh giá hiện trạng chất lượng nước sông thương đoạn chảy qua thành phố bắc giang và đề xuất các biện pháp quản lý

Ngày nay, cùng với tốc độ phát triển kinh tế, xã hội và gia tăng dân số một cách mạnh mẽ, tài nguyên nước đang đứng trước nguy cơ suy thoái, cạn kiệt. Những năm gần đây, ở hạ lưu hầu hết các LVS trên toàn quốc xuất hiện tình trạng suy giảm nguồn nước dẫn tới thiếu nước, khan hiếm nước, cả số lượng và chất lượng đều không đủ cung cấp cho sinh hoạt, sản xuất đang diễn ra ngày một thường xuyên hơn, trên phạm vi rộng lớn hơn và ngày càng nghiêm trọng. Điều này, tác động lớn đến môi trường sinh thái của các dòng sông, gia tăng nguy cơ kém bền vững của tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo và phát triển xã hội.

Theo Báo cáo Môi trường quốc gia 2010 của Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, nhiều dòng sông trên toàn quốc đang có dấu hiệu suy thoái cả về số lượng và chất lượng, nguyên nhân chủ yếu là do khai thác tràn lan quá mức, các hoạt động xả nước thải vào nguồn nước chưa được quản lý chặt chẽ.

Sông Thương cũng đang đứng trước những diễn biến suy thoái cả về chất và lượng, khi LVS chảy qua những vùng đang có tốc độ phát triển kinh tế xã hội cao của TP Bắc Giang. Trong đó, với tốc độ đô thị hóa, quá trình gia tăng quy mô sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và hoạt động sản xuất tại các làng nghề, thì sự ô nhiễm môi trường trong đó có ô nhiễm nguồn nước do chất thải, nước thải sinh ra đang trở thành vấn đề môi trường cần được quan tâm, trong đó có vấn đề về quản lý và bảo vệ tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh.

NỘI DUNG:

MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................ 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 3

4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ Ô NHIỄM NƯỚC SÔNG Ở VIỆT NAM VÀ

GIỚI THIỆU LƯU VỰC SÔNG THƯƠNG ĐOẠN CHẢY QUA THÀNH PHỐ

BẮC GIANG .............................................................................................................. 4

1.1.Tổng quan về ô nhiễm nước sông ở Việt Nam ..................................................... 4

1.1.1. Lưu vực sông Cầu ..................................................................................... 5

1.1.2. Lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy ............................................................ 6

1.1.3. Lưu vực sông Đồng Nai ............................................................................ 7

1.1.4. Lưu vực sông Thương ............................................................................... 8

1.2.Giới thiệu lưu vực sông Thương đoạn chảy qua thành phố Bắc Giang .............. 10

1.2.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................... 10

1.2.1.1. Vị trí địa lý ..................................................................................... 10

1.2.1.2. Địa hình, địa mạo ........................................................................... 11

1.2.1.3. Khí hậu và thủy văn ....................................................................... 12

1.2.1.4. Hệ sinh thái thủy sinh..................................................................... 12

1.2.1.5. Tài nguyên khoáng sản .................................................................. 13

1.2.1.6. Tài nguyên nước............................................................................. 13

1.2.2. Điều kiện kinh tế-xã hội .......................................................................... 15

1.2.2.1. Dân số, lao động, việc làm và thu nhập ......................................... 15

1.2.2.2. Hiện trạng kinh tế ........................................................................... 17

1.2.2.3. Về kinh tế nông nghiệp .................................................................. 19

1.2.2.4. Về kinh tế dịch vụ .......................................................................... 19

1.2.2.5. Thực trạng phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật ................... 19

1.2.3. Đánh giá ảnh hưởng của điều kiện kinh tế xã hội đến nguồn nước sông

Thương .............................................................................................................. 20

CHƯƠNG 2. ĐÁNH GIÁ DIỄN BIẾN CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG

THƯƠNG ĐOẠN CHẢY QUA THÀNH PHỐ BẮC GIANG ............................ 22

2.1. Nguồn gây ô nhiễm nước sông Thương đoạn chảy qua TP Bắc Giang ............. 22

2.1.1. Nguồn ô nhiễm từ sinh hoạt ................................................................... 22

2.1.2. Nguồn ô nhiễm do làng nghề .................................................................. 24

2.1.3. Nguồn thải nông nghiệp .......................................................................... 24

2.1.4. Nguồn ô nhiễm từ các cơ sở sản xuất công nghiệp ................................. 25

2.2. Vị trí lấy mẫu, phương pháp lấy mẫu và phân tích mẫu .....................................27

2.3. Đánh giá hiện trạng chất lượng nước thải vào sông Thương đoạn chảy qua TP

Bắc Giang ...................................................................................................................34

2.3.1. Đánh giá hiện trạng chất lượng nước thải vào sông Thương .................. 34

2.3.2.Tính toán/ước tính tải lượng chất ô nhiễm LVS Thương ........................ 42

2.4. Đánh giá chất lượng nước sông Thương đoạn chảy qua TP Bắc Giang .............44

2.4.1. Đánh giá chất lượng nước sông Thương theo QCVN 08:2008/BTNMT44

2.4.2. Đánh giá chất lượng nước sông Thương đoạn chảy qua TP Bắc Giang

theo phương pháp tính chỉ số chất lượng nước (WQI) ..................................... 53

2.5. Đánh giá thực trạng quản lý chất lượng nước lưu vực sông Thương .................60

2.6. Phân tích đánh giá nguyên nhân gây ô nhiễm nước nước sông Thương đoạn

chảy qua TP Bắc Giang ............................................................................................. 61

2.6.1.Những động lực và áp lực làm suy giảm chất lượng môi trường nước ... 61

2.6.1.1. Sự gia tăng dân số và đô thị hóa .................................................... 61

2.6.1.2. Sự gia tăng của các hoạt động công nghiệp ................................... 62

2.6.1.3. Hoạt động nông nghiệp .................................................................. 62

2.6.2. Nguyên nhân suy giảm chất lượng và ô nhiễm nguồn nước ................... 63

2.7. Tính toán đánh giá biến đổi chất lượng nước và ô nhiễm nước sông theo mô

hình toán chất lượng nước......................................................................................... 64

2.7.1.Đặt vấn đề ................................................................................................ 64

2.7.2.Khái quát chung về mô hình toán và lựa chọn mô hình .......................... 65

2.7.3.Giới thiệu tóm tắt mô hình QUAL2K ...................................................... 67

2.7.4.Cơ sở khoa học của mô hình QUAL2K (Tham khảo phục lục 5) ........... 68

2.7.5. Phương pháp xác định thông số mô hình ................................................ 68

2.7.6. Số liệu đầu vào và kết quả đầu ra của mô hình ....................................... 68

2.6.7. Các bước ứng dụng mô hình ................................................................... 69

2.8.Ứng dụng mô hình mô phỏng biến đổi chất lượng nước sông Thương đoạn chảy

qua TP Bắc Giang ..................................................................................................... 70

CHƯƠNG 3. NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ NHẰM

GIẢM THIỂU Ô NHIỄM NGUỒN NƯỚC SÔNG THƯƠNG .......................... 78

3.1 Cơ sở đề xuất các biện pháp ................................................................................ 78

3.2.Ứng dụng mô hình toán xem xét các kịch bản/phương án quản lý bảo vệ chất

lượng nước cho sông Thương đoạn chảy qua TP Bắc Giang ................................... 80

3.2.1. Xây dựng các kịch bản ............................................................................ 80

3.2.2. Kết quả tính toán và dự báo biến đổi chất lượng nước theo các kịch bản81

3.3. Nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý bảo vệ chất lượng nước .................. 84

3.3.1. Nhóm biện pháp về mặt kỹ thuật ............................................................ 85

3.3.1.1. Biện pháp: Đối với cơ sở hiện đang xả nước thải vào sông Thương85

3.3.1.2. Biện pháp: Đối với các cơ sở sản xuất xây dựng mới .................. 87

3.3.1.3. Biện pháp: Đối với từng đoạn sông .............................................. 90

3.3.1.4. Biện pháp giám sát ô nhiễm nguồn nước sông Thương ................ 92

3.3.2. Nhóm biện pháp kinh tế .......................................................................... 95

3.3.3. Nhóm biện pháp về mặt quản lý bảo vệ chất lượng nước LVS Thương 95

3.3.3.1. Về điều tra đánh giá tài nguyên nước LVS .................................... 95

3.3.3.2. Về tăng cường quản lý, cấp phép trong lĩnh vực tài nguyên nước 96

3.3.3.3. Về cơ chế chính sách trong bảo vệ nguồn nước sông Thương ...... 97

3.3.3.4.Giáo dục, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của mọi người........... 97

3.3.3.5.Biện pháp tài chính ......................................................................... 99

3.3.3.6. Biện pháp: Nâng cao chất lượng thẩm định, phê duyệt và kiểm tra

việc thực hiện các nội dung của Báo cáo đánh giá tác động môi trường,

cam kết bảo vệ môi trường. ....................................................................... 100

3.3.3.7. Biện pháp: Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phát

hiện kịp thời xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.............................. 100

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 102

TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 105

PHỤ LỤC ............................................................................................................... 106

LINK DOWNLOAD