Tìm hiểu về du lịch Thiền (Zen Tourism) ở Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử
Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử mang trong mình giá trị lịch sử tâm linh vô cùng to lớn vì đây chính là nơi khởi nguyên của Phật giáo Việt Nam. Bên cạnh đó, Thiền viện còn chứa đựng những giá trị kiến trúc, mĩ thuật vô giá. Hiện nay, số ngƣời tìm đến các Thiền viện Trúc Lâm nhằm thỏa mãn nhu cầu tâm linh và nhu cầu tham gia tìm hiểu đang ngày một tăng, vì vậy nhằm giúp cho du khách cảm nhận sâu hơn về những giá trị của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử khi khách hành hƣơng về đây lễ Phật, ngƣời viết đã chọn đề tài “Tìm hiểu về du lịch Thiền (Zen Tourism ) ở Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử”. Ngƣời viết hi vọng thông qua những tìm hiểu của mình sẽ cung cấp một cái nhìn đầy đủ và hệ thống về lịch sử thiền tông Việt Nam, tìm hiểu giá trị lịch sử kiến trúc của Thiền viện và khả năng khai thác loại hình du lịch thiền. Ngƣời viết mong rằng đây sẽ là nguồn tƣ liệu để phục vụ cho hoạt động thuyết minh, hƣớng dẫn tại Thiền viện này đồng thời là một sự gợi mở về hƣớng khai thác một loại hình du lịch còn rất mới mẻ ở Việt Nam. Du lịch Thiền mà vẫn không làm mất đi tính chất thiêng liêng của hoạt động tôn giáo hƣớng về cội nguồn tâm linh.
NỘI DUNG:
PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................... 1
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .................................................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................ 4
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu............................................................................. 4
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................................... 4
6. Cấu trúc của khóa luận .......................................................................................... 5
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DU LỊCH THIỀN ........... 6
1.1. Sự ra đời của đạo Phật tại Việt Nam .................................................................. 6
1.1.1. Sự ra đời của đạo Phật ................................................................................... 6
1.1.2. Sự du nhập của Phật giáo vào Việt Nam ...................................................... 6
1.2. Thiền Tông ......................................................................................................... 8
1.2.1. Khởi nguyên của Thiền Tông Trung Hoa .................................................... 8
1.2.2. Thiền Tông Việt Nam ..................................................................................... 9
1.2.3. Các phương pháp tu Thiền tại Việt Nam .................................................... 10
1.2.3.1. Đức Phật và thiền định của Phật giáo ....................................................... 10
1.2.3.2. Sự truyền bá các hoạt động thiền khác ...................................................... 12
1.2.3.3. Công dụng của thiền định với sức khỏe ..................................................... 16
1.3. Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử - Nét văn hóa tƣ tƣởng đặc sắc đời Trần ............ 17
1.3.1. Mạch nguồn thiền phái Trúc Lâm ............................................................. 17
1.3.2. Những nét nổi bật của dòng thiền Trúc Lâm ................................................. 18
1.4. Du lịch Thiền .................................................................................................... 20
1.4.1. Khái niệm về du lịch Thiền .......................................................................... 20
1.4.2. Đặc điểm của du lịch Thiền ......................................................................... 21
1.4.3. Vai trò của du lịch Thiền ............................................................................. 22
1.4.3.1. Về mặt kinh tế ............................................................................................. 22
1.4.3.2. Về mặt xã hội .............................................................................................. 23
1.5. Hoạt động du lịch Thiền trên thế giới và ở Việt Nam ..................................... 23
1.5.1. Tại Thái Lan ................................................................................................. 23
1.5.2. Tại Trung Quốc ............................................................................................ 25
1.5.3. Tại Nhật Bản ................................................................................................ 26
1.5.4. Tại Ấn Độ ...................................................................................................... 28
1.5.5. Hoạt động du lịch Thiền tại Việt Nam ........................................................ 29
Tiểu kết chƣơng 1 .................................................................................................... 31
Chƣơng 2: TIỀM NĂNG VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH
THIỀN Ở THIỀN VIỆN TRÚC LÂM – YÊN TỬ ............................................. 32
T×m hiÓu vÒ du lÞch ThiÒn (zen tourism) ë ThiÒn viÖn Tróc L©m Yªn Tö
Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Sen - Líp: VHL 201 3
2.1. Khái quát về khu di tích, danh thắng Yên Tử .................................................. 32
2.1.1. Khái quát về điểm du lịch Yên Tử .............................................................. 32
2.1.2. Tài nguyên du lịch tự nhiên ........................................................................ 32
2.1.3. Tài nguyên du lịch văn hóa - nhân văn ...................................................... 34
2.2. Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử ........................................................................ 36
2.2.1. Qúa trình xây dựng ...................................................................................... 36
2.2.2. Các giá trị của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử ............................................. 36
2.2.2.1. Giá trị lịch sử, văn hóa tư tưởng của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .......... 36
2.2.2.2. Giá trị kiến trúc của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .................................... 38
2.2.2.3. Giá trị du lịch ............................................................................................. 44
2.3. Tiềm năng phát triển du lịch Thiền (Zen tourism) của Thiền viện Trúc Lâm
Yên Tử ..................................................................................................................... 45
2.4. Thực trạng hoạt động du lịch Thiền ................................................................. 48
2.4.1. Hoạt động tu thiền tại Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử .............................. 48
2.4.2. Cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch Thiền .......................................................... 50
2.4.2.1. Giao thông .................................................................................................. 50
2.4.2.2. Hệ thống thông tin liên lạc ......................................................................... 50
2.4.2.3. Hệ thống cung cấp điện nước .................................................................... 51
2.4.2.4. Các công trình kiến trúc ............................................................................. 51
2.4.3. Lao động trong du lịch Thiền ...................................................................... 52
2.4.4. Nguồn khách và khả năng đáp ứng của các nhà cung cấp ....................... 53
2.4.5. Hiện trạng các tour du lịch Thiền ............................................................... 55
Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................................... 57
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN DU LỊCH THIỀN
TẠI THIỀN VIỆN TRÚC LÂM – YÊN TỬ ....................................................... 58
3.1. Xây dựng nhận thức khai thác Zen tourism ..................................................... 58
3.2. Tạo nguồn khách thông qua các hoạt động hƣớng dẫn thực hành Thiền ................ 58
3.3. Quy hoạch lại không gian du lịch Thiền của Thiền viện ................................. 59
3.4. Xây dựng sản phẩm du lịch Thiền tại Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .............. 59
3.4.1. Mở các khóa tu tập thiền dành cho mọi đối tượng .................................... 59
3.4.2. Đa dạng hóa các dịch vụ du lịch cho Zen tourism ..................................... 59
3.5. Kiến nghị với Nhà nƣớc, Bộ Thể thao văn hóa và du lịch, Tổng cục du lịch và
các cấp chính quyền ................................................................................................ 61
Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................... 62
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử mang trong mình giá trị lịch sử tâm linh vô cùng to lớn vì đây chính là nơi khởi nguyên của Phật giáo Việt Nam. Bên cạnh đó, Thiền viện còn chứa đựng những giá trị kiến trúc, mĩ thuật vô giá. Hiện nay, số ngƣời tìm đến các Thiền viện Trúc Lâm nhằm thỏa mãn nhu cầu tâm linh và nhu cầu tham gia tìm hiểu đang ngày một tăng, vì vậy nhằm giúp cho du khách cảm nhận sâu hơn về những giá trị của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử khi khách hành hƣơng về đây lễ Phật, ngƣời viết đã chọn đề tài “Tìm hiểu về du lịch Thiền (Zen Tourism ) ở Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử”. Ngƣời viết hi vọng thông qua những tìm hiểu của mình sẽ cung cấp một cái nhìn đầy đủ và hệ thống về lịch sử thiền tông Việt Nam, tìm hiểu giá trị lịch sử kiến trúc của Thiền viện và khả năng khai thác loại hình du lịch thiền. Ngƣời viết mong rằng đây sẽ là nguồn tƣ liệu để phục vụ cho hoạt động thuyết minh, hƣớng dẫn tại Thiền viện này đồng thời là một sự gợi mở về hƣớng khai thác một loại hình du lịch còn rất mới mẻ ở Việt Nam. Du lịch Thiền mà vẫn không làm mất đi tính chất thiêng liêng của hoạt động tôn giáo hƣớng về cội nguồn tâm linh.
NỘI DUNG:
PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................... 1
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .................................................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................ 4
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu............................................................................. 4
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................................... 4
6. Cấu trúc của khóa luận .......................................................................................... 5
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DU LỊCH THIỀN ........... 6
1.1. Sự ra đời của đạo Phật tại Việt Nam .................................................................. 6
1.1.1. Sự ra đời của đạo Phật ................................................................................... 6
1.1.2. Sự du nhập của Phật giáo vào Việt Nam ...................................................... 6
1.2. Thiền Tông ......................................................................................................... 8
1.2.1. Khởi nguyên của Thiền Tông Trung Hoa .................................................... 8
1.2.2. Thiền Tông Việt Nam ..................................................................................... 9
1.2.3. Các phương pháp tu Thiền tại Việt Nam .................................................... 10
1.2.3.1. Đức Phật và thiền định của Phật giáo ....................................................... 10
1.2.3.2. Sự truyền bá các hoạt động thiền khác ...................................................... 12
1.2.3.3. Công dụng của thiền định với sức khỏe ..................................................... 16
1.3. Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử - Nét văn hóa tƣ tƣởng đặc sắc đời Trần ............ 17
1.3.1. Mạch nguồn thiền phái Trúc Lâm ............................................................. 17
1.3.2. Những nét nổi bật của dòng thiền Trúc Lâm ................................................. 18
1.4. Du lịch Thiền .................................................................................................... 20
1.4.1. Khái niệm về du lịch Thiền .......................................................................... 20
1.4.2. Đặc điểm của du lịch Thiền ......................................................................... 21
1.4.3. Vai trò của du lịch Thiền ............................................................................. 22
1.4.3.1. Về mặt kinh tế ............................................................................................. 22
1.4.3.2. Về mặt xã hội .............................................................................................. 23
1.5. Hoạt động du lịch Thiền trên thế giới và ở Việt Nam ..................................... 23
1.5.1. Tại Thái Lan ................................................................................................. 23
1.5.2. Tại Trung Quốc ............................................................................................ 25
1.5.3. Tại Nhật Bản ................................................................................................ 26
1.5.4. Tại Ấn Độ ...................................................................................................... 28
1.5.5. Hoạt động du lịch Thiền tại Việt Nam ........................................................ 29
Tiểu kết chƣơng 1 .................................................................................................... 31
Chƣơng 2: TIỀM NĂNG VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH
THIỀN Ở THIỀN VIỆN TRÚC LÂM – YÊN TỬ ............................................. 32
T×m hiÓu vÒ du lÞch ThiÒn (zen tourism) ë ThiÒn viÖn Tróc L©m Yªn Tö
Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Sen - Líp: VHL 201 3
2.1. Khái quát về khu di tích, danh thắng Yên Tử .................................................. 32
2.1.1. Khái quát về điểm du lịch Yên Tử .............................................................. 32
2.1.2. Tài nguyên du lịch tự nhiên ........................................................................ 32
2.1.3. Tài nguyên du lịch văn hóa - nhân văn ...................................................... 34
2.2. Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử ........................................................................ 36
2.2.1. Qúa trình xây dựng ...................................................................................... 36
2.2.2. Các giá trị của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử ............................................. 36
2.2.2.1. Giá trị lịch sử, văn hóa tư tưởng của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .......... 36
2.2.2.2. Giá trị kiến trúc của Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .................................... 38
2.2.2.3. Giá trị du lịch ............................................................................................. 44
2.3. Tiềm năng phát triển du lịch Thiền (Zen tourism) của Thiền viện Trúc Lâm
Yên Tử ..................................................................................................................... 45
2.4. Thực trạng hoạt động du lịch Thiền ................................................................. 48
2.4.1. Hoạt động tu thiền tại Thiền viện Trúc Lâm - Yên Tử .............................. 48
2.4.2. Cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch Thiền .......................................................... 50
2.4.2.1. Giao thông .................................................................................................. 50
2.4.2.2. Hệ thống thông tin liên lạc ......................................................................... 50
2.4.2.3. Hệ thống cung cấp điện nước .................................................................... 51
2.4.2.4. Các công trình kiến trúc ............................................................................. 51
2.4.3. Lao động trong du lịch Thiền ...................................................................... 52
2.4.4. Nguồn khách và khả năng đáp ứng của các nhà cung cấp ....................... 53
2.4.5. Hiện trạng các tour du lịch Thiền ............................................................... 55
Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................................... 57
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN DU LỊCH THIỀN
TẠI THIỀN VIỆN TRÚC LÂM – YÊN TỬ ....................................................... 58
3.1. Xây dựng nhận thức khai thác Zen tourism ..................................................... 58
3.2. Tạo nguồn khách thông qua các hoạt động hƣớng dẫn thực hành Thiền ................ 58
3.3. Quy hoạch lại không gian du lịch Thiền của Thiền viện ................................. 59
3.4. Xây dựng sản phẩm du lịch Thiền tại Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử .............. 59
3.4.1. Mở các khóa tu tập thiền dành cho mọi đối tượng .................................... 59
3.4.2. Đa dạng hóa các dịch vụ du lịch cho Zen tourism ..................................... 59
3.5. Kiến nghị với Nhà nƣớc, Bộ Thể thao văn hóa và du lịch, Tổng cục du lịch và
các cấp chính quyền ................................................................................................ 61
Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................... 62
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

%20(1).png)

.png)
Không có nhận xét nào: