Tổng hợp thơ phương tễ và các cách nhớ các bài thuốc cổ phương (bản full)

Phương tễ là một bộ phận vô cùng quan trọng trong Đông y, đặc biệt trong nền y học cổ truyền xưa khi nhắc đến Đông y đa phần người ta nghĩ ngay đến các bài thuốc. Tầm quan trọng của phương tễ thì chắc không cần phải nói đến mọi người cũng biết, tuy nhiên nó cũng là nỗi ám ảnh kinh hoàng đối với những người học Đông y. Vậy làm thế nào để có thể nhớ được những bài thuốc cổ phương? Đó là một câu hỏi mà bất kỳ người nào mới học phương tễ đều đặt ra. Để phần nào giải đáp được thắc mắc này, mình xin mạn phép viết tài liệu này chia sẻ một số kinh nghiệm học và nhớ các bài thuốc cổ phương của bản thân, mà chủ yếu là các bài thơ do mình tự sáng tác trong lúc học.Do chương trình đào tạo của trường chia môn Phương tễ thành 2 học phần nên để cho tiện mình cũng xin chia tài liệu này thành 2 phần ứng với chương trình học của trường

- Phần 1: gồm các bài Thuốc giải biểu, Thuốc thanh nhiệt, Thuốc trừ hàn, Thuốc Tả hạ, Thuốc cố sáp, Thuốc trừ đàm và Thuốc tiêu đạo

- Phần 2: gồm các bài Thuốc Hòa giải, Thuốc trừ phong, Thuốc khứ thấp, Thuốc trừ phong thấp, Thuốc an thần, Thuốc khai khiếu, Thuốc lý khí, Thuốc hoạt huyết, Thuốc chỉ khái bình suyễn, Thuốc bổ, Thuốc trừ trùng tích và thuốc chữa ung sang

Tác giả cũng xin gửi lời Cảm ơn chân thành đến bạn Đặng Hiền lớp K8C đã có những đóng góp quý giá cho tài liệu này

A. KINH NGHIỆM VÀ PHƯƠNG PHÁP

Để có thể dễ thuộc, dễ nhớ thành phần, công dụng các bài thuốc trước hết các bạn cần phải biết được một số phương pháp nhớ nhanh sau:

a. Chuyển thể thành thơ: đây là phương pháp kinh điển được sử dụng nhiều nhất và cũng là cách chủ đạo trong tài liệu này, các bạn có thể chuyển thể thành thơ lục bát, thất ngôn, hay đơn giản chỉ là những câu có vần như kiểu đồng dao

VD:

• Thơ lục bát trong bài Ngân kiều tán

Kim, Liên thanh nhiệt thấu tà

Kinh giới Đậu xị Bạc hà trợ quân

Ngưu bàng, Cát cánh góp phần

Lô căn, Trúc diệp sinh tân chỉ phiền

Cần thêm sứ dược có liền

Cam thảo vào đó làm hiền (hòa) một thang.

như vậy là ta vừa thuộc được thành phần bài thuốc, đồng thời cũng biết luôn vị trí, tác dụng của các vị thuốc trong bài thuốc.

hay như bài Đạo xích tán

Địa hoàng Đạm diệp Mộc thông

Cam thảo để sống thanh tâm nhiệt trừ